لینوکس چیست؟ آشنایی با این سیستم عامل همه فن حریف

پیش‌از ظهور آیکون‌ها در سیستم‌عامل ویندوز و رابط‌های گرافیکی آن، لینوکس وجود داشت؛ لینوکسی که از خاکستر سیستم‌عامل یونیکس زاده شده است. این سیستم‌عامل یک نیروی انقلابی در محاسبات ایجاد کرد و هم‌زمان سلطه سیستم‌عامل‌های اختصاصی – مانند ویندوز – را به چالش کشید. ازاین‌رو، کاربران لینوکس توانستند به‌طور آزاد و بدون هیچ محدودیت کپی‌رایتی، کنترل و سفارشی‌سازی بی‌سابقه‌ای را تجربه کنند. پس اجازه دهید به کنجاوی‌مان بیشتر دامن بزنیم و شروع به بررسی جواب «لینوکس چیست» کنیم. هم‌چنان که باید درباره Kernel یا هسته لینوکس، تاریخچه و کاربردهای آن اطلاعات بیشتری کسب کنیم، نیاز به آگاهی درباره ماهیت منبع باز بودن آن هم داریم.

سیستم عامل لینوکس چیست؟

لینوکس یک سیستم‌عامل منبع باز است که به‌طور گسترده در دستگاه‌های مختلفی ازجمله سرورها، دسکتاپ‌ها و سیستم‌های Embedded استفاده می‌شود. این سیستم‌عامل همه‌فن‌حریف که ابتدا توسط لینوس توروالدز (Linus Torvalds) در سال 1991 توسعه یافت، از نظر فنی یک هسته (Kernel) است.

مسئولیت اصلی لینوکس مدیریت منابع سخت‌افزاری و ساده کردن ارتباط بین نرم‌افزار و سخت‌افزار است. بااین‌حال در استفاده رایج و کلام عمومی، لینوکس را تمام سیستم‌عامل‌های ساخته‌شده با این هسته می‌دانیم. به‌طورمعمول این سیستم‌عامل‌ها را “GNU/Linux” می‌نامیم؛ چون اجزای پروژه GNU را شامل می‌شود که مجموعه‌ای از ابزارها و کتاب‌خانه‌های ضروری کاربر را برای یک سیستم‌عامل کامل فراهم می‌کند.

بیشتر بخوانید: اوبونتو چیست؟ معرفی انواع، کاربردها و ویژگی‌های Ubuntu

تاریخچه لینوکس؛ از کجا شکل گرفت و چرا محبوب شد؟

1991: دانش‌‌جوی علوم کامپیوتر با  20 سال سن، به‌نام “Linus Torvalds” پشت کامپیوتر خود در دانشگاه هلسینکی فنلاند نشست تا پستی را روی اینترنت منتشر کند؛ پستی که معروف‌ترین ورودی در تاریخ محاسبات کامپیوتری شد: «سلام به همه افراد حاضر. من دارم روی یک سیستم‌عامل رایگان کار می‌کنم که سرگرمی‌م هست و اصلا قرار نیست چیز بزرگ و حرفه‌ای باشه (مثل GNU). ممکنه هیچ سخت‌افزاری رو پشتیبانی نکنه؛ جز AT-Hard Disc. اینم ساپورت می‌کنه چون من فقط همین هارد رو دارم.»

لینوس یک تصمیم مهم گرفت: آینده لینوکس را هم‌زمان با پیشرفت تکنولوژی، سروسامان دهد.

1992: برای پوشاندن جامه عمل به این تصمیمش، از لایسنس “GPL” کمک گرفت؛ لایسنسی که توسط “Richard Stallman”، برنامه‌نویس نرم‌افزار ساخته شد.

حالا لینوکس ساخته‌شده با GPL و کامپوننت‌های جدید دیگری، صنعت محاسبات کامپیوتری را منقلب کرد. این غول توانست با کارهای خیلی کوچک و البته هم‌چنان قدرت‌مند به چنین قابلیتی برسد: «آزادی در استفاده از نرم‌افزار برای هر هدفی.»

پایه‌واساس لینوکس از همین‌جا شکل گرفت: شما برای انجام هر تغییراتی و تناسب‌سازی آن‌ها با نیازهای خودتان، آزادی 100% داشته باشید.

دو ایده دیگر هم پشت لینوکس بود: 1) آزادی در به‌اشتراک‌گذاری نرم‌افزار با دوستان و هم‌محله‌ای‌ها، 2) آزادی در به‌اشتراک‌گذاری تغییراتی که ساخته‌اید. تمام این ایده‌های اساسی باعث شدند که لینوکس در سراسر جهان منتشر شود و دست‌به‌دست بچرخد.

1993: slackware اولین توزیع با سازگاری گسترده از لینوکس شد. این توزیع در گذشت زمان، پایه‌واساس ساخت نسخه‌های اولیه SUSE Linux شد.

1996: لینوس توروالدز در یک حیات وحش مشغول تماشای حیوانات بود که ناگهان یک پنگوئن بر سر او فرود می‌آید. این دانش‌جوی خلاق آیکون پنگوئن را برای سیستم‌عاملش – که حالا نام “Kernel Linus” را به آن داده بود – انتخاب کرد؛ چون باور داشت که پنگوئن خوش‌شانسی می‌آورد.

1998: ابرغول‌های تکنولوژی لینوکس را به رسمیت شناختند و پلتفرم‌های سازگار با لینوکس را معرفی کردند. چنین جهش عظیمی برای لینوکس، مدیون جایزه “EFF Pioneer” از بنیاد “Electronic Frontier” بود که لینوس در همین سال موفق به کسب آن شد. 

بیشتر بخوانید: سرور چیست؟ معرفی انواع سرور به زبان ساده

1999: رشد تجاری لینوکس در سال 1999، منجربه محبوبیت روزافزون آن شد؛ چون شرکت‌هایی مانند RedHat و VA Linux (که امروزه با نام “VA Software” آن را می‌شناسیم) در خط مقدم این رشد قرار داشتند. 

2003: کمپانی IBM شروع به تبلیغ لینوکس کرد که به یکی از معروف‌ترین رویدادهای تبلیغی تبدیل شد. این تبلیغات شامل تبلیغات چاپی، کارت پستال، ایمیل و بنرهای آنلاین روی وب‌سایت بود که با عنوان “THE FUTURE IS OPEN” منتشر شدند.

2005: تصویر مرد قهرمان این سیستم‌عامل، یعنی آقای Linus روی جلد مجله “Business Week” رفت و او داستان لینوکس را به‌عنوان یک موفقیت تجاری نقل کرد.

2007: آزمایشگاه‌های توسعه منبع باز (OSDL) و گروه استانداردهای آزاد (Free Standards Group) ادغام شدند و بنیاد لینوکس را –  “Linux Foundation” – تشکیل دادند. این ادغام با هدف تثبیت تلاش‌ها در ترویج و حمایت از توسعه لینوکس و ارائه صدای یک‌پارچه برای جامعه لینوکس، در برابر رقبایی مانند ویندوز انجام شد.

این بنیاد برای پیشرفت لینوکس به‌عنوان یک پلتفرم، محافظت از مالکیت معنوی آن و حمایت از توسعه‌دهندگانش تاسیس شد. حالا توسعه‌دهندگان و طرف‌داران Open-source سازمانی محبوب و متمرکز داشتند که آشیانه‌ای راحت برای همکاری بین سهام‌داران مختلف در اکوسیستم لینوکس، ازجمله توسعه‌دهندگان، شرکت‌ها و کاربران بود.

2010: سیستم‌عامل اندروید برپایه لینوکس نوشته و عرضه شد. حالا بازار گوشی‌های هوشمند توسط این سیستم‌عامل منعطف قبضه شد. اندروید به توسعه‌دهندگان اجازه می‌داد تا سیستم‌عامل را تغییر داده و سفارشی کنند تا اکوسیستمی متنوع از برنامه‌ها و دستگاه‌ها را بسازند. پروژه متن باز اندروید (AOSP) نقش مهمی در حفظ و توسعه این سیستم‌عامل به‎عنوان یک پلتفرم منبع باز ایفا کرد.

2011: لینوکس روی ابرکامپیوترهای جهان نصب شد و این‌بار پا را فراتر هم گذاشت. استقرار این سیستم‌عامل روی ماشین‌های سازمان بورس آمریکا، طیف گسترده‌ای از گوشی‌های هوشمند، دستگاه‌های ATM، ضبط‌کننده‌های مکالمه در موسسه‌های سلامت و غیره توانست قدرت آن را چند برابر کند.

اجزا سیستم عامل لینوکس

سیستم عامل لینوکس در هر توزیع و نسخه‌ای، از اجزای زیر تشکیل شده است که مهم‌ترین جز، هسته یا Kernel است. به‌دلیل اهمیت زیاد این بخش از Linux، جزئیات آن را در بخش بعد به‌طور کامل توضیح خواهیم داد.

1. Kernel

هسته اصلی هر سیستم عامل لینوکس که وظیفه مدیریت CPU، رم و دیگر قطعات سخت‌افزاری را برعهده دارد.

2. Init System

Init System اولین برنامه‌ای است که پس از بارگیری هسته اجرا می‌شود. این بخش یک مقدار اولیه را به سیستم کامپیوتری می‌دهد تا هسته سیستم‌عامل را هنگام روشن شدن یا راه‌اندازی مجدد کامپیوتر، در حافظه بارگذاری کند. Init را می‌توان برای شروع فرآیندهای خاص در زمان اولیه راه‌اندازی سیستم پیکربندی کرد. به‌عنوان مثال، هنگامی‌که یک وب سرور اجرا می‌شود، سیستم init را می‌توان برای بارگیری تمام نرم‌افزارهای ضروری وب سرور پیکربندی کرد.

3. Bootloader

یک Bootloader وظیفه مدیریت فرآیند بوت کامپیوتر و راه‌اندازی هسته لینوکس را برعهده دارد. همچنین می‌توان از آن برای مدیریت چند ماشین مجازی یا سرورهایی که بیش‌از یک سیستم‌عامل را بوت می‌کنند، استفاده کرد.

4. Daemons

این فرآیندها در پس‌زمینه سیستم فعالیت می‌کنند و مستقل از تعامل کاربر با لینوکس اجرا می‌شوند. هر Daemon مسئولیت اطمینان از انجام شدن صحیح فعالیت‌های مختلف را دارد؛ فعالیت‌هایی مانند پرینت گرفتن، برنامه‌ریزی‌ها، پخش صدا و غیره. فعالیت Daemonها درست پس‌از بوت شدن سیستم شروع می‌شود.

4. OS Shell

OS Shell یک رابط خط فرمان (Command Line) را ارائه می‌دهد که با استفاده از آن می‌توانید دستورات را با صفحه کلید و ماوس، به‌جای رابط کاربری گرافیکی (GUI) به هسته لینوکس ارسال کنید.

5. Graphical Servers

سرور گرافیکی نرم‌افزاری برای کنترل نحوه نمایش تصاویر گرافیکی روی کامپیوتر است. بدون Graphical Server، کاربران فقط می‌توانند از یک رابط خط فرمان (Command-line interface (CLI)) با سیستم لینوکس تعامل داشته باشند. “X Window System” که با نام‌های “X11” یا “X” هم شناخته می‌شود، رایج‌ترین سرور گرافیکی برای لینوکس است. X به‌عنوان یک Server Daemon روی سرور اصلی اجرا می‌شود و زمانی‌که خروجی گرافیکی خاصی نیاز است، توسط برنامه‌‌ها فراخوانی می‌شود.

6. Desktop Environments

محیط دسکتاپ مجموعه‌ای از برنامه‌ها و کنترل‌های رابط کاربری است که کاربران هنگام استفاده از لینوکس، آن را به‌شکل یک پلتفرم جامع می‌بینند. دسترسی به محیط دسکتاپ به‌طورمعمول از X Window System یا سیستم گرافیکی دیگری کنترل می‌شود. هر محیط دسکتاپ هم ویژگی‌های ظاهری خود را دارد؛ ازجمله نحوه نمایش و دست‌کاری پنجره‌ها، منوهای کشویی و فایل‌ها. 

این محیط‌ها شامل مجموعه‌ای از برنامه‌های پیش‌فرض برای مدیریت فایل‌ها و پوشه‌ها، ویرایش متن، اجرای Session خط فرمان و سایر کارهای رایج هستند. محبوب‌ترین محیط‌های دسکتاپ لینوکس GNOME، KDE و MATE هستند.

7. Applications

درست مانند سیستم‌عامل‌های ویندوز و مک، لینوکس هم از هزاران برنامه مختلف پشتیبانی می‌کند که می‌توانید آن‌ها را روی کامپیوتر یا سرورتان نصب کنید. برخی از انواع توزیع‌های لینوکس دارای فروشگاه برنامه (App Store) هستند که می‌توانید برنامه‌های موردنیازتان را در آن‌ها بیابید؛ حتی نسخه‌های مشابه و جایگزین نرم‌افزارهای ویندوز را. 

بیشتر بخوانید: آشنایی با دستورات لینوکس؛ بررسی دستورات پرکاربرد در لینوکس

کرنل یا هسته لینوکس چیست؟

در توصیف سوال «هسته لینوکس چیست؟»، باید بگوییم که این مفهوم را مانند دانه‌ای در یک پوسته سخت تصور کنید؛ چون Linux Kernel جز اصلی سیستم‌عامل لینوکس است که تمام عملکردهای اصلی سخت‌افزار را کنترل می‌کند؛ خواه این سخت‌افزار گوشی هوشمند باشد یا لپ‌تاپ و سرور. این هسته منابع سخت‌افزاری را تا حد امکان، به‌شکل کارآمد مدیریت می‌کند.

هسته لینوکس چه کاری انجام می دهد؟

هسته لینوکس چهار کار اصلی و مهم دارد:

1. مدیریت حافظه

این بخش میزان حافظه مصرف‌شده را زیرنظر می‌گیرد تا بداند هر میزان برای ذخیره چه‌چیزی و در کجا به‌کار رفته است.

2. مدیریت فرآیند

تعیین می‌کند که کدام فرآیندها می‌توانند از واحد پردازش مرکزی (CPU)، چه زمانی و چه مدت استفاده کنند.

3. درایورهای دستگاه

به‌عنوان واسطه/مفسر (Interpreter) بین سخت‌افزار و فرآیندها عمل می‌کنند.

4. فراخوانی‌های سیستمی و امنیت فرآیندها

این بخش از هسته لینوکس هم درخواست‌های سرویس را از فرآیندها دریافت و امنیت این جریان‌ها را تامین می‌کند.

هسته لینوکس را این‌شکلی ببینید: 

• یک دستیار شخصی پرمشغله برای یک مدیر قدرت‌مند (سخت‌افزار) است؛ 
• وظیفه این دستیار انتقال پیام‌ها و درخواست‌ها (فرآیندها) از کارمندان و مردم (کاربران) به مجری است؛
• دستیار باید به‌خاطر بیاورد که چه چیزی در کجا ذخیره شده است (یعنی حافظه داشته باشد)؛
• او باید تعیین کند که چه کسی و در چه زمانی حق استفاده از مجری را دارد و این زمان چه مدت طول خواهد کشید.

هسته لینوکس اگر به‌درستی پیاده‌سازی شود، برای کاربر نامرئی است و در دنیای کوچک خود – که با نام “Kernel Space” آن را می‌شناسیم – وظایفش را به‌خوبی انجام می‌دهد. این وظایف شامل تخصیص حافظه و بررسی مکان ذخیره‌سازی هر فرآیند می‌شوند. 

آنچه کاربر می‌بیند – مانند مرورگرهای وب و فایل‌ها – با عنوان “User Space” شناخته می‌شود. این برنامه‌ها از یک رابط فراخوانی سیستم (SCI) با هسته تعامل دارند.

بیشتر بخوانید: مقایسه Centos و اوبونتو؛ بررسی تفاوت ها و کدام توزیع لینوکس را باید انتخاب کنیم؟

چرا لینوکس عزیزدل متخصصان شد؟

پاسخ این سوال را در فلسفه قرارگیری هسته لینوکس در سیستم‌عامل می‌یابیم؛ جایی‌که می‌توانیم سیستم اجراکننده Linux را سه لایه در نظر بگیریم:

1. سخت‌افزار یا ماشین فیزیکی: پایین‌ترین لایه است که از حافظه (RAM)، پردازنده (CPU) و دستگاه‌های ورودی/خروجی (I/O) مانند حافظه‌های HDD یا SSD تشکیل می‌شود.
2. هسته لینوکس: هسته سیستم‌عامل لینوکس که درست لایه میانی است؛ همان نرم‌افزاری که در حافظه قرار دارد و به CPU می‌گوید که چه کاری انجام دهد.
3. فرآیندهای کاربر: برنامه‌های درحال اجرا روی لینوکس که هسته آن‌ها را مدیریت می‌کند. هسته به این فرآیندها و سرورها اجازه می‌دهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

حالا با درک این سه لایه، می‌توانیم پاسخ سوال‌مان را بدهیم:

1. مدیریت هوشمند در دسترسی به سخت‌افزارها

کد اجراشده توسط سیستم روی CPUها در یکی از این دو حالت اجرا می‌شود: حالت هسته (Kernel Mode) یا حالت کاربر (User Mode). کدهایی که در حالت هسته اجرا می‌شوند، دسترسی نامحدود به سخت‌افزار دارند؛ درحالی‌که حالت کاربر دسترسی به CPU و حافظه را به SCI محدود می‌کند. این جزئیات کوچک، پایه برخی از عملیات پیچیده مانند جداسازی Privilege با هدف حفظ امنیت، ساخت Containers و ماشین‌های مجازی را تشکیل می‌دهند.

2. مدیریت شکست در اجرای فرآیند

مدیریت هوشمند تخصیص سخت‌افزارها باعث می‌شود که اگر یک فرآیند در حالت کاربر شکست بخورد، آسیب محدودی به ماشین وارد شود و امکان بازیابی فرآیندها توسط هسته فراهم باشد. ازآنجایی‌که تدابیر امنیتی در هسته لینوکس وجود دارد و مجوزهای لازم برای عبور از محدودیت‌ها صادر می‌شود، به‌طورمعمول خرابی فرآیند کاربران نمی‌تواند مشکلات زیادی در سیستم‌عامل ایجاد کند.

3. عدم توقف کارکرد سیستم‌عامل در Live Patching

Live Patching در لینوکس، توانایی اعمال Patchها و به‌روزرسانی‌های حیاتی روی هسته لینوکس است که در حین اجرای عملیات توسط سیستم، بدون نیاز به راه‌اندازی مجدد انجام می‌شود. این فناوری برای حفظ زمان و گردش کار در محیط‌های تولید که در آن خرابی منجربه اختلالات قابل‌توجهی می‌شود، بسیار ارزش‌مند است.

11 کاربرد لینوکس در دنیای واقعی

لینوکس یک سیستم‌عامل همه‌کاره است که اپلیکیشن‌ها صنایع مختلف و فناوری‌های جدید را پشتیبانی می‌کند. به‌همین‌دلیل کاربردهای گسترده‌ای دارد که در این بخش به شناخت آن‌ها می‌پردازیم.

1. مهندسی

شرکت‌های فعال در بخش‌هایی مانند نفت و گاز، تولید و طراحی نیمه‌هادی از لینوکس برای دسترسی ایمن به اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای تخصصی استفاده می‌کنند. به‌عنوان مثال، Freescale Semiconductor یک زیرساخت مجازی دسکتاپ مبتنی‌بر لینوکس (VDI) را به‌کار می‌گیرد تا به افزایش بهره‌وری تیم‌های Remote خود کمک کند.

2. بدنه‌های دولت

لینوکس به‌دلیل ویژگی های امنیتی خود، محبوبیت زیادی در سازمان‌های دولتی دارد. این سیستم‌عامل در مراکز کنترل ماموریت و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات دولتی ازجمله پنتاگون و اداره هوانوردی فدرال (FAA) استفاده می‌شود.

3. آموزش

بسیاری از موسسه‌های آموزشی، لینوکس را به‌دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن آن استفاده می‌کنند. مدارس از لینوکس برای اجرای تست‌های استاندارد و بهینه‌سازی استفاده از منابع، با به‌کارگیری ماشین‌های مجازی مشترک کمک می‌گیرند.

4. رسانه و طراحی

صنعت رسانه برای اجرای برنامه‌های گرافیکی پیچیده، رندر و جلوه‌های ویژه به لینوکس متکی است. 

5. ابرکامپیوترها

لینوکس قدرت مدیریت تمام Supercomputerهای برتر جهان، مانند Pleiades ناسا و سیستم‌های مورد استفاده در اکتشاف فضا را دارد.

6. لوازم الکترونیکی مصرفی

دستگاه‌هایی مانند تلویزیون‌های هوشمند، کتاب‌خوان‌های الکترونیکی (مانند Kindle) و دستگاه‌های استریم (مانند Roku) روی سیستم‌عامل‌ لینوکس اجرا می‌شوند. این موضوع به‌دلیل انعطاف‌پذیری و قابلیت اطمینان لینوکس در فناوری است.

7. صنعت خودرو

طبق اظهار وب‌سایت opensource، لینوکس توسط سازندگان قدرت‌مند خودرو مانند مزدا، مرسدس بنز و فولکس واگن به‌عنوان پایه کدها در سیستم‌های اطلاعاتی درون خودرو استفاده می‌شود.

8. سیستم‌های خرده‌فروشی

بسیاری از پلتفرم‌های خرده‌فروشی (Retail) از لینوکس برای سیستم‌های Point-of-Sale و مدیریت موجودی خود استفاده می‌کنند؛ چون ثبات و عملکرد آن تحت بارهای تراکنش بالا ضعیف نمی‌شود.

9. خدمات مالی

موسسات مالی بزرگ ازجمله بورس نیویورک، به‌دلیل انعطاف‌پذیری و ویژگی‌های امنیتی زیاد لینوکس، در جریان‌های کاری مهم مانند مدیریت تراکنش‌ها و نگهداری داده‌های حساس از آن بهره می‌برند.

10. ارتباطات از راه دور

شرکت‌های مخابراتی لینوکس را برای عملیات شبکه ترجیح می‌دهند تا ارائه خدمات و کارایی عملیاتی خود را افزایش دهند.

11. تحقیقات علمی

در محاسبات علمی، لینوکس به‌دلیل عملکرد قوی در مدیریت مجموعه داده‌های بزرگ و محاسبات پیچیده ترجیح داده می‌شود.

بیشتر بخوانید: آموزش کامل کانفیگ و نصب آپاچی روی لینوکس

توزیع لینوکس چیست؟

“Linux Distribution” به یک پکیج کامل لینوکس می‌گویند که از تمام اجزا این سیستم‌عامل تشکیل شده است. هر توزیع ویژگی‌های زیر را دارد:

• بسیاری از توزیع‌های لینوکس برای برآورده کردن نیازهای محاسباتی مختلف ساخته می‌شوند؛
• تعداد زیادی از توزیع‌ها برای یک گروه کاربری خاص – مانند کاربران سازمانی – سفارشی شده‌اند؛
• علاقه‌مندان به محتوای چندرسانه‌ای، توسعه‌دهندگان نرم‌افزار یا کاربران معمولی خانگی جزو جامعه هدف انواع توزیع لینوکس هستند؛
• هر توزیع لینوکس به‌شکل سفارشی ساخته شده و شامل بسته‌های نرم‌افزاری مورد نیاز برای پشتیبانی از عملکردهای تخصصی است؛ ازجمله نرم‌افزار ویرایش صوت و تصویر، کامپایلرها و محیط‌های یک‌پارچه توسعه.

انواع توزیع لینوکس برای اهداف مختلف

در جدول زیر، انواع توزیع لینوکس را نشان خواهیم داد.

مزایا و معایب استفاده از لینوکس

نگاهی به مزایا و معایب لینوکس می‌تواند به ما کمک کند تا با چشمان باز دست به انتخاب سیستم‌عامل کامپیوتر یا سرورمان بزنیم.

مزایای لینوکس

• متن باز و امکان اصلاح هر بخش سیستم‌عامل با توجه به نیاز و سلیقه کاربر (به‌شرط برخورداری از دانش فنی کافی)
•  در اختیار داشتن کدهای منبع (Source Codes) بسیاری از برنامه‌ها و امکان هم‌سو کردن هرکدام با اهداف خودمان
• امکان در اختیار گذاشتن تغییرات در قالب نسخه‌ای جدید و ارائه به کاربران سراسر دنیا
• برخورداری بسیاری از توزیع‌ها از درایورهای سخت‌افزاری و عدم نیاز به جست‌وجو و نصب جداگانه آن‌ها
• عدم نیاز به صرف هزینه یا خرید لایسنس
• قابلیت اطمینان بالا به‌دلیل Patchهای مداوم و به‌روزرسانی مکرر آن‌ها
• پایداری زیاد به‌پشتوانه اجرا در هر شرایطی
• منعطف در حل مشکلات و خطاهای مربوط‌به اجرای نرم‌افزارهای مختلف و اتصال ناگهانی دستگاه‌های ورودی به سیستم
• آزادی در انتخاب بهترین توزیع با ویژگی‌های متفاوت در پیکربندی، کامپایل و اجرای لینوکس روی هر سخت‌افزار

معایب لینوکس

• فاقد استاندارد پیکربندی یا ساخت توزیع و به‌وجود آمدن پیچیدگی در استقرار سیستم‌عامل
• هزینه‌های پشتیبانی در نسخه‌های سازمانی مانند SUSE و Red Hat
• عدم حضور نرم‌افزارهای کاربردی ویندوز مانند Microsoft Office و الزام به یافتن جایگزین آن
• عدم ارائه برخی از درایورهای سخت‌افزاری توسط سازندگان
• منحنی شیب‌دار یادگیری 

مقایسه لینوکس، ویندوز و macOS

در این بخش به مقایسه لینوکس با دو سیستم‌عامل مشهور، یعنی ویندوز و مک می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید: تفاوت هاست لینوکس و ویندوز چیست و کدام بهتر است؟

هاست لینوکسی چیست؟

به هاستی، هاست لینوکس می‌گوییم که این سیستم‌عامل را اجرا کند. این هاست یک سرور قدرت‌مند است که می‌تواند آدرس‌دهی و پیکربندی شود تا به سایر دستگاه‌های شبکه که “Client” خوانده می‌شوند، خدمات و سرویس‌های تقاضاشده را ارائه دهد.

زبان های برنامه نویسی پشتیبانی شده توسط لینوکس

ازآنجایی‌که لینوکس سیستم‌عامل منعطفی است، می‌توانید با بسیاری از زبان‌های برنامه‌نویسی محبوب اپلیکیشن و نرم‌افزارهای‌تان را بسازید. این زبان‌ها به‌شرح زیر هستند:

• C: زبان سازنده ستون مهره لینوکس.
• C++: زبانی قوی با ویژگی‌های شی‌گرایی و مناسب توسعه اپلیکیشن‌هایی با کارایی بالا.
• Python: زبانی همه‌کاره برای توسعه مدل‌های هوش مصنوعی، بک‌اند و آنالیز داده‌ها.
• Java: محبوب دل سازمان‌های بزرگ، توسعه‌دهندگان سرویس‌های  وب و برنامه‌نویسان اندروید.
• JavaScript: همه‌فن‌حریف در توسعه فرانت‌اند و بک‌اند (با استفاده از Node.js) و مناسب توسعه سایت‌ها و وب‌اپلیکیشن‌ها.
• Ruby: زبانی پویا، شی‌گرا و قدرت‌دهنده به سایت استارتاپ‌ها و توسعه سریع برنامه‌های مدرن.
• Go (Golang): توسعه داده‌شده توسط گوگل با کاربرد گسترده در خدمات ابری و معماری میکروسرویس‌ها.
• Rust: زبان برنامه‌نویسی سیستمی با تمرکز بر ایمنی و عملکرد.
• Perl: معروف به “زبان چندمنظوره و همه‌کاره” و باقدرت در پردازش متن و وظایف مدیریت سیستم.
• Shell Scripting (Bash): زبان برنامه‌نویسی Command-line و مناسب خودکارسازی وظایف در محیط‌های یونیکس و لینوکس.

بیشتر بخوانید: زبان برنامه نویسی پایتون چیست؟

از لینوکس در چه دستگاه‌هایی استفاده می‌شود؟

علاوه‌بر گوشی‌های هوشمند، سرور، کامپیوترهای شخصی و ابرکامپیوترها، سیستم‌عامل لینوکس در دستگاه‌های زیر هم استفاده می‌شود:

• دستگاه‌های اینترنت اشیا (IoT)
• دستگاه‌های ادغام‌شده مانند تلویزیون‌های هوشمند
• تجهیزات شبکه ازجمله روتر
• سیستم‌های خودکار مانند ماشین‌های خودران 
• ربات‌ها
• کنسول‌های بازی

آیا می‌توانیم برنامه‌های ویندوز را روی لینوکس اجرا کنیم؟

از دیدگاه تئوری خیر؛ اما از دیدگاه فنی و عملی بله! چون برنامه‌های ویندوز با زبان‌های متفاوتی نوشته شده‌اند و هنگام نصب و اجرا، به پکیج‌های متفاوتی نیاز دارند. لینوکس فاقد این پکیج‌ها و پشتیبانی از آن‌ها است.

بنابراین برای اجرای برنامه‌های ویندوز روی لینوکس، می‌توانید از نرم‌افزارهای واسط که در ادامه لیست کرده‌ایم، استفاده کنید.

• Wine
• PlayOnLinux
• VirtualBox
• VMware Workstation Player

آنچه در لینوکس خواندیم؟

در طول 33 سال گذشته، لینوکس رشد زیادی کرده و امروزه، تا حد زیادی تمام بخش‌های زندگی‌مان را تحت‌تاثیر خودش قرار داده است. منبع باز بودن و انعطاف کم‌نظیر این سیستم‌عامل، باعث محبوبیت آن در زمینه شخصی‌سازی و متناسب‌سازی با نیازهای کاربران شده است. البته‌که برای انجام این کار، باید سطح خوبی از دانش و تخصص را داشته باشید.انواع توزیع‌های لینوکس برای اهدافی خاصی ساخته شده‌اند که هسته اصلی همه آن‌ها را اجزایی مانند Kernel، Bootloader، Desktop Environment و غیره تشکیل می‌دهد.

آیا مزایای لینوکس مانند صفر بودن میزان ویروس‌ها و بدافزارها در این سیستم‌عامل برای‌تان جذاب است؟ کدام ویژگی این سیستم‌عامل شما را به‌وجد می‌آورد؟ ما در بخش نظرات همین مقاله، میزبان دیدگاه و تجربه شما در این زمینه هستیم. 

علاوه‌براین، همکاران ما در بخش پشتیبانی، پاسخ‌گوی چالش‌‌ها و سوالات شما در زمینه خرید هاست لینوکسی و دیگر هاست‌ها هستند. پس با خیال راحت، در هر ساعت از شبانه‌روز روی ما حساب کنید تا نسخه منحصربه‌فردتان را در خرید خدمات هاستینگ و غیره تحویل بگیرید. 

سوالات متداولی که شما می‌پرسید؟

1. سیستم‌عامل لینوکس چیست؟ 

لینوکس سیستم‌عاملی منبع باز و منعطف است که توسط سازمان‌ها و کاربران حرفه‌ای استفاده می‌شود.

2. لینوکس بهتر است یا ویندوز؟

پاسخ دقیق به انتظارات شما بستگی دارد. پس عواملی مانند اهمیت امنیت، تطبیق‌پذیری و آزادی کامل را بررسی کنید.

3. لینوکس در چه جاهایی استفاده می‌شود؟

دستگاه‌های اینترنت اشیا، تلویزیون‌های هوشمند و سرورهای ابری، ازجمله پلتفرم‌های حاصل‌خیز برای استقرار لینوکس هستند. 

4. ویژگی‌های لینوکس چیست؟

انعطاف بالا، عدم نیاز به صرف هزینه یا خرید لایسنس و پایداری زیاد به‌پشتوانه اجرا در هر شرایطی، ازجمله ویژگی‌های برتر این سیستم‌عامل هستند.

5. آیا لینوکس بی‌نقص است؟

خیر. لینوکس هم مانند تمام سیستم‌عامل‌های دیگر معایب خود را دارد که عدم حضور استاندارد جامع برای ساخت و پیکربندی توزیع‌ها، نبود برخی از درایورهای سخت‌افزاری و منحنی شیب‌دار یادگیری، از بدترین معایب آن هستند. 

منابع:

RedHat

Amazon AWS

Tech Target