اگر با راهاندازی سایت سروکار داشته باشید و درباره هاستهای مختلف تحقیق کرده باشید، احتمالاً چشمتان به این عبارتها خورده است:
- هاست سی پنل (cPanel)
هاست دایرکت ادمین (Direct Admin)
هاست پلسک (Plesk)
این 3 مورد (یعنی سی پنل، دایرکت ادمین و پلسک) همگی کنترلپنلهای هاست هستند و برای مدیریت راحتتر هاست، روی آن نصب میشوند. پس اگر جایی دیدید که نوشته هاست سی پنل یا دایرکت ادمین، بدانید که برای مدیریت این هاست، کنترل پنل سی پنل یا دایرکت ادمین نصب شده است.
ما در مقاله امروز ایران سرور میخواهیم هر سه کنترل پنل هاست را بررسی کنیم و بگوییم که هر کدام چه مزایا و معایبی دارند. اصلاً بهترین کنترل پنل هاست برای شما کدام است؟
ابتدا از تعریف کنترلپنل شروع میکنیم.
کنترل پنل هاست چیست؟
کنترل پنل هاست، نرمافزاری است که روی هاست نصب میشود و یک رابط کاربری گرافیکی به آن اضافه میکند. با این رابط گرافیکی، دیگر نیازی به انجام مراحل پیچیده برای دسترسی به بخشهای مختلف سایت نیست. شما تنها با چند کلیک میتوانید ایمیلها، کاربران، منابع، بکاپها و … را مدیریت کنید.
بررسی انواع کنترل پنلهای هاست
یک نکته را همین اول بگویم؛ شما نمیتوانید از هر کنترل پنلی استفاده کنید؛ چون انتخاب کنترل پنل، جدا از بحث امکانات، بستگی به سیستم عامل سرور (لینوکس یا ویندوز) و زبان برنامهنویسی سایتتان دارد.
در ادامه به شما میگوییم که هر کنترل پنل مخصوص چه سیستم عامل و چه زبانی است.
1. کنترل پنل سی پنل (cPanel)
سی پنل یکی از محبوبتترین کنترل پنلهای میزبانی وب، در سراسر دنیاست. اما خب مشکل بزرگی که برای ما ایرانیها دارد، تحریم است! شما با IP ایرانی نمیتوانید از cPanel استفاده کنید و حتی اگر تحریم را دور بزنید، در صورتی که لو بروید، دسترسیتان قطع میشود.
توجه کنید که سی پنل مخصوص هاست لینوکس است و از سایتهایی که با Python ،Perl، Ruby ،php نوشته شده باشند پشتیبانی میکند.
مزایای سی پنل چیست؟
- نصب و راهاندازی خیلی آسان است.
رابط کاربری ساده و کارراهاندازی دارد.
مقدار کمی از منابع هاستتان را اشغال میکند.
امکانات و برنامههای جانبی زیادی برای حرفهایها دارد.
هزینه آن مناسب است.
منابع آموزشی زیادی در اینترنت برای آن وجود دارد.
معایب سی پنل چیست؟
- وجود بخشهای مختلف و امکانات زیاد، در ابتدای کار ممکن است باعث سردرگمی کاربر شود.
مهاجرت در از دیگر کنترل پنلها به cPanel سخت و گاهی غیرممکن است.
تنظیمات حیاتی هاست بهراحتی در دسترس هستند؛ برای همین یه اشتباه کوچک ممکن است همهچیز را بههم بریزد.
برای ایرانیها امنیت بالایی ندارد.
یک نکته مهم: خیلیها از نسخۀ کرک شده برای دور زدن تحریم cPanel استفاده میکنند. این نسخه هرچند رایگان است و کار شما را راه میاندازد، اما امنیت پایینی دارد و ممکن است پیشزمنه هک شدن سایتتان را فراهم کند.
چگونه از cPanel استفاده کنیم؟
بعد از خرید هاست، معمولاً کنترل پنل بهصورت پیشفرض روی آن نصب شده است. برای اینکه نحوه ورود به سی پنل و کار با آن را یاد بگیرید، به بخش آموزش سی پنل (cPanel) مراجعه کنید. در این بخش همهچیز را (از ورود گرفته تا بکاپگیری) یادتان میدهیم.
2. کنترل پنل دایرکت ادمین (Direct Admin)
دایرکت ادمین شاید از نظر محبوبیت به پای سی پنل نرسد، اما یک خوبی بزرگ دارد: این کنترل پنل مشکلات تحریم را ندارد و با یک لایسنس رسمی و قانونی میتوانید از آن استفاده کنید.
دایرکت ادمین هم مانند سی پنل مناسب سرور لینوکسی است. این کنترل پنل از سایتهایی که با Nginx و Php نوشته شده باشند پشتیبانی میکند.
مزایای دایرکت ادمین چیست؟
- رابط کاربری دایرکت ادمین بهینهتر از سی پنل است؛ برای همین در شروع کار شما را سردرگم نمیکند.
- لایسنس قانونی آن قیمت مناسبی دارد.
- بسیار سبک است و فضای خیلی کمی را اشغال میکند.
- 4 تم مختلف برای محیط کاربری دارد.
- مهاجرت از cPanel به دایرکت ادمین خیلی ساده است.
معایب دایرکت ادمین چیست؟
- اضافه کردن امکانات و نرمافزارهای بیشتر، نیازمند پرداخت هزینه جداگانه است.
- منابع آموزشی آن نسبت به سی پنل کمتر است.
چگونه از DirectAdmin استفاده کنیم؟
مشابه سیپنل، بعد از خرید هاست، کنترل پنل دایرکت ادمین روی آن نصب شده است. برای اینکه نحوه ورود به دایرکت ادمین، مدیریت بخشهای مختلف و استفاده از آن را یاد بگیرید، به بخش آموزش دایرکت ادمین در وبلاگ ایران سرور مراجعه کنید.
3. کنترل پنل پلسک (Plesk)
کنترل پنل Plesk، هم برای هاست ویندوز و هم برای هاست لینوکس قابل استفاده است؛ پس از بابت سیستم عامل هاستتان مشکلی ندارید. پلسک از سایتهایی که با ASP، Python، Ruby، Php و Node.js نوشته شده باشند پشتیبانی میکند. پیشنهاد میکنم برای آشنایی بیشتر، مقاله «کنترل پنل پلسک» را بخوانید.
مزایای پلسک چیست؟
- هم از سرورهای لینوکسی و هم از سرورهای ویندوزی پشتیبانی میکند.
- از CMS های مختلف (مثل جوملا و وردپرس) پشتیبانی میکند و برای آنها امکاناتی دارد.
- قابلیت تنظیم فایروال متناسب با سیستم عامل سرور را دارد.
- مالتی سرور است؛ یعنی چند سرور را از یک پنل میتوانید مدیریت کنید.
- امنیت بالایی دارد.
- نصب آن با رابط کاربری که دارد، خیلی ساده است.
معایب پلسک چیست؟
- هزینههای نسبتا بالایی دارد.
- در سرورهای لینوکسی، سرعت پایینتری نسبت به cPanel دارد.
- برای افزونههای مختلف لایسنسهای مختلفی دارد که تمدید آنها کارتان را سخت میکند.
- مهاجرت از دیگر کنترل پنلها (مخصوصاً سی پنل) به پلسک سخت است.
خب، حالا که با این 3 کنترل پنل پرطرفدار آشنا شدید، وقت آن است که از زوایایی مختلفی آنها را باهم مقایسه کنیم.
مقایسه کنترل پنلهای هاست: دایرکت ادمین یا پلسک یا سی پنل؟
ما از 5 جهت این سه کنترل پنل را با هم مقایسه کردهایم:
- رابط کاربری
- امنیت
- سازگاری سیستم عامل
- بهروزرسانی
- بکاپگیری
در ادامه هر کدام از این موارد را جداگانه بررسی میکنیم.
1) رابط کاربری
وقتی صحبت استفاده از یک کنترل پنل هاست میشود، اولین موردی که کاربر در نظر میگیرد رابط کاربری است. رابط کاربری باید طوری باشد که احساس خوبی در کاربر ایجاد کرده و دسترسی به بخشهای مختلف آن راحت باشد.
رابط کاربری سی پنل
رابط کاربری (User Interface) برای کاربران تازهوارد کمی پیچیده و گمراهکننده است؛ اما به مرور که با آن کار کنند پیچیدگی آن کمتر خواهد شد. کاربران قدیمی cPanel که حرفهایتر هستند، معمولاً مشکلی با رابط کاربری ندارند.
رابط کاربری پلسک
رابط کاربری Plesk نسبت به 2 مورد دیگر مدرنتر است و 90 درصد کسانی که با آن کار کردهاند، نظرات مثبتی داشتهاند. مدیریت چند سایت یا سرور مختلف با این رابط کاربری، مثل آب خوردن ساده است.
رابط کاربری دایرکت ادمین
کنترل پنل دایرکت ادمین با پنل جدید خود، تمام ابزارها، آمارها و اطلاعات سیستم و منوهای مختلف را در یک صفحه مرکزی در دسترس کاربر قرار داده است. شما برای دسترسی به هر بخش باید وارد منوی آن شده و تنظیمات لازم را اعمال کنید.
سادگی ویژگی اصلی رابط کاربری دایرکت ادمین است؛ اما بعضیها معتقدند که این سادگی بیش از حد کارشان را سخت کرده و برای دسترسی به برخی بخشهای پنل باید مسیر زیادی را طی کنند.
2) امنیت
امنیت مساله بسیار جدی است و خب سازندههای این کنترل پنلها هم بهخوبی این موضوع را میدانند؛ برای همین امنیت هر 3 کنترل پنل در حد خوبی است و بهراحتی نمیشود به آنها نفوذ کرد.
امنیت سی پنل
قابلیت بستن IP های مدنظر وبمستر یکی از ویژگیهای مهم سی پنل است. لازم به ذکر است، پیش از کانفیگ سرویس میزبانی، لازم است نکات ایمنی سی پنل رعایت شود تا در ادامه کار با مشکل خاصی روبرو نشوید. استفاده از فایروالها و آنتی ویروسها یکی دیگر از راههای امنیتی سی پنل به شمار میرود.
یک بار دیگر هم تاکید میکنیم که از سی پنل کرک شده استفاده کنید.
امنیت پلسک
پلسک در برخورد با خطرات و آسیب پذیریهایی که آن را تهدید میکند، واکنش و تصمیمگیری سریعی دارد، از ابزارهای امنیتی مختلفی مانند Revisium Antivirus، Firewall، Fail2ban و … استفاده میکند تا امنیت را در سطوح مختلف به کاربران ارائه دهد.
امنیت دایرکت ادمین
امنیت دایرکت ادمین هم مانند دو پنل دیگر در گرو تنظیمات مهمی است که برای آن انجام میدهید. نصب نرمافزارهای امنیتی در کنار آنتی ویروسها و فایروالها به امنیت کنترل پنل دایرکت ادمین شما در ادامه مسیر کمک میکند. دایرکت ادمین دارای ابزار ضد اسپم داخلی است.
3) سازگاری سیستم عامل
هرسه کنترل پنل توانایی کار با سیستم عامل لینوکس را دارند. منتها در این بین پلسک قدرت پشتیبانی از ویندوز را هم دارد و همین موضوع تفاوت میان پلسک و دو کنترل پنل دیگر است. حالا اگر شما قصد دارید تا از کنترل پنلی استفاده کنید که بتواند هم از سایتهای طراحی شده با PHP و هم سایتهایی با ASP را پشتیبانی کند، بهترین انتخاب کنترل پنل محبوب پلسک است.
4) بهروزرسانی
قطعا داشتن آخرین نسخه هر نرمافزار باعث میشود تا بسیاری از باگها، نقاط نفوذ و آسیبپذیریهای نسخههای قدیمی برطرف شود. به همین خاطر، آیتم بهروزرسانی را برای مقایسه میان محبوبترین کنترل پنلهای هاست قرار دادیم.
آپدیت سی پنل
برای بروزرسانی سی پنل شما باید دسترسی کامل به root (کاربر لینوکس) داشته باشید.
در سی پنل میتوانید آپدیت روی یکی از 3 حالت اتوماتیک، دستی و عدم بهروزرسانی قرار دهید.
آپدیت پلسک
بهروزرسانی این نرمافزار ممکن است یک روز کامل طول بکشد. اگر هنگام بروزرسانی Plesk برای چند دقیقه آفلاین شدید نگران نباشید چون سایت شما همچنان آنلاین خواهد بود. در ضمن شما میتوانید برای آپدیت کردن پلسک تنظیمات آن را روی اتوماتیک تنظیم کنید.
آپدیت دایرکت ادمین
دایرکت ادمین را به 2 روش میتوان بهروزرسانی کرد:
- بهروزرسانی دستی از طریق دستورات ssh
- بهروزرسانی از طریق پنل adminlevel
هردوی این روشها سادهاند و با چند کلیک انجام میشوند.
5) بکاپ گیری
اهمیت بکاپ گیری زمانی مشخص میشود که شما بخواهید تغییراتی را در سایت خود ایجاد کنید و یا به هر دلیل اطلاعات شما از بین برود. در این صورت نسخه پشتیبان از کل سایت یا بخشی از آن میتواند به شما کمک کند.
بکاپ گیری در سی پنل
برای گرفتن بکاپ در سی پنل پس از ورود به بخش کاربری در بخش Files روی گزینه Backup کلیک کنید. شما میتوانید نسخه پشتیبان را به صورت Full یا تنها با گرفتن تهیه نسخه پشتیبان بخشی از سایت استفاده کنید.
درخواست خود را ثبت کرده و پس از تایید ایمیل ارسالی نسخه پشتیبان سایت شما ساخته میشود.
بکاپ گیری در پلسک
برای بکاپ گیری در کنترل پنل پلسک پس از ورود به کنترل پنل باید روی گزینهی Backup کلیک کنید. تفاوت پلسک با سی پنل در این است که شما اینجا هر قسمتی که میخواهید بکاپ بگیرید تیک آن را فعال میکنید و اگر قصد گرفتن یک بکاپ کامل را دارید تیک تمام گزینهها را فعال کنید.
بعد از اعمال تمام تغییرات در گزینهها منتظر بمانید تا نسخه پشتیبان شما ساخته شود.
بکاپ گیری دایرکت ادمین
گرفتن بکاپ در دایرکت ادمین درست مانند پلسک است و شما با ورود به کنترل پنل هاست، درخواست خود را مبنی بر گرفتن نسخه پشتیبان اعلام میکنید. بعد از آن با فعال کردن تیک هر بخش تعیین میکنید از کدام بخش قصد گرفتن بکاپ را دارید. اگر تمام تیکها را فعال کرده باشد، یک نسخه فول بکاپ را برای شما میسازد.
نتیجه گیری
این هم از معرفی و مقایسه 3 کنترل پنل مختلف، برای مدیریت هاست. در صورتی که با پلسک، دایرکت ادمین یا سی پنل، کار کردهاید نظرتان را به ما بگویید. در کار کردن با هر یک از این کنترل پنلها چه نقطه قوت یا نقطه ضعف بیشتر از همه به چشمتان آمده است؟