آموزش بکاپ گیری در Cpanel و WHM

مقاله امروز ما درباره بکاپ گرفتن است و می‌خواهیم یادتان بدهیم که چگونه از cPanel  و WHM فایل پشتیبان تهیه کنید.

قبل از آنکه شروع کنیم، می‌خواهم یک داستان از کمپانی بزرگ Pixar را برایتان تعریف کنم، تا به‌خوبی اهمیت بالای بکاپ‌گیری را درک کنید.

انیمیشنِ جذاب داستان اسباب بازی (Toy Story) را که می‌شناسید؟

شاید بسیاری از طرفداران این انیمیشن این موضوع را ندانند. در سال 1998 زمان تولید نسخه دوم Toy Story، یکی از کارمندان Pixar به طور تصادفی آرشیو محل ذخیره‌سازی فیلم‌های تولید شده را پاک می‌کند! به این صورت کل فایل‌های پروژه بدون آنکه بکاپی از آن‌ها گرفته شود، پاک می‌شود!

تنها شانسی که کمپانی پیکسار آورد این بود که مدیر فنی تیم به تازگی بچه‌دار شده بود و از خانه کار می‌کرد. او به دلیل دورکاری تمام فایل‌های تولید شده فیلم تا آن زمان را، روی سیستم خانگی خود ذخیره کرده بود و توانست پروژه تولید را نجات دهد.

حالا شما تصور کنید چنین اتفاقی نمی‌افتاد. از بین رفتن بخش‌هایی از فیلم که تولید شده بود خسارت سنگینی را به پیکسار وارد می‌کرد. علاوه‌براین، زمانبندی پروژه از دست رفته بود و دیگر جبران نمی‌شد.

شما هم اگر نمی‌خواهید اطلاعات حیاتی سایت یا اپلیکیشن خود را از دست بدهید باید همین امروز به فکر بکاپ گرفتن باشید.

در این مقاله از تعریف بکاپ سایت شروع می‌کنیم و بعد نحوه بکاپ‌گیری مرحله به مرحله در  Cpanel و WHM را مرور می‌کنیم.

بکاپ‌گیری چیست؟

البته از دست رفتن اطلاعات فقط به معنی پاک شدن نیست. گاهی ممکن است به علت هک و نفوذ در سرور، اطلاعات شما مخدوش یا غیر قابل استفاده شود. در این مواقع هم بکاپ به کمک شما خواهد آمد.

حتی ممکن است تغییری در اطلاعات توسط شما انجام شود و این تغییر مطلوب شما نباشد. برای بازگشتن به حالت قبلی می‌توانید از بکاپی که قبل از اعمال تغییرات گرفته شده استفاده کنید. پس دقت کنید حتما قبل از اعمال تغییراتی که احتمال می‌دهید برای دیتای شما مشکلی ایجاد کند، بکاپ تهیه کنید.

هدف از بکاپ‌گیری چیست؟

جواب خیلی ساده است. با داشتن یک نسخه پشتیبان، می‌توان داده‌ها را بازیابی کرد. چه این داده‌ها بخش کوچکی از اطلاعات باشند، چه یک دیتابیس بزرگ. اگر اطلاعات شما به هر ترتیبی از بین برود، نسخه بکاپ از فایل امکان بازیابی فایل‌های پاک شده را فراهم می‌کند.

برای تهیه نسخه بکاپ سایت باید از طریق کنترل پنل‌های سایت اقدام کنید. در ادامه نحوۀ بکاپ گرفتن از اطلاعات در هاست سی پنل را می‌خوانید.

بکاپ‌گیری در cpanel

نحوه وارد شدن به cPanel را که بلدید؟ اگر نه، مقاله راه‌های ورود به سی پنل را مروری کنید.

برای اینکه بتوانید از اطلاعات سایت خود بکاپ بگیرید، یک راه ساده این است که وارد پنل کاربری خود شده و به بخش Backup Wizard بروید.

صفحه‌ای با شکل زیر برای شما باز می‌شود. اینجا باید روی گزینه Back Up کلیک کنید. (اگر قبلاً بکاپ گرفته باشید و بخواهید آن را آپلود کنید باید روی گزینه سمت راستی یعنی Restore کلیک کنید.)

در صفحۀ بعدی، اگر می‌خواهید از همه‌چیز بکاپ کامل بگیرید گزینه سمت چپی (Full Backup) را بزنید؛ و اگر می‌خواهید از یک بخش (Home Directory، MySQL Databases و Email Forwarders & Filters) بکاپ بگیرید از سمت راست روی گزینه مدنظرتان کلیک کنید.

با انتخاب Full Backup به صفحه زیر هدایت می‌شوید. درباره شماره‌های 1، 2 و 3 که در عکس زیر می‌بینید، در ادامه توضیح می‌دهیم.

1: با کلیک روی Backup Destination شما چند انتخاب محل ذخیره‌سازی مقصد دارید:

در صورتی که انتخاب شما Home Directory باشد، فایل بکاپ روی هاست شما نصب خواهد شد و به این صورت بخشی از فضای سایت شما را در اختیار می گیرد. البته در این صورت ممکن است پس از مدتی با کمبود فضا روبرو شوید.

گزینه دوم در این لیست Remote FTP Server است. اگر می خواهید نسخه پشتیبان شما به FTP هاست دیگری منتقل شود، از این گزینه استفاده کنید. با انتخاب این گزینه باید مشخصات FTP هاست مقصد را وارد کنید تا بکاپ اطلاعات شما در آنجا ساخته شود.

گزینه سوم هم Remote FTP Server است، منتها با حالت Passive. اطلاعات FTP هم در این روش ست می شود، اما حالت Passive یا غیرفعال دارد.

منظور از Passive چیست؟

وقتی صحبت از حالت Passive می شود، کلاینت پیامی با پورت تصادفی مبنی بر ارتباط گرفتن با سرور را برای سرور ارسال می کند و در این پیام اعلام می کند که می خواهد نوع ارتباط Passive باشد. در طرف دیگر سرور آماده است و پیام های تصادفی که به سمتش می آید را دریافت می کند. در اینجا چون شماره پورت تصادفی است، ممکن است هربار تغییر کند.

بعد از اینکه پیام کلاینت به پورت 21 سرور رسید، سرور هم از طریق همین پورت پاسخ کلاینت را می دهد و اعلام می کند از طریق کدام پورت می شود ارتباط برقرار کرد. در مرحله بعد کلاینت از طریق پورت اعلام شده از طرف سرور ارتباط برقرار می کند.

این نکته را یادآور می شوم که در حالت Passive سرور در پاسخ به درخواست های کلاینت به دنبال برقراری ارتباط است.

حالا اگر از بین گزینه های دو و سه یکی را انتخاب کردید، پنجره زیر به شما نمایش داده می شود و باید اطلاعات زیر که مربوط به فضای FTP است را وارد کنید.

Remote Server: نام سرور یا هاستی که می‌خواهید فایل بکاپ شما روی آن ذخیره شود را وارد کنید.

Remote User: نام کاربری که می‌خواهید از طریق آن نسخه بکاپ تهیه کنید را وارد کنید.

Remote Password: پسورد نام کاربری را از طریق این فیلد وارد کنید.

Port: شماره پورت توسط کاربر تعیین می‌شود، اما معمولا به صورت پیش‌فرض شماره پورت 21 است.

Remote Dir: مسیری که می‌خواهید نسخه پشتیبان شما در آن قرار بگیرد را در این فیلد وارد کنید.

اگر انتخاب شما Secure Copy است، باید بدانید که این گزینه چه کاری انجام می‌دهد. اگر بخواهید نسخه‌ای که از بکاپ شما تهیه می‌شود به سرور دیگری منتقل شود، این گزینه را انتخاب کنید. بعد از انتخاب، پنجره‌ای باز می‌شود که کاملا شبیه به حالت قبلی است. فقط باید فیلدهای مربوطه را مانند آنچه توضیح دادیم پر کنید.

تقریبا کار تمام شده است.

2: اگر می‌خواهید بعد از تهیه فایل پشتیبان، از طریق ایمیل به شما اطلاع‌رسانی شود، ایمیل‌تان را انتخاب کنید و در غیر اینصورت  Do not send email notification of backup completion را فعال کنید تا ایمیلی برای شما ارسال نشود.

3: در نهایت روی دکمه Generate در پایین همین صفحه کلیک کنید تا عملیات شروع شود.

بکاپ‌گیری در  WHM

WHM مخفف Web Host Manager و یک سیستم مدیریت میزبانی وب است. در این بخش می‌خواهیم بررسی کنیم چطور می‌توان از طریق WHM بکاپ گیری کرد. با مرور 6 گام همراه ما باشید.

گام اول: تنظیمات کلی

ابتدا وارد WHM شده و از بخش Backup روی Backup Configuration کلیک کنید.

در پنجره‌ای که برای شما باز می‌شود، ابتدا تیک Enable Backups را بگذارید تا فرایند بکاپ‌گیری فعال شود.

در بخشBackup Type  سه گزینه پیش روی شما قرار دارد:

• Compressed:

با انتخاب این گزینه، نسخه بکاپی که تهیه شده فشرده می‌شود و به مسیر تعیین شده برای بکاپ منتقل خواهد شد.

زمان بکاپ‌گیری و بازگردانی برای این نوع بکاپ بیشتر خواهد بود، ولی بکاپ‌های فشرده شده حجم کمتری در هارد اشغال می‌کنند.

• Uncompressed:

با انتخاب این گزینه بکاپ‌ها بدون فشرده شدن و به صورت موجود در سرور به فضای بکاپ منتقل می‌شود.

زمان بکاپ‌گیری و بازگردانی بکاپ برای این نوع بکاپ‌ها سریعتر خواهد بود، اما حجم بیشتری را اشغال می‌کنند.

• Incremental:

با انتخاب این گزینه شما فقط قادر خواهید بود، یک بکاپ روزانه، یک بکاپ هفتگی و یک بکاپ ماهیانه نگهداری کنید و روند کار هم به این شکل است که فایل‌هایی که در سرور از بکاپ قبلی تغییرات داشته‌اند با فایل‌های موجود در فضای بکاپ سینک می‌شوند.

گام دوم: زمانبندی بکاپ‌ها

در این بخش شما باید ابتدا نوع بکاپ‌گیری مورد نظر خود را انتخاب کنید که سه گزینه پیش روی شما قرار دارد:

1. Daily Backup
2. Weekly Backup
3. Monthly Backup

بر این اساس شما باید بکاپ روزانه، هفتگی و یا ماهیانه را انتخاب کنید.

در صورت انتخاب بکاپ روزانه و هفتگی باید روز و یا روزهایی که نیاز دارید تا بکاپ گرفته شود را مانند تصویر زیر تیک بزنید.

اگر بکاپ شما به صورت روزانه یا هفتگی است، در بخش Retention تعداد بکاپ‌هایی که باید نگهداری شود را انتخاب کنید.

اما اگر بکاپ ماهیانه را انتخاب کرده‌اید، باید روز مورد نظر در ماه که می‌خواهید بکاپ‌گیری انجام شود را انتخاب کنید. دو انتخاب روز اول ماه و پانزدهمین روز پیش روی شما قرار دارد. تیک هرکدام را فعال کنید، تغییرات اعمال خواهد شد.

در بخش Retention هم تعداد بکاپ‌هایی که باید نگهداری شود را انتخاب کنید.

گام سوم:  انتخاب یوزرهای مورد نظر برای بکاپ‌گیری

در مرحله سوم بکاپ‌گیری با WHM می‌توانید از یوزرهایی که روی Cpanel هستند هم بکاپ بگیرید. برای این کار روی تیکت کنار Back up User Accounts  کلیک کنید تا از یوزرهای Cpanel بکاپ تهیه شود.

علاوه بر تهیه بکاپ از یوزرهای سی پنل چند گزینه دیگر هم وجود دارد که باید بررسی کنیم. در این بخش شما می‌توانید آنچه که می‌خواهید پشتیبان بگیرید را انتخاب کنید:

• Back up Suspended Accounts: در صورت نیاز به اخذ بکاپ از یوزرهای مسدود شده تیک این گزینه را فعال کنید.
• Back up Access Logs: اگر نیاز استAccess Log مربوط به یوزرها هم بکاپ‌گیری شود، تیک این گزینه را فعال کنید.
• Back up Bandwidth Data: اگر می‌خواهید از جزئیات پهنای باند مصرف شده توسط یوزرها هم بکاپ بگیرید، تیک Bandwidth Data را فعال کنید.
• Use Local DNS: با فعال کردن تیک این گزینه یک نسخه پشتیبان از DNS های شما تهیه خواهد شد.

بعد از تعیین گزینه‌هایی که گفتیم، اگر می‌خواهید فقط از یک یا دو حساب خاص پشتیبان تهیه کنید، روی Select Users کلیک کنید. با کلیک روی این گزینه به صفحه Backup User Selection هدایت می‌شوید. در این صفحه می‌توانید یوزرهایی که نیاز به بکاپ‌گیری دارند را مشخص کنید.

برای هر یوزری که نیاز به بکاپ‌گیری دارد، دکمه روبروی آن اکانت را روی Enable قرار دهید تا در برنامه بکاپ‌گیری قرار بگیرد.

گام چهارم: تنظیمات مربوط به بکاپ‌گیری دیتابیس

همانطور که از نام آن پیداست، از طریق این گزینه می‌توانید تنظیمات مربوط به نسخه‌های پشتیبان دیتابیس را تعیین کنید.

سه دکمه رادیویی پیش روی شما قرار دارد که تنها مجاز به انتخاب یکی از این گزینه‌ها هستید. می‌توانید تعیین کنید از دیتابیس‌های هر اکانت به صورت جداگانه بکاپ تهیه شود یا از کل دیتابیس‌ها یکجا بکاپ بگیرد.

گام پنجم: انتخاب مسیر بکاپ‌گیری

با استفاده از این گزینه مسیر ذخیره‌سازی نسخه پشتیبان را مشخص کنید.

در این بخش باید مسیر Local بکاپ‌گیری را مشخص کنید. پیشنهاد می‌کنم حالت پیشفرض آن را تغییر ندهید.

در صورت انتخاب Retain Backups in the Default Backup Directory در پایین همین صفحه، اگر بکاپی در FTP داشته باشید، بکاپ‌های شما در لوکال سرور هم ذخیره می‌شود.

تیک مربوط به Mount Backup Drive as Needed را فعال نکنید. فعال کردن این گزینه باعث می‌شود فضای بکاپ به عنوان یک درایو جداگانه در سرور مونت شناخته شود.

البته اگر نظر من را بخواهید این کار را توصیه نمی‌کنم.

گام ششم: مقصدهای بکاپ‌گیری

آخرین مرحله تهیه بکاپ در WHM مربوط به تعیین مسیر ذخیره سازی است. ابتدا در صفحه Backup Configuration تب Additional Destinations را انتخاب کنید.

در این بخش شما می‌توانید مسیرهای متفاوتی برای بکاپ‌گیری تعریف کنید.

برای این کار نوع فضای پشتیبان را انتخاب کنید و روی create new destination کلیک کنید.

براساس نوع فضای پشتیبانی که انتخاب می‌کنید، گزینه‌های متفاوتی نمایش داده می‌شود.

به عنوان مثال برای بکاپ‌گیری در یک فضای FTP با گزینه‌هایی به شکل زیر مواجه خواهید شد:

در فیلد اول یعنی Destination Name یک نام دلخواه برای FTP مشخص کنید.

در فیلد Backup Directory نام پوشه‌ای که باید بکاپ‌ها در آن ذخیره شود را مشخص کنید. حالا اگر شما مسیری را مشخص نکنید چه اتفاقی می‌افتد؟

در این صورت فایل‌های بکاپ به صورت پیش فرض در مسیر اصلی فضای پشتیبان ذخیره خواهد شد.

فیلد بعدی Remote Host است که باید آدرس اکانت FTP را در آن قرار دهید. به طور مثال ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۱۰

در فیلد port هم باید پورت اتصال به FTP را قرار دهید. مانند 21

در فیلد Remote Account Username یوزر مربوط به اکانت FTP و در قسمت Remote Password رمز مربوطه را وارد کنید.

بهتر است به سایر گزینه ها کاری نداشته باشید و یکسره بروید سراغ ذخیره کردن تغییراتی که اعمال کردید. برای این کار هم روی save destination کلیک کنید.

حالا در تب Additional Destinations در مقابل FTP تعریف شده، روی validate کلیک کنید تا اطلاعات وارد شده بررسی شود. سپس برای فعال سازی ارسال بکاپ در این فضا روی Enable کلیک کنید تا بکاپ‌گیری فعال شود.

تصویر زیر نشان دهنده روند درست کار است. اگر صفحه‌ای که شما تنظیمات آن را انجام داده‌اید به صورت زیر بود، روند بکاپ‌گیری در فضای FTP به درستی انجام خواهد شد.

هدف از بکاپ‌گیری چیست؟

جواب خیلی ساده است. با داشتن یک نسخه پشتیبان، می‌توان داده‌ها را بازیابی کرد. چه این داده‌ها بخش کوچکی از اطلاعات باشند، چه یک دیتابیس بزرگ. اگر اطلاعات شما به هر ترتیبی از بین برود، نسخه بکاپ از فایل امکان .بازیابی فایل‌های پاک شده را فراهم می‌کند.

سخت افزاری که در زمینه بکاپ گیری بسیار راحت و در دسترس است و هزینه مناسبی هم دارد، ذخیره ساز تحت شبکه کیونپ است. خبر خوب اینکه امکان خرید استوریج کیونپ در ایران فراهم است.

جمع بندی

امیدوارم که هیچ‌وقت هیج خطری فایل‌های شما را تهدید نکند! و اگر هم تهدید کرد… قبلاً فکر آن را کرده و از آن‌ها بکاپ گرفته باشید!

در صورتی که دربارۀ بکاپ گرفتن در سی پنل و WHM سوالی دارید، حتما از ما بپرسید.

سایر آموزش‌های مرتبط:

• بک آپ گیری در دایرکت ادمین
• Cpanel چیست؟
• SSL رایگان