نقشهها همواره ابزاری ارزشمند برای انسان بودهاند. نقشههای گنج ثروتمندمان میکنند، نقشههای توپوگرافی پستیها و بلندیهای مسیر را نشانمان میدهند و نقشه جهان هم یادمان میاندازد که نگرانیهایمان آنقدرها مهم نیست. نقشه سایت یا سایت مپ (Sitemap) هم ابزاری ارزشمند برای صاحبان وبسایت است. نقشه سایت گرچه به اندازه نقشههای قبلی هیجانانگیز ظاهر نمیشود، اما سایت شما را در مسیر درست قرار میدهد و ردهبندی بهتر و ترافیک بالاتر را تضمین میکند. در ادامه از این میگوییم که سایت مپ چیست و آموزش ساخت سایت مپ را نیز در اختیارتان میگذاریم.
سایت مپ چیست ؟
سایت مپ به فایلی گفته میشود که فهرستی از URL تمام صفحات ضروری سایت شما را در خود جای داده است. هدف اصلی سایت مپ، کمک به موتورهای جستجو در درک مضامین سایت و شناسایی آسانتر صفحات برجسته است. سایت مپ به مخاطبان هم کمک میکند و به آنها اجازه میدهد راحتتر سوژههای مورد نظرشان را بیابند.
در پایین مثالی از یک سایت مپ را تماشا میکنید:
اگرچه این تصویر در نگاه نخست بسیار ترسناک به نظر میرسد، اگر آموزش ساخت سایت مپ را به دقت مطالعه کنید، متوجه میشوید آنقدرها هم چالشبرانگیز نیست.
برای درک هرچه بیشتر اهمیت سایت مپ در فرایند «بهینهسازی موتور جستجو» (Search Engine Optimization | SEO) لازم است ابتدا روش کار موتورهای جستجو را درک کنیم. به صورت دقیقتر، لازم است با دو مفهوم «خزیدن» یا «کراول» (Crawl) و «فهرستبندی» (Indexing) آشنا شویم.
- جستجوگر گوگل مجموعهای بات (یا اسپایدر) دارد که دائما فضا وب را اسکن و صفحات وب را فهرست میکنند. به این فرایند، کراول کردن یا Crawling گفته میشود.
- باتها سپس هر صفحه را دستهبندی و در فهرست عظیم گوگل، ذخیرهسازی میکنند. به این کار فهرستبندی یا Indexing میگویند.
- در نتیجه این دو کار، زمانی که موضوعی را در گوگل جستجو میکنید، موتور جستجو دیگر نیازی به اسکن در لحظه تمام وب نخواهد داشت. در عوض به سراغ فهرست منظم و دقیق خود میرود و بهترین نتایج را در کسری از ثانیه به نمایش درمیآورد.
بیشتر بخوانید: سئو چیست؟ آموزش بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو
اگر صفحات شما به دشواری کراول شوند، ممکن است اصلا از فهرست گوگل سر در نیاورند. اگر هم صفحات در فهرست گوگل نباشند، در جستجوگر آن ظاهر نمیشوند. اینجاست که سایت مپ وارد میدان میشود.
مزایا سایت مپ چیست ؟
هرچه گوگل درک بهتری از سایت شما به دست آورد و آسانتر آن را کراول کند، بهرهوری بیشتری در ردهبندی موفق برای کلمات کلیدی هدف خواهید داشت و ترافیک بیشتری به دست میآورید. با درنظرگیری این موضوع و اطلاعاتی که پیشتر ارائه کردیم، بیایید ببینم مزایا سایت مپ چیست و چرا ضروری به حساب میآید:
1. کراول و ایندکس شدن سریعتر صفحات
گوگل نمیتواند هر روز تمام اینترنت را کراول کند. در نتیجه، زمانبندیهای گوناگون برای کراول کردن سایتها و انواع محتوا دارد. گاهی از اوقات، چند روز، چند هفته و یا حتی چند ماه طول میکشد تا گوگل صفحات جدید سایت را بیابد. سایت مپ به گوگل کمک میکند با سرعت بیشتری صفحات شما را پیدا و فهرستبندی کند.
2. عملکرد بهتر صفحات ارزشمند سایت
تا به حال شده که صفحهای از سایت را بهروزرسانی کنید – مثلا یکی از صفحات همیشه سبز را بهبود دهید – و بعد هیچ تغییری در صفحه نتایج جستجو (Search Engine Resault Page | SERP) به وجود نیاید؟ دلیل این اتفاق آن است که گوگل از زمان بهروزرسانی محتوا، صفحه آن را کراول نکرده است. با دستیابی به کراول و فهرستبندی بهینهتر، مطمئن خواهید شد که کاربران جدیدترین نسخه از صفحات ارزشمند یا صفحات ادیتشده را مشاهده میکنند.
3. کمک به سرچ باتها در شناسایی صفحات یتیم (Orphan Pages)
باتهای گوگل هر از گاهی صفحات سایت را درست مثل کاربران عادی پیدا میکنند، یعنی با دنبال کردن لینکهای موجود در صفحاتی که کراول کردهاند (و دقیقا به همین خاطر است که لینکسازی داخلی اهمیت فراوان دارد). صفحه یتیم به صفحاتی گفته میشود که هیچ لینکی به آنها منتهی نمیشود و کار را برای گوگل سخت میکنند. وقتی این صفحات را در سایت مپ قرار میدهید، راحتتر کراول و ایندکس میشوند.
4. کمک به شناسایی صفحات تکراری
به دلایل گوناگون ممکن است وبسایت یک کسبوکار، صفحاتی تکراری یا شبیه به تکراری داشته باشد. برای مثال فروشگاههای آنلاین ممکن است صفحاتی تکراری برای رنگهای مختلف یک محصول داشته باشند. در چنین اوقاتی، گوگل ممکن است نداند کدام ورژن صفحه، همان ورژنی است که میخواهید ردهبندی شود. با ساخت سایت مپ میتوانید از تگهایی کمک بگیرید که به گوگل میگویند کدام ورژن اصلی است و کدام موارد، تکراری به حساب میآیند.
آیا من هم به سایت مپ نیاز دارم؟
گوگل معمولا به تنهایی عملکرد خوبی در پیدا کردن صفحات اینترنت به نمایش میگذارد. اما همانطور که پیشتر گفتیم، سایت مپ به بهبود سئو سایت کمک میکند. گوگل میگوید در حالات زیر نیاز به سایت مپ خواهید داشت:
- داشتن سایتی بزرگ (با بیش از ۵۰۰ صفحه): داشتن صدها صفحه در سایت به این معنی خواهد بود که صفحات جدید یا آپدیتشده به احتمال بیشتری از چشم کراولرها دور میمانند.
- داشتن سایتی با لینکسازی داخلی ضعیف: در این حالت، انبوهی صفحات یتیم دارید که باید آنها را به گوگل نشان دهید.
- داشتن سایتی جدید با بکلینک اندک: کراولرها با دنبال کردن لینکهای درون سایتها و منتهی به سایتهای دیگر، صفحات وب را مییابند.
- داشتن انواع محتوا و رسانه: برای مثال میشود به صفحات خبری، ویدیوها و تصاویری اشاره کرد که میخواهید از نتایج جستجو سر درآورند.
انواع سایت مپ چیست ؟
به صورت کلی دو نوع سایت مپ داریم:
- سایت مپ HTML (مخفف Hypertext Markup Language) که برای انسانها ساخته میشود.
- سایت مپ XML (مخفف Extensible Markup Language) که برای باتها ساخته میشود.
سایت مپ HTML
سایت مپ HTML یک صفحه وب واقعی است که فهرستی از لینکهای کلیکپذیر منتهی به تمام صفحات موجود در سایت شما دارد. این روش ساخت سایت مپ اگرچه قدیمی است، اما هنوز هم کمک فراوان به سایتها میکند، خصوصا سایتهایی که آرشیوی عظیم از محتوا دارند.
گوگل به این خاطر صاحبان سایت را به ساخت سایت مپ HTML ترغیب میکند که ساختار سلسلهمراتبی فهرست باعث میشود درکی بهتر از موارد مهمتر به دست آورد و فهرستبندی دقیقتر داشته باشد. مثال پایین، سایت مپ homedepot.com را نشان میدهد.
سایت مپ XML
سایت مپ XML هم فایلی متنی است که فهرستی از URL-های سایت شما ارائه میکند. برای پیدا کردن سایت مپ هر سایتی معمولا باید به آدرس domainname.com/siteap.xml بروید، اما اگر نیاز به حفاظت از سایت داشته باشید، میتوانید این آدرس را تغییر دهید. در مجموع باید گفت گرچه سایت مپ XML برای شما قابل مشاهده است، اما نباید یک ابزار ناوبری برای مخاطبان سایت باشد. این قابلیت فقط برای موتورهای جستجو است.
مثالی از سایت مپ XML را میتوانید در پایین ببینید:
سایت مپ های XML اجازه میدهند به کمک تگها، اطلاعاتی ارزشمند راجع به URL-ها ارائه کنید، مثلا آخرین تاریخ ادیت را به موتورهای جستجو نشان دهید. از سایت مپ میشود به عنوان یک افزونه نیز برای ارائه اطلاعات راجع به ویدیوها، تصاویر و مقالات خبری کمک گرفت.
دیگر انواع سایت مپ
به جز موارد بالا، چند نوع سایت مپ دیگر نیز داریم که باید آنها را بشناسید:
- فید RSS: سایتهای خبری و بلاگهایی که چندین مقاله در روز منتشر میکنند میتوانند از فیدهای RSS و mRSS یا Atom به عنوان URL سایت مپ کمک بگیرند. اما مهم است بدانید این سایت مپها صرفا راجع به URL-های اخیر اطلاعات ارائه میکنند.
- سایت مپ متنی: این سادهترین نوع از سایت مپ است که بهترین انتخاب برای وبسایتهای کوچک و سایتهایی که صفحات معدود دارند به حساب میآید.
آموزش ساخت سایت مپ در سه مرحله
حالا که میدانیم سایت مپ چیست و چه اشکال گوناگونی دارد، نوبت به ساخت سایت مپ میرسد که به لطف ابزارهای در دسترس، به شکلی نسبتا آسان پیش میرود. به صورت کلی لازم است یک سایت مپ تولید کنید، آن را با بهترین ترفندها تطبیق دهید و سپس سایت مپ را در اختیار گوگل بگذارید. روش کار را در ادامه توضیح میدهیم.
۱. استفاده از ابزار ساخت سایت مپ
ابزارهای Sitemap Generator را میتوان پلاگینها و نرمافزارهایی توصیف کرد که اجازه میدهند بدون هیچگونه کدنویسی، فرایند ساخت سایت مپ را پیش ببرید. در ادامه برخی از بهترین ابزارهای کنونی را معرفی میکنیم:
- ابزار Yoast:این پلاگین رایگان برای سایتهای مبتنی بر وردپرس ساخته شده و سایت مپ شما را بدون هیچ هزینه میسازد.
- ابزار WordPress 5.5: اگر از وردپرس ۵.۵ یا جدیدتر استفاده میکنید، نیازی به پلاگینهای اضافی برای ساخت سایت مپ نخواهید داشت و این ورژن از وردپرس، کار را برایتان انجام میدهد.
- سایت XML-SiteMaps: ابزار XML-SiteMaps هم نسخه رایگان دارد و هم پولی. تنها کاری که باید انجام دهید، وارد کردن URL سایت در کادر جستجو و فشردن دکمه Start است.
- ابزار Screaming Frog: ابزار Screaming Frog اجازه میدهد سایت مپ های XML متنی و تصویری بسازید و به گزینههای پیکربندی پیشرفته مانند تگهای «Last Modified» دسترسی پیدا کنید.
- ابزار Slickplan: ابزار Slickplan ابزاری برای برنامهریزی بصری سایت مپ است و اجازه میدهد سایت مپ برداری (Vector)، متنی و XML بسازید. باید در نظر داشت که برای استفاده از Slickplan نیاز به پرداخت هزینه خواهید داشت.
- ابزار Dynomapper: این هم یک ابزار برنامهریزی بصری دیگر برای سایت مپ است که باید بابت آن پول بپردازید، اما نسخه آزمایشی رایگان دارد.
۲. دنبال کردن بهترین رویکردها در ساخت سایت مپ
گوگل در سایت رسمی خود برای توسعهدهندگان، به صورت کامل توضیح داده است که بهترین رویکردها در ساخت سایت مپ چیست و چطور میتوانید بهترین سایت مپ ممکن را بسازید. این اطلاعات از اینجا در دسترس خواهند بود. در ادامه برخی از مهمترین دستورالعملهای گوگل را با یکدیگر بررسی میکنیم.
تقسیمبندی سایت مپ های عظیم: اگر فهرستی بلندبالا از URL دارید، لازم است سایت مپ را به چند بخش مختلف تقسیم کنید و سپس یک فایل فهرستبندی سایت مپ (Sitemap Index File) در اختیار گوگل بگذارید. این فایل را میتوان به سایت مپی برای سایت مپ های شما تشبیه کرد.
لیست کردن صرف URL-های کانونی: اگر صفحات تکراری یا شبیه به تکراری دارید، لیست URL-های اصلی که میخواهید وارد نتایج جستجو شوند را درون سایت مپ بیاورید.
استفاده از رمزگذاری UTF-8: تمام فایلهای سایت مپ باید صرفا حاوی کاراکترهای ASCII باشند. این یعنی صرفا باید از اعداد 0 تا 9، حروف انگلیسی A تا Z و چند حرف خاص دیگر استفاده کنید. کاراکترها و علائمی مانند امپرسند (&)، علائم نقل قول (“) و بزرگتر و کوچک (> و <) لازم است جای خود را به کدهای فرار انسی (ANSI Escape Codes) بدهند.
عدم تمرکز زیاد بر تگهای اولویتبندی: با استفاده از تگهای اولویتبندی (Priority Tags) در سایت مپ میتوانید نشان دهید کدام صفحات در قیاس با صفحات دیگر اهمیت فراوان دارند. برای مثال میتوانید مقادیری بین ۰.۱ تا ۱.۰ به هر صفحه اختصاص دهید. اما این تگها دلبهخواه هستند و در نهایت گوگل محتوا را با قواعد خاص خودش کراول و ایندکس میکند.
عدم لیست کردن URL-های No Index: سایت مپ برای این است که به گوگل بگویید کدام URL-ها را کراول و ایندکس کند، نه اینکه کدام آدرسها را نادیده بگیرد.
۳. ثبت سایت مپ برای گوگل
زمانی که سایت مپ خود را ساختید، چند راه برای ثبت آن و رساندنش به دست گوگل خواهید داشت:
1. از طریق Google Search Console
اگر میخواهید بدانید سادهترین راه ثبت سایت مپ چیست باید این روش را امتحان کنید. زمانی که وارد Google Search Console شدید، گزینه Sitemap را در پنل سمت چپ بیابید.
سپس URL سایت مپ خود را اضافه کنید و دکمه Submit را فشار دهید. کار به همین سادگی به پایان میرسد.
بیشتر بخوانید: سرچ کنسول گوگل چیست؟ راهنمای جامع ابزار Google Search Console
از طریق ابزار Ping
برای ثبت درخواست خود میتوانید لینک زیر را نیز درون مرورگر تایپ کنید و به جای عبارت «Yourwebsite»، آدرس سایت خودتان را قرار دهید.
https://www.google.com/ping?sitemap=https://yourwebsite.com/sitemap
از طریق فایل Robots.txt
با قرار دادن لینک سایت مپ درون فایل Robots.txt سایت هم میتوانید سایت مپ خود را ثبت کنید.
از طریق WebSub
ابزار WebSub را زمانی پیشنهاد میکنیم که در حال استفاده از فید RSS به عنوان سایت مپ باشید.
جمعبندی
در نهایت برای جمعبندی باید گفت که اگر سایتی بدون سایت مپ بسازید، به هیچ وجه از سوی گوگل مجازات نمیشوید. اما ساخت سایت مپ مزایای خاص خود را دارد و به موفقیت سریعتر و گستردهتر سایت کمک میکند. البته که سایت مپ به تنهایی برای موفقیت کافی نیست و باید توجهی ویژه به دیگر ابعاد سئو – بهخصوص لینکسازی داخلی و بکلینک – نیز نشان دهید. اگر هم تصمیم به ساخت سایت مپ گرفتید، دستورالعملهای گوگل را به دقت دنبال کنید تا فرایند کراول و ایندکس به بهترین شکل پیش برود.
سوالات متداولی که شما میپرسید؟
1. منظور از ساخت سایت مپ چیست ؟
سایت مپ به فایلی گفته میشود که حاوی اطلاعات ضروری راجع به صفحات، ویدیوها و دیگر محتوا موجود در سایت – و ارتباط میان آنها – است. موتورهای جستجو برای کراول و ایندکس کردن سایت شما به بهینهترین شکل ممکن، به این فایل نیاز خواهند داشت.
2. سایت مپ چه کاربردی برای کاربران دارد؟
اگرچه سایت مپ در اصل برای کمک به موتورهای جستجو ساخته میشود، اما برای کاربران و مدیران سایت هم کاربردی به حساب میآید. با سایت مپ میتوانید دیدی از بالا به پایین بر سایت خود و محتوا موجود داشته باشید. به این ترتیب، دستهبندی سوژهها، شناسایی صفحات یتیم، تشخیص محتوا تکراری و موارد مشابه با بهرهوری بالاتری انجام میشود.
3. درون سایت مپ چه چیزهایی قرار میگیرد؟
هنگام ساخت سایت مپ لازم است به سراغ صفحاتی بروید که ضروری است دیده شوند، حتی اگر از قواعد سئو پیروی نکردهاند. علاوه بر این باید مطمئن شوید سایت مپ HTML سایتتان حاوی لینک تمام صفحات مرتبط به وبسایت باشد، حتی صفحات «ارتباط با ما» و «درباره ما». در واقع نباید صرفا به سراغ صفحات اصلی بروید و افزودن صفحات زیرین هم ضروری است.
منابع
1 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
ابزاری محبوب برای ایجاد نقشه های سایت بصری https://octopus.do