انواع سیستم مدیریت محتوا؛ هر CMS برای چه کاری مناسب است؟

موقع طراحی سایت یا راه‌اندازی کسب‌وکار اینترنتی، فکرهای زیادی ذهن شما را درگیر خواهد کرد! از انتخاب نام دامنه و خرید سایت بگیرید، تااااا انتخاب یک CMS خوب و حرفه‌ای از بین انواع سیستم های مدیریت محتوا، که مناسب کار شما باشد و کمک‌تان کند ایده‌هایی که در ذهن دارید را پیاده کنید.

اینجا باید از خودتان بپرسید که از سیستم‌های مدیریت محتوای آماده استفاده می‌کنید یا بودجه کافی برای طراحی سایت اختصاصی را از قبل کنار گذاشته‌اید؟

اصلا از بین انواع CMS کدام‌یک به درد شما می‌خورد؟

اگر مقالات ما را دنبال می‌کنید، در مقاله «سیستم مدیریت محتوا چیست؟» گفتیم که CMS) Content Management System)، نرم افزاری است که به شما در مدیریت بهتر سایت کمک می‌کند. اگر هنوز فرصت مطالعه این مقاله دست نداده، همین الان وقت خوبی است.

اما در مقاله امروز، درباره اینکه انواع CMS چیست صحبت می‌کنیم و مروری می‌کنیم بر اینکه هر سیستم مدیریت محتوا برای چه کاری مناسب است. با ما همراه باشید.

با سیستم مدیریت محتوا چه کارهایی می‌توان انجام داد؟

همه کار. تعجب نکنید. امروزه سیستم‌های مدیریت محتوا آنقدر پیشرفت کرده‌اند و تعدادشان زیاد شده که کارهای زیادی را می‌توان با هرکدام از آن‌ها انجام داد. ایجاد فروشگاه آنلاین، وبلاگ، دانشنامه‌ها، آموزش، دانلود ویدئو و کلی موضوعات دیگر، همه و همه با یک سیستم مدیریت محتوای خوب قابل انجام است.

فراموش نکنیم که خیلی از این سیستم‌های مدیریت محتوا مثل وردپرس، در ابتدا برای وبلاگ‌نویسی به وجود آمدند؛ اما رفته رفته جای خود را باز کردند و الان می‌شود کارهای مختلفی با آن‌ها انجام داد؛ از بلاگری و آموزش گرفته، تا ساخت فروشگاه آنلاین و فروش محصول.

شما چه سایتی می‌خواهید طراحی کنید؟

می‌خواهید یک سایت فروشگاهی داشته باشید و محصولاتتان را آنجا بفروشید؟ یا اهل اخبار هستید و می‌خواهید خبرهای دست اول را به مخاطبان خود برسانید؟ البته الان که کرونا آمده، بازار سایت‌های آموزشی و آموزش آنلاین هم حسابی داغ است.

در هر صورت، طراحی سایت با سیستم مدیریت محتوا، کار شما را خیلی راحت می‌کند؛ منتها باید اول انواع سیستم مدیریت محتوا (CMS) را بشناسید و هرکدام که متناسب با خواسته‌های شماست را انتخاب کنید.

فکر می‌کنم از موضوعات پرطرفدار شروع کنیم بهتر است.

بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا برای طراحی سایت شخصی

وبلاگ‌نویسی از خیلی قبل‌تر مرسوم بود و خیلی از وبمسترها هم کار خود را از وبلاگ‌نویسی شروع کردند. نوشتن علایق، سرگرمی‌ها، عقاید، آموزش و … تنها بخشی از موضوعات وبلاگ‌نویسان بوده و هست. الان داشتن سایت شخصی مثل یک شناسنامه آنلاین برای هرکسی است، به خصوص برای کسانی که در زمینه خاصی تخصص دارند.

اگر شما هم در زمینه خاصی تخصص دارید، می‌توانید با ایجاد یک سایت وبلاگی مهارت‌ها و نمونه کارهای خود را به اشتراک بگذارید و راجع‌به تخصص خودتان صحبت کنید. به‌خصوص اگر فریلنسر باشید! اینطوری می‌توانید از سایت‌تان پروژه بگیرید و درآمد هم کسب کنید.

اگر می‌خواهید بدانید یک فریلسنر دقیقا کیست و چه کاری انجام می‌دهد، مقاله «یک راهنمای کامل، برای فریلنسرهای تازه‌کار» را بخوانید. این مقاله نکته‌های خوبی برای کسانی که می‌خواهند فریلنسر شوند دارد.

خب؛ با ‌توجه به این واقعیت که تعداد زیادی CMS وجود دارد، تصمیم‌گیری برای انتخاب، نسبت به گذشته سخت‌تر شده است. در اینجا می‌خواهم به شما کمک کنم یک CMS خوب انتخاب کنید تا کارتان را راه بیندازد.

وردپرس (WordPress)

آنقدر در مورد وردپرس صحبت شده که یک پیش‌زمینه برای این سیستم مدیریت محتوا وجود دارد. محبوب‌ترین CMS برای وبلاگ‌نویسی که بعدا گسترش پیدا کرد و الان حدود 35 درصد سایت‌های جهان با این سیستم طراحی شده‌اند.

وردپرس با داشتن 55 هزار افزونه دست طراحان را باز گذاشته و پشتیبانی از زبان فارسی هم باعث شده تا خیلی‌ها در ایران با وردپرس کار کنند.

حواستان باشد WordPress.org را با WordPress.com اشتباه نگیرید. .org سایتی است که شما سیستم مدیریت محتوای وردپرس را از آن دانلود می‌کنید و امکانات زیادی را دراختیار شما قرار می‌دهد. .com یک وب‌سایت برای میزبانی وبلاگ آنلاین است که برپایه همان وردپرس راه اندازی شده، اما امکانات .org را ندارد و محدودیت‌هایی در مدیریت سایت ایجاد کرده است.

استفاده از این سیستم مدیریت محتوا رواج دارد و چون وردپرس به دلیل نصب پلاگین‌ها منابع زیادی استفاده می‌کند، شرکت‌های هاستینگ، برای راحتی کار کاربران، هاست وردپرس ارائه می‌دهند.

اگر می‌خواهید سایت خود را با وردپرس طراحی کنید، هاست وردپرس را هم در نظر داشته باشید؛ البته در شروع کار و برای وبلاگ‌های شخصی که فقط شامل نوشته هستند، هاست اشتراکی هم پاسخگو هست.

بلاگر (Blogger)

بلاگر یک سرویس وبلاگ‌نویسی است که توسط شرکت Pyra Labs در سال 1999 راه‌اندازی شد و در سال 2003، شرکت گوگل، این سرویس را خرید. حالا کاربران می‌توانند به‌راحتی با اکانت گوگل خود یک وبلاگ ایجاد کنند، آن را ویرایش و شخصی‌سازی کنند، محتوا تولید کنند و بعد آن را به یک دامنه متصل کرده و یک سایت شخصی کوچک و سبک – و البته با امکانات محدود – داشته باشند.

این سیستم مدیریت محتوا از زبان فارسی هم پشتیبانی می‌کند، اما قابلیت‌های آن برای زبان فارسی بسیار کم است (مثلاً فونت خوبی ندارد). اگر دنبال سیستم مدیریت محتوا ایرانی برای وبلاگ‌نویسی هستید، نمونه‌های مشابه ایرانی مثل بیان و ویرگول هم وجود دارند که سیستم‌های وبلاگ‌نویسی هستند و برای مدیریت محتواهای شخصی بسیار خوبند.

اسکوار اسپیس (SquareSpace)

SquareSpace یک سایت‌ساز است که به شما کمک می‌کند بدون داشتن دانش برنامه‌نویسی، به‌راحتی یک سایت برای خودتان بسازید. کار کردن با اسکواراسپیس واقعاً ساده است و در حال حاضر نزدیک به دو میلیون سایت با Square Space طراحی شده‌اند.

البته، طبق معمول باید بگوییم که در ایران استفاده از این سرویس هم به‌خاطر تحریم و هم به‌خاطر پشتیبانی نکردن از زبان فارسی، خیلی سخت است.

Godaddy و Wix هم دیگر نمونه‌های خارجی مشابه اسکوار اسپیس هستند. از نمونه‌های ایرانی این سرویس هم می‌توانیم به سایت‌ساز ایران‌سرور اشاره کنیم.

بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا برای طراحی سایت فروشگاهی

سایت‌‌های فروشگاهی طرفداران زیادی دارند و هر روز هم به تعداد افرادی که خرید خود را به صورت اینترنتی انجام می‌دهند، افزوده می‌شود. بعضی از این سایت‌ها مثل دیجی‌کالا تراکنش‌های بالایی دارند و بعضی سایت‌های دیگر هنوز نوپا هستند و تعداد کاربران‌شان کم است.

فروشگاه‌های بزرگ آنلاین، برای خود معمولا از سیستم‌های مدیریت محتوای اختصاصی استفاده می‌کنند یا سایت‌های این شرکت‌ها به طور خاص کدنویسی و طراحی شده است.

سایت‌های فروشگاهی تنها به فروش محصول محدود نمی‌شود؛ شما اگر اهل آموزش باشید، می‌توانید با طراحی یک سایت آموزشی، اقدام به فروش فایل‌های آموزشی کنید.

خیلی از موسسات و آموزشگاه‌ها با شرایط الان دوست دارند، سیستمی داشته باشند تا بتوانند آموزش‌های خود را به صورت آنلاین به فروش برسانند. همیشه یادتان باشد یک سایت خوب بهترین دارایی شما برای جذب کاربران جدید است. این سیستم باید طوری باشد که بتواند در هرکسب و کاری موجب جذب کاربران شود. در ادامه بهترین سیستم های مدیریت محتوا برای فروشگاه را معرفی می‌کنیم.

جوملا (Joomla)

جوملا از آن دست سیستم‌های مدیریت محتوایی است که حسابی طرفدار دارد. یک CMS کاملا پیشرفته که نصب و رابط کاربری آسان آن باعث شده تا روز به روز به کاربران آن افزوده شود.

جوملا از زبان فارسی هم پشتیبانی می‌کند و بیش از 8 هزار افزونه دارد که هرکدام کارایی خاص خود را دارند. تنها با چند کلیک می‌توانید اسکریپت‌هایی که می‌خواهید را نصب کنید.

تخصص جوملا، طراحی فروشگاه‌های بزرگ اینترنتی است. با این سیستم مدیریت محتوا می‌توانید فروشگاه‌های کوچک هم طراحی کنید، اما با توانایی‌هایی که از این CMS سراغ دارم، گزینه خوبی برای فروشگاه‌های بزرگ به شمار می‌آید.

راستی، جوملا برپایه PHP توسعه داده شده است، پس اگر خواستید هاست مناسب آن را تهیه کنید، هاست لینوکس بخرید.

در مقاله دیگر ما، با عنوان جوملا چیست، کاملاً با زیروبم و مزایا و معایب این سیستم مدیریت محتوا آشنا شوید.

مجنتو (Magento)

سیستم مدیریت محتوای مجنتو (Magento) توسط شرکت Adobe توسعه پیدا کرد، اما این سیستم هم بر پایه PHP است. خیلی از شرکت‌های بزرگ مثل نایک، کوکاکولا و سامسونگ از این CMS برای سایت خود استفاده کرده‌اند.

مجنتو را دست کم نگیرید و برای طراحی فروشگاه بزرگ خود به مجنتو اعتماد کنید. اگر تجربه کار با سیستم‌های مدیریت محتوای مشابه را داشته باشید، کار با مجنتو هم آسان است، اما در غیر این صورت کار کمی گره می‌خورد و برای بی‌تجربه‌ها سخت می‌شود.

دو نسخه‌ی enterprize و community از مجنتو به بازار آمده که نسخه Community رایگان و نسخه Enterprise پولی است. مجنتو یک سیستم مدیریت محتوای رو به پیشرفت است و هر روز به تعداد کاربران آن افزوده می‌شود.

برای انتخاب هاست مناسب مجنتو می‌توانید بین هاست لینوکس و هاست ابری یکی را انتخاب کنید.

پرستاشاپ (Prestashop)

پرستاشاپ یک CMS قدرتمند متن‌باز (Open Source) است. این سیستم مدیریت محتوا بر پایه PHP کار می‌کند و طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد؛ طوریکه در حال حاضر بیش از 270,000 فروشگاه آنلاین، با پرستاشاپ ساخته شده‌اند.

هزاران توسعه‌دهنده و بیشتر از 250 شرکت مختلف، در حال توسعه پرستاشاپ، ساخت قالب و افزونه برای آن هستند. از این شرکت‌ها در ایران هم وجود دارند و اگر طراحی سایت با پرستاشاپ مدنظرتان باشد، خیالتان از بابت منابع فارسی، پشتیبانی داخل ایران، افزونه‌های فارسی و … راحت خواهد بود.

از ویژگی‌های مهم پرستاشاپ می‌توانیم به این مورد اشاره کنیم که علاوه‌بر داشتن ابزارهای مختلف برای مدیریت فروشگاهی اینترنتی و بازاریابی آنلاین، تعدادی افزونه برای سئو نیز دارد.

استفاده از Prestashop راحت و ساده است؛ اما برای تازه‌کارهایی که تجربه کار با هیچ سیستم مدیریت محتوایی را ندارند، ممکن است در شروع کمی چالش‌برانگیر باشد.

نظر شما چیست؟ اگر از پرستاشاپ استفاده کرده‌اید، خوشحال می‌شویم تجربه‌تان را به ما بگویید.

در ضمن، در مقاله دیگر ایران‌سرور، با عنوان پرستاشاپ چیست می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره این CMS کسب کنید.

اپن کارت (OpenCart)

یک سیستم مدیریت محتوای دیگر که برای ایجاد فروشگاه آنلاین شما مناسب است. اپن کارت در حال حاضر بیش از 13 هزار افزونه دارد و برعکس سیستم‌های مدیریت محتوای قبلی، این CMS ویژه کسانی است که می‌خواهند کسب و کار خود را تازه راه بیندازند.

در مقاله «اپن کارت چیست؟» مفصل در مورد این سیستم مدیریت محتوا صحبت کردیم.

برای افرادی که می‌خواهند تازه کسب و کار خود را راه بیندازند و به قولی تازه اول راه هستند، هاست لینوکس را پیشنهاد می‌کنم.

دروپال (Drupal)

آخرین سیستم مدیریت محتوایی که در این بخش معرفی می‌کنیم دروپال است. سیستم مدیریت محتوای دروپال یک CMS قدرتمند است که بر پایه PHP نوشته شده و از پایگاه داده MySQL استفاده می‌کند.

یکی از مزایای خوب دروپال پشتیبانی از زبان فارسی است. همین حالا هم سایت‌های زیادی با دروپال کار می‌کنند و بیش از یک میلیون نفر روزانه برای توسعه این سیستم مدیریت محتوا تلاش می‌کنند.

دروپال در مدیریت سایت‌هایی با تعداد صفحات زیاد خوب عمل می‌کند. سایت‌های آموزشی هم از این دسته هستند. یادمان باشد که دروپال یک سیستم مدیریت محتوای انعطاف‌پذیر است. همین حالا هم دانشگاه‌هایی مثل آکسفورد و MIT از دروپال استفاده می‌کنند.

دلیل این کار هم امنیت بالای دروپال در کنار انعطاف پذیری آن است. اگر خواستید از دروپال استفاده کنید، هاست لینوکسی گزینه مناسبی است.

بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا برای طراحی سایت ویکی

حتما تا حالا به سایت ویکی پدیا سر زده‌اید. شما در موتور جستجوی مرورگر خود هرچیزی سرچ کنید، حتما یکی از نتایج آن ویکی پدیا است. یک سایت دانشنامه کامل و قدرتمند. تا به حال فکر کرده‌اید، این سایت چطور ایجاد شده؟ یا اصلا شما هم می‌توانید چنین سایتی ایجاد کنید؟

سیستم‌های مدیریت محتوا برای سایت‌های دانشنامه هم جواب دارند. CMSهایی هستند که با استفاده از آنها می‌توانید یک دانشنامه یا اصطلاحا ویکی ایجاد کنید. Wiki CMS نوعی سیستم مدیریت محتوا است که هرکسی می‌تواند مطالب یا مقاله را در سایت ویرایش و ارسال کند.

شاید شما هم یک موضوع خاص برای ایجاد یک سایت ویکی داشته باشید. باید بدانید که چگونه با یک سایت مبتنی بر ویکی کار کنید. برای همین پیشنهاد می‌کنم ادامه مقاله را حتما بخوانید.

مدیا ویکی (MediaWiki)

مدیا ویکی سیستم مدیریت محتوایی است که نشان داده از پس کارهای بزرگ برمی‌آید. این سیستم در سال 2002 برای ویکی پدیا و در سال 2003 به صورت عمومی و با نام Media Wiki بر پایه PHP منتشر شد. ویکی پدیا به عنوان بزرگترین دانشنامه از مدیا ویکی استفاده می‌کند.

مدیا ویکی یک سیستم محبوب در بین سایت‌های طراحی دانشنامه به حساب می‌آید. این سیستم به پلاگین‌ها متکی است و نصب هرکدام به قابلیت‌های مدیاویکی اضافه می‌کند. CMS مدیاویکی در ساخت انواع دانشنامه‌ها دست داشته و به شما کمک می‌کند تا هر دانشنامه یا ویکی را که می‌خواهید ایجاد کنید.

از ویژگی‌های بارز و جالب‌توجه مدیا ویکی رابط کاربری برای بیش از 300 زبان زنده است و بیشتر از 1800 پلاگین دارد. Gamepedia، Wikihow، Fandom از جمله سایت‌های دیگری هستند که توسط این سیستم توسعه پیدا کردند.

تیکی ویکی (Tiki Wiki)

Tiki wiki هم مثل مدیا ویکی یک سیستم مدیریت محتوای منبع باز است که برای ایجاد وب‌سایت‌های دانشنامه استفاده می‌شود. این CMS در سال 2002 منتشر شد و تمام ویژگی‌های عمومی سیستم‌های مدیریت محتوای دیگر را هم دارد.

علاوه‌بر این، ویژگی‌هایی مثل RSS اختصاصی، پلاگین تقویم، استفاده از سیستم ردیابی کار برای کارهای گروهی باعث شده تا برای توسعه دهندگان هم جذاب باشد. تیکی ویکی از بسیاری از زبان‌ها پشتیبانی می‌کند، اما زبان پیش فرض آن انگلیسی است.

اما متاسفانه رابط کاربری قدیمی دارد که کار را برای کاربران سخت می‌کند. برای همین کسانی که به دنبال یک رابط کاربری ساده هستند، بهتر است سراغ تیکی ویکی نروند.

سیستم مدیریت محتوای تیکی ویکی با PHP گسترش پیدا کرد، اما هم‌زمان قابلیت اجرا روی وب سرورهای Apache و IIS مایکروسافت را دارد.

بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا برای طراحی سایت ویدیو

ویدیو آینده محتوای دیجیتال است. این جمله را بارها و بارها شنیده‌ایم. اگر همین الان اینستاگرام خود را باز کنید، خیلی از محتواهای ویدیویی را می‌بینید. در سایر شبکه‌های اجتماعی و بسیاری از سایت‌ها هم همینطور است. سایت‌های زیادی هستند که با تولید محتوای ویدیویی در حال آموزش، تبلیغ و … برای کسب و کار خود هستند.

طبق آمار به‌دست‌آمده فقط در آمریکا، 85 درصد از کاربران اینترنت به صورت منظم محتوای ویدیویی آنلاین نگاه می‌کنند.

ضبط جلسات، کلاس‌های آنلاین آموزشی و کلی موضوعات دیگر می‌تواند دلیلی برای تولید محتوای ویدیویی باشد.

بیایید نگاهی به بهترین CMSهای ویدیویی موجود بیندازیم.

پانوپتو (Panaopto)

Panopto یک سیستم مدیریت محتوای ویدیویی است که در سال 2007 متولد شد. جامع بودن این سیستم مدیریت محتوا کمک کرده تا در همه جا مورد استقبال قرار بگیرد. شعار Panopto «Stop typing, Start Recording» به معنای توقف تایپ و شروع عصر ویدیویی است.

پانوپتو به دلیل سهولت استفاده و انعطاف‌پذیری که دارد باعث شده برای اکثر مشاغل آنلاین که به دنبال اشتراک ویدیو هستند، مناسب باشد.

این سیستم به امنیت توجه ویژه‌ای دارد و به همین دلیل از سایر سیستم‌های مشابه امنیت بالاتری دارد.

از سال 2012 پانوپتو دو واحد Focus و Unison را ارائه داد. Focus نرم افزاری است که سخنرانی‌ها، دموها و موارد دیگر را به صورت مستقیم پخش می‌کند و بعد می‌توان آن را در Panopto ذخیره کرد.

Unison هم بخش دیگری است که ویدیوهای موجود را به سیستم مدیریت محتوای پانوپتو وارد می‌کند.

مردم اروپا بیشتر از سایر مردم دنیا کاربر این سیستم هستند و برای برگزاری کلاس‌های آنلاین خود از Focus Panopto استفاده می‌کنند.

برایتکو (Brightcove)

برایتکو هم مثل پانوپتو تخصصش در محتواهای ویدیویی است. این سیستم از سال 2004 به مشتریان و طرفداران خود کمک کرده تا قدرت اعجاب انگیز ویدیو را درک کنند و بتوانند محتوای ویدیویی را در سراسر دنیا گسترش دهند.

این سیستم در ابتدا به صورت یک وب‌سایت ویدیویی کار خود را شروع کرد که در آن کاربران محتوای ویدیویی را آپلود کنند و بتوانند آن را در صفحات اجتماعی خود نشر دهند.

در حال حاضر این سیستم در ایران پشتیبانی نمی‌شود؛ اما در کل بد نیست بدانید که برای استفاده از این CMS باید به صورت ماهانه مبلغی را پرداخت کنید. البته Brightcove یک مهلت 30 روزه رایگان قرار داده تا کاربران بعد از تست و استفاده تصمیم بگیرند که می‌خواهند از این سیستم استفاده کنند یا نه.

برای محتواهای ویدیویی بهتر است هاست ابری بگیرید و برای دسترسی بهتر هم از CDN استفاده کنید (CDN شبکه‌ای از سرورها در نقاط مختلف دنیا است. حالا اگر سایت شما CDN داشته باشد، اطلاعات آن از هر سروری که نزدیکتر است بارگیری می‌شود).

مقاله «شبکه توزیع محتوا یا CDN چیست؟» کمک زیادی برای درک بهتر مفهوم CDN به شما می‌کند.

نتیجه گیری

دنیایی از سیستم‌های مدیریت محتوا هستند که انواع و اقسام کارها را انجام می‌دهند. ما در این مقاله تنها چند CMS پرطرفدار در حوزه‌های مختلف را معرفی کردیم. تصمیم حالا با شماست. قصد دارید چه وب‌سایتی برای خود راه اندازی کنید؟ اهداف خود را مشخص کنید و متناسب با آن، یک سیستم مدیریت محتوای خوب برای شروع انتخاب کنید.

دقت کنید که اگر سایت‌تان را راه‌اندازی کنید و در میانه راه متوجه شودی که این CMS به دردتان نمی‌خورد، فرآیند سخت و پیچیده‌ای را برای مهاجرت به یک CMS دیگر در پیش خواهید داشت. پس حواستان را خوب جمع کنید و اگر سوالی درباره CMS های مختلف و طراحی سایت داشتید، از ما بپرسید.

💡 در آخر، پیشنهاد میکنم که اگر در ابتدای راهِ ساختن کسب‌وکار اینترنتی هستید، مقاله‌های زیر را هم مطالعه کنید. این مقاله‌ها دید بازتری درباره این مسیر به شما می‌دهند:

• راهنمای جامع راه‌اندازی وب‌سایت در ۶ مرحله (ویژه تازه‌کارها)
• راهنمای انتخاب بهترین هاست
• راهنمای انتخاب نام دامنه