تمام شرکتهای مدرن بخش اعظمی از اطلاعات خود را روی سرورهای آنلاین منتقل و منتشر میکنند. این موضوع باعث افزایش دوچندان اهمیت بهکارگیری نرم افزارهای امنیتی سرور و برقراری بالاترین سطوح امنیتی در این عناصر حیاتی شبکه را میشود.
با توجه به نگرانیهای جدیدی که در زمینه امنیت سرور در سال 2024، بهدلیل ظهور ابزارهای متعدد هوش مصنوعی بهوجود آمده، ما این مقاله را نوشتیم. در ادامه با مفهوم «امنیت سرور» آشنا میشوید و پسازآن، بهسراغ افزایش آگاهی در زمینه تهدیدات AI برای امنیت سرورها میرویم. در نهایت هم ابزارهای امنیتی رایگانی را برای ایمنسازی این سیستمها معرفی خواهیم کرد.
منظور از امنیت سرور چیست؟
امنیت سرور در یک شبکه کامپیوتری به محافظت از سرورهای فیزیکی و مجازی گفته میشود. این امنیت در زمینههای دسترسی کاربران به سرور، میزان استفاده از آن و سطح مجاز برای واکاوی سرور مطرح میشود. همچنین مباحث مهمتری مانند افشای اطلاعات، ایجاد اختلال در عملکرد و پردازش سرور، تغییر یا تخریب غیرمجاز هم در این مبحث جا میگیرند.
اما جنبههای کلیدی امنیت سرور موضوعات دیگری را هم شامل میشوند که درصورت اجرا و پیادهسازی، ایمن بودن این زیرساختها را تضمین میکنند. این جنبهها عبارتنداز:
- کنترل دسترسی: محدود کردن دسترسی به سرورها فقط برای کاربران مجاز، با استفاده از تکنیکهایی مانند احراز هویت رمز عبور، احراز هویت چند عاملی و کنترل دسترسی مبتنیبر نقش هر کاربر.
- رمزگذاری دادهها: محافظت از دادههای حساس ذخیرهشده در سرورها با رمزگذاری آنها و استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری قوی.
- نصب و مدیریت Patch: بهروزرسانی منظم نرمافزار سرور با Patchهای امنیتی جهت رفع آسیبپذیریهای شناختهشده.
- ایجاد حفاظی برای سرور: پیادهسازی راهحلهای امنیتی قوی برای مقابلهبا بدافزارها؛ مانند نصب آنتیویروس و ضد بدافزار روی سرور با هدف جلوگیری و شناسایی حملات شبکه – حمله بروت فورس و حمله DDoS بهعنوان شایعترینها.
- تشخیص نفوذ به سرور و پیشگیری از آن: نظارتبر ترافیک شبکه برای رصد فعالیتهای مشکوک و انجام اقدامات پیشگیرانه جهت جلوگیری از حملات احتمالی.
- امنیت فیزیکی: محافظت از سرورها دربرابر تهدیدات فیزیکی مانند سرقت، آسیب یا دسترسی غیرمجاز.
- پشتیبانگیری منظم: ایجاد نسخه پشتیبان بهطور منظم از دادههای سرور برای اطمینان از بازیابی اطلاعات؛ بهویژه هنگام مواجه با شرایط فاجعهبار، از بین رفتن یا خراب شدن دادهها.
بیشتر بخوانید: OTP چیست و چگونه میتوان رمز یکبار مصرف دریافت کرد؟
چه مشکلاتی منجر به کاهش امنیت سرور میشود؟
- مشکلات مربوط به حملات باجافزارها
- اجرای مستمر کد یا ارسال کدهای آلوده از راه دور
- آلوده شدن سیستم به ویروس یا بدافزار
- نشت دادههای حساس
- استفاده از رمزهای عبور ضعیف و تکراری
- ترکیب رمزهای عبور با یکدیگر
- عدم بکآپگیری از اطلاعات
- عدم بهروزرسانی سیستمعامل و برنامههای کاربردی
- Social Engineering (مجموعه فعالیتهای جعلی که منجربه استفاده از اطلاعات محرمانه یا نصب نرمافزارهای مخرب میشود)
- هرزنامه و فیشینگ
- وجود پروفایل افراد غیرقابل اعتماد در سرور
بیشتر بخوانید: این ۳ روش در حذف باج افزار کمکتان میکنند!
بهترین ابزارها و نرم افزارهای امنیتی سرور
با استفاده از نرم افزارهای امنیتی سرور میتوان امنیت سرورها را تا حد قابلملاحظهای ارتقا داد. این ابزارها قادربه تشخیص عوامل مخرب هستند. ازاینرو استفاده از آنها میتواند به افزایش امنیت وب سایت و امنیت سایبری سرورها کمک کند. در ادامه معرفی کاملی از بهترین ابزارها و نرم افزارهای امنیتی سرور را خواهیم داشت.
1. Wireshark
Wireshark یک تحلیلگر پروتکل شبکه قدرتمند و بسیار معروف است که بهعنوان بهترین نرم افزارهای امنیتی سرور در دهههای گذشته ظاهر شد. درحالیکه این نرمافزار در درجه اول برای نظارت و تجزیهوتحلیل ترافیک شبکه استفاده میشد، اما همچنان هم میتواند به شناسایی آسیبپذیریها، فعالیتهای مخرب و بهبود امنیت کلی شبکه کمک کند.
نقش Wireshark در تامین امنیت سرور:
- نظارت روی ترافیک شبکه بهصورت Real-time
- شناسایی دسترسی غیرمجاز به Session و اتصالات فعال سرور
- بازرسی عمیق بستههای داده با هدف تشخیص عوامل مخرب درون آنها
- ضبط پیغامهای خطا و تلاشهای ناموفق اتصال برای نگهداری و تجزیهوتحلیل آنها
- ارائه اطلاعاتی درباره پیکربندیهای اشتباه یا آسیبپذیریهای احتمالی سرور
- بهترین نرم افزارهای امنیتی سرور برای آموزش متخصصان شبکه برای یادگیری پروتکلها و مسائل امنیتی زیرساختهای شبکه
2. RDS-Tools Advanced Security
RDS-Tools Advanced Security برای محیطهایی طراحی شده که به اقدامات امنیتی سختگیرانه نیاز دارند. این مجموعه بهدلیل عملکرد قوی 360 درجه، بهعنوان یک انتخاب برتر در زمینه بهترین نرم افزارهای امنیتی سرور شناخته میشود. مجموعه ابزارهای RDS برای محافظت از سرورها، با هدف رسیدگی به طیف گستردهای از آسیبپذیریها و کنترل روی فعالیتهای کاربران طراحی شده است.
نقش RDS-Tools Advanced Security در تامین امنیت سرور:
- مسدود کردن IP پویا برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز و بروز حملات شبکه
- دارای قابلیت Brute Force Defender برای منع حملات فعال بروت فورس
- بالاترین سازگاری با هاست ویندوز
- گزینهای مقرونبهصرفه در مقایسه با سایر گزینههای موجود در بازار
- متناسب با نیازهای پیشرفته و پیچیده سازمانی و مراکز داده
3. ManageEngine Endpoint Central
ManageEngine Desktop Central یک نرم افزار امنیتی سرور است که بهشکلی یکپارچه و جامع، تمام امور امنیتی را ارائه میدهد. این یکپارچگی باعث کنترل متمرکز روی دستگاههای مختلف شده است که نقشی مهم را در بهبود اقدامات امنیتی و سادهسازی عملیات شبکه ایفا میکند. علاوهبراین، سیستم Automated Patching این پلتفرم باعث آسودهخاطری متخصصان امنیت سایبری میشود؛ چون این افراد میتوانند در یک پلتفرم جامع و کامل، محافظت در برابر آسیبپذیریها را بدون نیاز به مداخله دستی مداوم ممکن سازند.
نقش ManageEngine Desktop Central در تامین امنیت سرور:
- اصلاح آسیبپذیریها بهشکل خودکار
- حفظ امنیت بین مرورگر کاربران و سرور
- کنترل برنامهها و امنیت دادهها از راه دور
- مدیریت کارآمد Patchها
- امکان نصب، استقرار و کاربری ساده
- برقراری و حفظ امنیت در سیستمهای Endpoint
- امکان مدیریت هویت کاربران و دسترسی آنها در همان پلتفرم
بیشتر بخوانید: تفاوت هاست لینوکس و ویندوز چیست و کدام بهتر است؟
4. Malwarebytes
استفاده از این ابزار حفاظت زیرساختهای سرور و اصلاح بدافزارها را به همراه دارد. آنچه موجب متمایز شدن عملکرد این ابزار شده است سازگاری آن با تمامی سرورها و ایستگاههای کاری است. علت این موضوع هم به سازگاری بالا به کنسول ابری آن مرتبط است.
نقش Malwarebytes در تامین امنیت سرور:
- دارای rootkit رایگان برای یافتن اشکالات موجود در بدافزارها
- تعمیر خودکار فایلها و سرویسهای سیستمی در صورت آلوده شدن
- امکان مرور فهرست rootkitها
- امکان تمرین هک کلاه سفید و یادگیری عملیات امنیتی شبکه
- ادغام ساده با محبوبترین پلتفرمهای ابری مانند Azure Sentinel، IBM QRadar و Slack
- نظارتبر پروفایلهای یادگیری ماشین
- نظارتبر حافظه، برنامهها و فایلهای سرور
- دارای قابلیت نشان دادن وضعیت رویدادها و ساعت دقیق آنها
5. ESET PROTECT Complete
این نرم افزار امنیتی سرور، رویکردی پیشگیرانه برای مدیریت تهدیدات سایبری دارد. پلتفرم ESET PROTECT Complete با بهرهگیری از فناوریهای جدید مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، به جلوگیری از رخنهها و بررسی حوادث کمک میکند. درعینحال هم رابط کاربری سادهای دارد تا امکان مشاهده هر آنچهکه درون شبکه رخ میدهد را داشته باشید. همچنین این نرمافزار، به ارائه گزارشهای دقیق همراهبا توصیهها و گامهای عملی معروف است که سطحی بالا از امنیت را در اختیار زیرساخت IT میگذارد.
نقش ESET PROTECT Complete در تامین امنیت سرور:
- دارای کنسول مدیریت همه عملیات امنیتی سرور
- محافظت Endpoint
- اجرای امنیت روی سرور فایل
- رمزگذاری کامل هارد دیسک سرور
- دفاع از تهدیدات پیشرفته و جدید
- اجرای پروتکلهای امنیتی روی ایمیلها
- محافظت از اپلیکیشنهای هاست ابری
6. Dynatrace
یکی از بهترین گزینهها در زمینه نرم افزارهای امنیتی سرور، Dynatrace است؛ چون راهحلی کارآمد برای نظارتبر عملکرد برنامه (APM) است و همزمان قابلیتهای امنیتی خوبی را ارائه میدهد. این نرمافزار یک ویژگی جالب دارد: هر زمان که مشکلی پیدا کند، یک هشدار مختصر را با اطلاعات قابلاجرا برای متخصص شبکه ارسال میکند. این هشدار حاوی علت اصلی بروز مشکل و راهحلی دقیق است که با کدهای قابلشناسایی در نرمافزار همراه هستند.
نقش Dynatrace در تامین امنیت سرور:
- مقیاسپذیر و پوشش امنیت زیرساختهای جدید شبکه
- ادغام ساده با GitLab، Google Cloud، AWS و Azure
- پشتیبانی از Jenkins، Docker، Kubernetes و LaunchDarkly
- سادگی در نصب و استقرار
- آسان کردن مراحل اشکالزدایی با ارائه راهحلهای عملی
- دارای قابلیتهای متعدد برای نظارت قوی روی برنامههای درحالاجرای سرور
7. Datadog
در این نرم افزار امنیتی سرور، علاوهبر گواهینامه SOC 2 Type II پلتفرم، میتوانید TLS و HTTP Strict Transport Security (HSTS) را هم پیادهسازی کنید. اسکنر دادههای حساس این نرمافزار با امکان مشاهده لاگها جهت شناسایی، طبقهبندی و محافظت از اطلاعات حساس، ستودنی است. این ویژگیها میتوانند مانند مزیت رقابتی پلتفرم عمل کرده و برای هر سازمانی که نیاز به حفاظت از دادههای شخصی و حساس دارد، انتخاب بهینهای باشد. سازمانهای که بیشترین بهره را از Datadog میبرند شامل موسسات آموزشی مسئول سوابق دانشآموزی، سازمانهای دولتی و شرکتهای فعال در زمینه مالی هستند. همچنین Datadog میتواند پورتالها و پلتفرمهای یادگیری آنلاین را با بینشهای Real-time رصد کند تا امکان دور نگهداشتن تهدیدات جدید را بهسادگی در اختیار متخصصان امنیت شبکه بگذارد.
نقش Datadog در تامین امنیت سرور:
- رعایت استانداردهای امنیتی متداول و نوین شبکه
- برقراری استانداردهای لازم در وبسایت موسسات آموزشی و دولتی
- اجرای پروتکلهای امنیتی در بخشهای بهداشتی و مالی
- ارائه ابزارها و امکانات در پلتفرمی یکپارچه
- رابط کاربری و داشبورد مناسب برای مبتدیان
- دارای کتابخانهای عظیم از ابزارهای Integration
8. Sprinto
این نرم افزار امنیتی سرور به چند دلیل محبوبیت زیادی دارد؛ اما یکی از برجستهترین آنها، امکان خودکارسازی انطباق با تکنولوژیهای جدید در زیرساختهای شبکه و پشتیبانیاز چند استاندارد صنعتی و نظارتی است. این استانداردها عبارتنداز GDPR، HIPAA، SOC 2، ISO 27001 و 27017. همچنین Sprinto از استانداردهای دیگری نظیر CIS، NIST، CCPA، PCI-DSS، CSA Star، OFDSS و FFCRA پشتیبانی میکند.
نقش Sprinto در تامین امنیت سرور:
- پورتالی جامع برای حسابرسی به امور و فعالیتهای شبکه
- دسترسی به اطلاعات استانداردها در پورتال
- دارای سیستم مدیریتی قابلنصب روی گوشیهای هوشمند با امکان جمعآوری دادهها
- ادغام ساده با AWS، Google Cloud, Azure و ClickUp
- پشتیبانی از امنیت در پلتفرمهای GitHub، GitLab، Bitbucket، Jira، Asana، Office 365 و Heroku
- دارای اتوماسیون برای ادغام Sprinto با پلتفرمهای ابری بهشکل سازگار و بهینه
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین دیتاسنترهای ایران و ویژگیهای آنها
چک لیست انتخاب بهترین نرم افزارهای امنیتی سرور
در این بخش، چک لیستی برای افزایش امنیت سرور ارائه میدهیم تا با کمک آن، انتخاب بهترین نرم افزارهای امنیتی سرور راحت باشد.
1. عملکرد اصلی نرم افزار امنیتی سرور
- محافظت در برابر تهدیدات خارجی
- ایمنسازی دادههای حساس از دسترسی غیرمجاز
- اطمینان از رعایت مقررات حفاظت از دادهها
- ارائه ابزار یا سیستمی برای نظارتبر وضعیت امنیت شبکه و دستگاههای متصل
- ساده کردن فرآیند واکنش و بازیابی سریع دادهها از فجایع و حوادث
2. قابلیتهای تکمیلی
- قابلیتهای پیشرفته برای انجام تجزیهوتحلیل پیشبینیکننده بهشکلی حرفهای با هدف پیشبینی تهدیدات بالقوه قبل از وقوع آنها
- آنالیز رفتار کاربران سرور و جدید برای شناسایی تهدیدهای داخلی یا حسابهای در معرض خطر
- منعطف و سازگار با هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و الگوریتمهای این دو حوزه با تمرکز بر بهبود زمان تشخیص تهدید و پاسخ به آن
- پوشش جامع نرم افزار امنیتی سرور از محیطهای شبکه داخلی و فضای ابری
3. قابلیت استفاده
- رابط کاربری بصری، ساده و کارآمد برای انجام پیچیدهترین کارها در فرآیندهای ساده
- داشبوردهایی با امکان نظارت و مشاهده کل گزارش، وضعیت امنیتی سرور و هشدارها بهشکلی جامع و یکپارچه
- تعادل بین ویژگیهای قدرتمند و سادگی در استفاده جهت تامین نیاز کاربران با سطوح مختلف در زمینه تخصص فنی
4. آنبوردینگ
- منابع آموزشی جامع مانند فیلمها و آموزشهای تعاملی
- فرآیندهای راهاندازی سریع با سادهسازی نحوه استفاده از محصول برای کمک به کاربران جدید و ناآشنا با نرم افزار امنیتی سرور
- ارائه خدمات پشتیبانی توسط شرکت سازنده؛ مانند چتباتها و وبینارها برای کمک به پیکربندی و استقرار اولیه
5. پشتیبانی از مشتری
- دسترسی ساده به تیمهای پشتیبانی پاسخگو و آگاه در پلتفرمهای مختلف؛ مانند چت زنده در سایت و ایمیل
- پایگاه دانش غنی یا انجمنهای فعال برای پشتیبانی کاربران متخصص از تازهواردان
- کارشناسان متخصص و حاضر برای مشتریان سازمانی
6. ارزش نرم افزار امنیتی سرور بهازای هزینه لایسنس
- ارزیابی ساختار قیمتگذاری براساس وسعت و عمق قابلیتهای ارائهشده
- مقیاسپذیری ابزارهای پلتفرم برای حمایت از رشد کسبوکار، بدون افزایش هزینهها
- ارزیابی هرگونه هزینههای پنهان شامل هزینه ماژولهای اضافی یا خدمات پشتیبانی
7. نظرات مشتریان
- بیشتر بودن بازخوردهای مثبت در زمینههای کلیدی مانند سادگی در استفاده، پشتیبانی از مشتریان و اثربخشی ابزارهای موجود در نرم افزار امنیتی سرور
- نظر کاربران واقعی از بهکارگیری ابزار در سناریوهای حقیقی
- جزئیات بیانشده از کارآمدی قابلیتهای نرمافزار و کاهش چالشهای امنیتی خاص با کمک آنها
راهکارهای تکمیلی جهت افزایش امنیت سرورها
افزایش امنیت سرور در گرو رعایت نکاتی ساده اما مهم است. هکرها تنها با یافتن نقاط ضعف سرورها میتوانند به آنها نفوذ کنند. ازاینرو رعایت نکات زیر میتواند به افزایش امنیت سرورها کمک شایانی کند.
- داشتن حداقل یک اتصال امن به سرور
- بررسی امنیت پروتکلهای انتقال فایلها
- افزایش امنیت رمز عبور
- به روز رسانی منظم و مستمر نرمافزاهای مورد استفاده در سرور
- خاموش یا حذف سرورهای بدون استفاده و غیر ضروری
- مخفی کردن اطلاعات سرور
- استفاده از فایروال
- تهیه منظم و مستمر نسخه بکاپ یا پشتیبان از سیستم
- ایجاد محیط چند سروری و ایزوله مجازی
- استفاده کردن از SSH Keys Authentication
بیشتر بخوانید: پروتکل SSH چیست؟ و چه کاربردی دارد؟
5 فاکتور مهم در انتخاب بهترین نرم افزار امنیتی سرور
برای انتخاب بهترین نرم افزار امنیتی سرور، پنج فاکتور مهم را آوردهایم تا انتخاب بهینهتر و دقیقتری را داشته باشید.
1. چه مشکلی را میخواهید حل کنید
با شناسایی نقاط ضعف امنیتی و کمبودهای دیتاسنتر یا سرور خود، تشخیص مشکلات و راهحلهای آنها را شروع کنید و براساس ویژگی هر نرمافزار، گزینهها را لیست کنید.
2. چه کسی نیاز به استفاده از آن دارد
برای ارزیابی هزینه و الزامات نصب و استقرار نرمافزارهای امنیتی سرور، باید فردی که از آن پلتفرم استفاده میکند را درنظر بگیرید؛ چون اعطای مجوز و تشخیص تسلط آنها در بهکارگیری ابزارها، درست در این مرحله مشخص میشود. آیا تیم IT مسئول استفاده از این نرمافزارها هستند یا تمام کارمندان یک سازمان؟ وقتی پاسخ این پرسش را بهشکلی واضح بدهید، سادگی استفاده از نرمافزار یا قدرت و ابزارهای کافی آن مشخص میشوند.
3. چه ابزارهای جایگزینی درنظر میگیرید
مشخص کنید که چه ابزارهایی را میتوانید جایگزین ابزارهای اصلی کنید. چه ابزارهایی از لیست خط میخورند یا مایلید با نرمافزارهای اصلی، آنها را ادغام کنید. این شفافسازی میتواند شامل زیرساختهای ابری، دستگاههای مختلف، شبکهها، منابع داده آنها و پشته فناوری کلی سازمانتان باشد.
4. چه نتایجی اهمیت بیشتری دارند
به بررسی نتیجهای که ابزار باید ارائه دهد و نتیجه را موفقآمیز تلقی کنید، بپردازید. به این فکر کنید که مایلید چه تواناییهایی را به شبکهتان اضافه کنید. بهبود کدام بخشها مهمتر است و سنجههای کیفیت و موفقیت کدامند.
5. اولویت با کدامیک خواهد بود
راهحلهای امنیتی سرور را در کنار گردش کار و روش گزارشگیری خود در نظر بگیرید. ابزاری که بهخوبی کار میکند و زمینههایی گوناگونی را پوشش میدهد، اولویت بالاتری برای استفاده دارد. به یاد داشته باشید که هر کسبوکاری متفاوت است و نیازهای منحصربهفرد خود را دارد. پس فکر نکنید که بهدلیل محبوبیت یک نرم افزار امنیتی سرور، در سازمان شما هم جایی خواهد داشت.
آنچه در ابزارهای امنیتی سرور خواندیم
سرورها اجزای حیاتی شبکهها هستند که دادهها و اپلیکیشنهای باارزش را ذخیره و پردازش میکنند. بنابراین، اطمینان از امنیت آنها برای حفظ یکپارچگی عملکرد و جلوگیری از نقض دادهها بسیار مهم است. با اجرای اقدامات امنیتی مانند رمزگذاری دادهها، کنترل دسترسی کاربران، نصب Patchهای جدید و غیره، سازمانها میتوانند به میزان قابلتوجهی خطر نقض امنیت سرور را کاهش دهند و از داراییهای آنلاین ارزشمندشان محافظت کافی کنند. در این میان، بهترین آیتمها در لیست نرم افزار امنیتی سرور به کمک ما آمده و فرآیندهای طولانی و زمانبر را ساده میکنند.
سوالات متداولی که شما میپرسید
- چرا امنیت سرور مهم است؟
نگهداری از دادههای حساس و پردازش درخواست کلاینتها دو دلیل بسیار مهم برای حفظ امنیت سرور است.
- نرم افزار امنیتی سرور چه کاری انجام میدهد؟
آنالیز ترافیک شبکه، تشخیص و پیشگیری از حملات متداول سایبری و ارائه ابزارهای جامع برای نظارت بر دسترسی کاربران، ازجمله کارهای مهم نرم افزار امنیتی سرور است.
- بهترین نرم افزار سرور کدام است؟
Wireshark، RDS-Tools Advanced Security و ManageEngine Endpoint Central از بهترین آیتمها در لیست نرم افزار امنیتی سرور هستند.
منابع: