بهترین توزیع لینوکس در سال 2024 کدام است؟

انواع توزیع لینوکس ما را در میان انبوهی از امکانات و ویژگی‌ها غرق می‌کند؛ جایی‌که هرچقدر دست‌‌وپا بزنیم، در آخر غرق می‌شویم! اما راه‌کار شنا در این دریای پهناور و عریض چیست؟ ما پاسخ «بهترین توزیع لینوکس کدام است» را در تشریح هر توزیع می‌دانیم. به‌همین‌دلیل این مقاله را با استناد به منابع معتبر و محتوای به‌روز نوشتیم تا بتوانید در 2024، بهترین توزیع لینوکس را انتخاب کنید.

آشنایی با انواع توزیع های لینوکس

پس از آشنایی با لینوکس، به سوال «کدام توزیع لینوکس را انتخاب کنیم؟» می‌رسیم. مرحله‌ای که تعیین می‌کند از کدام توزیع استفاده کنیم. پس در این بخش به توصیف هر یک از توزیع‌ها خواهیم پرداخت و در قسمت بعد، به‌سراغ ویژگی‌های آن‌ها می‎‌رویم.

1. RedHat: توزیع بازنشسته

RedHat یکی از توزیع‌های لینوکس است که در سال 1995 متولد شد. این توزیع تا 9 سال به‌صورت رایگان در اختیار کاربران قرار داشت و در سال ۲۰۰۴ به دو شاخه تقسیم شد.

بخش اول ردهت اینترپرایز (Linux RedHat Enterprise) (که از آن‌به‌بعد به‌صورت پولی ارائه شد) و بخش دوم فدورا بود که همچنان رایگان است. در حاضر دیگر از این توزیع استفاده نمی‌شود.

2. Debian: ستون فقرات بسیاری از توزیع‌های لینوکس

دبیان همان سرپرست تیم است که ساختار تعداد زیادی از انواع توزیع لینوکس را تشکیل می‌دهد. ایده اصلی ساخت این توزیع توسط آقای ایان مرداک (Ian Murdock) در آگوست 1993 شکل گرفت که هدف از تولیدش را، ساخت یک سیستم‌عامل غیرتجاری می‌دانست.

جالب این‌جاست بدانید برنامه‌نویسان برای تولید این توزیع در زمان‌های استراحت خود، بدون هیچ انتظار یا چشم‌اندازی مالی وقت گذاشتند. 

توزیع دبیان از سه نسخه مختلف تشکیل شده است: 

1. Testing: یا نسخه آزمایشی، برای تست نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها توسط توسعه‌دهندگان استفاده می‌شود. 
2. Unstable: نسخه‌ای برای توسعه لینوکس که امنیت مطلوبی ندارد و برای استفاده عموم مناسب نیست.
3. Stable: دارای آخرین نرم‌افزارهای منتشرشده برای دبیان که فضای امنی را در اختیار کاربرانش قرار می‌دهد.

بیشتر بخوانید: OpenWrt چیست و چه کاربردهایی دارد؟

3. Ubuntu: جذاب‌ترین انتخاب

اوبونتو (Ubuntu) نام‌آشناترین و یکی از قدرت‌مندترین انواع توزیع‌ لینوکس است. البته ما در مقاله‌ای مجزا با نام «اوبونتو چیست»، این نسخه را زیر ذره‌بین قرار داده و موشکافی کردیم.

اوبونتو، یک سیستم‌عامل رایگان و متن‌باز مبتنی بر لینوکس است که آن را می‌توانید روی کامپیوتر شخصی یا سرور مجازی خود نصب کنید.

نکته:  خرید سرورمجازی لینوکس بهترین انتخاب در بین سرورمجازی پر سرعت در ایران است

این توزیع مهم، در سال ۲۰۰۴ بر پایه Debian ایجاد شد و به سرعت طرفداران زیادی در تمام دنیا پیدا کرد. با استناد به ویکی‌پدیا، نام اوبونتو از یک فلسفه آفریقای جنوبی گرفته شد و به معنی «انسانیت نسبت به دیگران» است. 

4. OpenSUSE: توزیع مستقل

OpenSUSE یکی از قدیمی‌ترین توزیع‌های لینوکس و با استقلال 100% از توزیع‌های دیگر است. توسعه‌دهنده و پشتیبان این توزیع، شرکت آلمانی “SuSE Software Solutions” است.

5. Arch Linux: خوراک چالش‌‌پذیران

Arch Linux یکی دیگر از توزیع‌های مستقل لینوکس است که در کمال سادگی، برای کامپیوترهایی با معماری 86-64x طراحی شد.

دقت کنید که منظور از سادگی، کاربری و استفاده از آن نیست؛ درواقع این توزیع لینوکس تا جای ممکن فرآیندهای پیچیده و افزونه‌های غیرضروری را حذف کرده است. برای مثال در این توزیع، هیچ ردپایی از رابط کاربری و المان‌های گرافیکی نمی‌بینید و باید برای انجام هر کاری، به خط فرمان متوسل شوید.

6. Manjaro: برادر Arch Linux

مانجارو ضعف Arch Linux، یعنی انجام 0 تا 100 کارها را پوشش داد. به‌همین‌دلیل می‌توانید در این توزیع لینوکس، در کنار داشتن تمام ویژگی‌های خوب Arch، بسیاری از کارها را به‌صورت پیش‌فرض برای کاربر تنظیم کرده و اختیار تام اجرای آن‌ها را به او بدهید.

دلیل این سادگی، پشتیبانی عالی از انواع سخت‌افزارهای گیمینگ و نصب تمام درایورهای موردنیاز به‌صورت خودکار است.

البته توزیع‌های دیگر لینوکس هم مناسب بازی هستند؛ مانند:

• Lakka
• Ubuntu GamePack
•  Play on Linux

7. Mint: هم‌ذات ویندوز

Mint توزیع مدرن و قدرت‌مندی است که برپایه اوبونتوی محبوب ساخته شد. این توزیع لینوکس هم مانند اوبونتو رایگان است که جامعه‌ای از متخصصان آن را پشتیبانی می‌کنند.

Mint را توزیعی با کاربری ساده و استفاده راحت می‌دانیم؛ درحالی‌که می‌توانیم به‌سادگی از ظرافت و قدرت بالای آن هم بهره ببریم.

8. Fedora: هم‌زاد RedHat

توزیع Fedora در سال 2003 توسط جمعی از برنامه‌نویسان، با عنوان “Fedora Project” ساخته شد. این توزیع لینوکس برپایه Red Hat توسعه یافت که به‌دلیل رابط کاربری خوب و استفاده آسان، محبوب دل مبتدیان است. از همه مهم‌تر، مجموعه‌ای از نرم‌افزارها و برنامه‌های کاربردی را در این توزیع خواهید دید.

9. Gentoo: توزیعی برای لینوکس‌بازها

Gentoo یکی از قدیمی‌ترین توزیع‌ های لینوکس است که انتشار آن به سال 1990 برمی‌گردد.

این توزیع برای کاربران تازه‌کار ساخته نشد. به‌همین‌دلیل کار با آن برای اولین بار می‌تواند بسیار پیچیده و سردرگم‌کننده باشد. کار با این توزیع هم مانند Arch Linux، با Command Line پیش می‌رود.

10. Kali Linux: دنیای شبکه‌های کامپیوتری

کالی لینوکس یکی دیگر از بهترین توزیع های لینوکس در شبکه‌های کامپیوتری است که توسط دبیان توسعه پیدا کرد. هدف این توزیع تست نفوذ و امنیت است و برهمین‌اساس، ابزارهای زیادی را به کارهای مختلف امنیتی اختصاص داده است. کالی توزیع لینوکس که در سال ۲۰۱۳ و بعد از کنار گذاشته شدن Backtrack توسعه پیدا کرد، به ویرایشی محبوب در میان متخصصان امنیت شبکه دست یافت.

11. CloudLinux: دوست و همراه پلتفرم‌های ابری

یک توزیع لینوکس که در درجه اول برای محیط‌های هاستینگ مشترک طراحی شده است. این توزیع سیستم‌عامل امن‌تر و پایدارتری را نسبت‌به سایر توزیع‌های لینوکس در اختیار شرکت‌های هاستینگ و هاست‌های اشتراکی قرار می‌دهد. بنابراین مدیران سیستم برای کنترل منابع روی سرور و جلوگیری از تاثیر عوامل مخرب روی ترافیک آن، آزادی کامل دارند.

ویژگی های انواع توزیع لینوکس

در این بخش، به ویژگی‌های انواع توزیع های لینوکس می‌پردازیم تا در قسمت بعدی همین مقاله، بهترین آن‌ها را برگزینیم.

ویژگی‌های RedHat

• بدون نسخه رایگان و دارای هزینه اشتراک برای پشتیبانی، به‌روزرسانی و دسترسی به اکوسیستم Red Hat
• مناسب سازمان‌های بزرگ
• دارای رابط خط فرمان گسترده و ابزارهای مدیریت سیستم
• نیاز به دانش زیاد و تسلط برای پیکربندی سیستم‌عامل
• چرخه انتشار کنترل‌شده و دریافت به‌روزرسانی‌های طبق یک نظم و زمان‌بندی مشخص
• دارای منابع متعدد و جامع در انجمن توسعه‌دهندگان ردهت
• مخزنی باثبات و ایمن حاوی ابزارها و نرم‌افزارهای کاربردی
• امکان اتصال برنامه‌های شخص ثالث به سیستم‌عامل

ویژگی‌های Debian

• 100% رایگان و پایبند به دستورالعمل‌های نرم‌افزار رایگان دبیان Debian Free Software Guidelines (DFSG)
• امکان نصب، به‌روزرسانی و مدیریت پکیج‌های نرم‌افزاری
• دارای بیش‌از 59,000 پکیج نرم‌افزاری
• مدیریت پکیج به‌صورت خودکار توسط Package Manager سیستم‌عامل
• پایداری بالا، به‌ویژه در نسخه Stable
• دریافت طولانی‌مدت به‌روزرسانی‌های امنیتی و Patchها
• امکان ارتقا کامپیوتر یا سرور بدون نیاز به نصب مجدد یا از بین رفتن پیکربندی‌های سفارشی کاربران
• پشتیبانی از طیف گسترده سخت‌افزارها شامل x86، ARM و MIPS
• اجرا روی انواع دستگاه‌ها، از دسکتاپ تا سیستم‌های تعبیه‌شده
• دارای اسناد دقیق برای راهنمایی در زمینه‌های نصب، پیکربندی و عیب‌یابی
• امکان انتخاب نصب سیستم‌عامل در میان محیط‌های مختلف دسکتاپ مانند GNOME، KDE و Xfce
• امکان تست سیستم‌عامل پیش‌از نصب با قابلیت CD/USB Images
• دارای تیم تخصصی و متمرکز بر رفع آسیب‌پذیری‌های امنیتی 

ویژگی‌های Ubuntu

• رابط کاربرپسند به‌دلیل استفاده از محیط دسکتاپ GNOME 
• امکان انتخاب محیط‌های گوناگون دسکتاپ در میان KDE، Xfce، و MATE و شخصی‌سازی آن‌ها
• متن باز و رایگان با امکان تغییر کدهای منبع مطابق‌با اصول جامعه Open-source
• حاوی چند مخزن نرم‌افزاری با Snap Packages؛ امکانی برای نصب امن و کامل برنامه
• حل چالش‌ وابستگی‌های مختلف به سیستم‌عامل یا تنظیمات خاص با کمک Package Manager
• دریافت پشتیبانی و به‌روزرسانی طولانی‌مدت 
• قابلیت ثبات و اطمینان بالا
• دارای فایروال داخلی و به‌روزرسانی‌های منظم
• رمزگذاری داده‌ها و امکان تغییر تنظیمات آن توسط کاربران
• درایورهای سخت‌افزاری داخلی در پکیج نرم‌افزارها
• دارای دو نسخه سبک با نام‌های “Xubuntu” و “Lubuntu”

ویژگی‌های OpenSUSE

• دارای YaST برای کنترل مرکزی سیستم با در اختیار قرار دادن امکاناتی مانند پیکربندی سخت‌افزار، مدیریت پکیج‌های نرم‌افزاری 
• ویژگی AutoYaST برای نصب خودکار پکیج‌های نرم‌افزاری با استفاده از فایل‌های پیکربندی و استقرار
• سیستم مدیریت بسته ZYpp و امکان استفاده از آن با خط فرمان zypper و مدیریت وابستگی‌های نرم‌افزاری به‌شکلی ساده و سریع
• استفاده از Delta RPMs به‌صورت پیش‌فرض برای دانلود تفاوت‌ نسخه‌های پکیج، نه تمام آن و کاهش مصرف پهنای باند
• Btrfs File System و پشتیبانی از Snapshots، Subvolumes و مدیریت بهینه داده‌ها
• دارای قابلیت Snapper و ادغام آن با Btrfs جهت ارائه قابلیت‌های Snapshot فوری و بازگرداندن سیستم به حالت قبلی؛ به‌ویژه در زمان بروز فاجعه یا خرابی
• امکان Open Build Service (OBS) با امکان کامپایل و انتشار پکیج‌های نرم‌افزاری برای چند توزیع لینوکس از یک منبع واحد
• دارای قابلیت WebYaST برای  مدیریت سیستم‌های openSUSE از راه دور و تحت وب
• به‌روزرسانی‌های مداوم؛ به‌خصوص در نسخه Tumbleweed openSUSE
• پشتیبانی از فناوری‌های Container مختلف مانند Docker و CRI-O
• پشتیبانی گسترده و کامل از معماری‌های سخت‌افزاری و پلتفرم‌های مجازی‌سازی، ازجمله ARM و x86_64

بیشتر بخوانید: راهنمای تغییر پورت SSH در سرور مجازی لینوکس

ویژگی‌های Arch Linux

• دریافت آخرین به‌روزرسانی‌ها به‌شکل مداوم، بدون نیاز به انتظار کشیدن
• نصب ساده و امکان ساخت محیط‌های موردنظر از ابتدای نصب پکیج
• Pacman Package Manager برای نصب، حذف و به‌روزرسانی آسان پکیج‌های نرم‌افزاری
• امکان دسترسی به مخزن پکیج‌های نرم‌افزاری با مشارکت متخصصان و Arch Community
• پلتفرم جامع ArchWiki برای دسترسی به منابع و راهنماهای نصب، پیکربندی و عیب‌یابی
• سفارشی‌سازی و انعطاف‌پذیری مبتنی‌بر فلسفه DIY (Do-It-Yourself)
• Arch Build System (ABS) برای کامپایل نرم‌افزارها از منبع با استفاده از PKGBUILD 
• استفاده از مدرن‌ترین فناوری‌ها مانند LVM2 و پشتیبانی از سیستم‌های فایل مختلف هم‌چون Btrfs و ext4

ویژگی‌های Manjaro

• نصب کاربرپسند با المان‌های گرافیکی و رابط کاربری قابل‌فهم
• تشخیص خودکار سخت‌افزار و نصب درایورهای لازم
• به‌روزرسانی مداوم با تکیه‌بر Rolling Release Model
• دارای محیط‌های دسکتاپ از پیش پیکربندی‌شده ازجمله Xfce, KDE Plasma و GNOME, و غیره
• دسترسی به Arch User Repository (AUR) حاوی مجموعه وسیعی از پکیج‌های مشارکتی 
• دارای Pacman Package Manager به‌ارث برده‌شده از Arch Linux
• حاوی مخزنی از نرم‌افزارهای اختصاصی و آزمایش‌شده 
• امکان مدیریت هسته لینوکس و نصب نسخه‌های متعدد هسته‌های دیگر 
• انجمن فعال و حامی
• طراحی ساده و حجم کم با عملکرد و سرعت بالا
• امکان سفارشی‌سازی سیستم‌ توسط کاربران حرفه‌ای با ابزارهایی مانند Manjaro Architect

ویژگی‌های Mint

• امکان انتخاب رابط‌های کاربری میان Cinnamon MATE, و Xfce
• سادگی در استفاده و مهاجرت از ویندوز و مک به لینوکس
• دارای Software Manager (mintInstall) و امکان جست‌وجو و نصب نرم‌افزارها از PPA
• پشتیبانی از Flatpak برای دسترسی به سرور یا کامپیوتر از راه دور
• دارای پشتیبانی طولانی‌مدت
• ابزارهای یک‌پارچه با عنوان “mintUpdate” برای مدیریت به‌روزرسانی‌ها و امکان تعیین و سفارشی‌سازی آن‌ها
• دارای ابزار پشتیبان‌گیری “mintBackup” 
• AppArmor برای محدود کردن عملیات تحت شبکه و حفظ امنیت سیستم در سطح بالا
• مدیریت تنظیمات فایروال داخلی سیستم‌عامل
• پشتیبانی از قالب‌ها و بسته‌های آیکون‌ مختلف با هدف سفارشی‌سازی ظاهر و احساس رابط کاربری توسط کاربر

ویژگی‌های Fedora

• همکاری با پروژه‌های Upstream با رقم زدن مزایایی هم‌چون بهره‌مندی از آخرین پیشرفت‌های نرم‌افزاری و فناوری برای کاربران Fedora
• به‌روزرسانی‌های مکرر با اتکا به Rolling Release Model
• پشتیبانی از سیستم فایل‌های Wayland و Btrfs به‌طور پیش‌فرض
• دارای سیستم‌های مدیریت پکیج RPM و DNF و امکان دسترسی به هزاران برنامه توسط آن‌ها
• پشتیبانی از Flatpak و امکان نصب پکیج‌ها روی محیط Sandboxed جهت حفظ امنیت کلی سیستم
• دارای Security-Enhanced Linux (SELinux) به‌شکل پیش‌فرض برای اجرای مکانیزم‌های کنترل دسترسی و برقراری امنیت در سیستم‌عامل
• پشتیبانی از KDE Plasma و Xfce و امکان چرخش بین آن‌ها و استفاده هم‌زمان
• امکان ساخت نسخه‌های سفارشی‌شده برای نیازهای مختلف 
• Fedora Workstation برای کدنویسی، آزمایش و استقرار برنامه‌ها توسط توسعه‌دهندگان
• دارای فایروال داخلی و پشتیبانی از Boot امن سیستم‌عامل

ویژگی‌های Gentoo

• امکان کامپایل نرم‌افزار از کد منبع و بهینه‌سازی آن با سخت‌افزارهای خاص خودشان
• دارای سیستم مدیریت بسته Portage با قابلیت‌های انعطاف‌پذیری و ماژولار 
• USE Flags برای تعیین ویژگی در هر پکیج
• امکان پیکربندی هسته و انتخاب سیستم‌های اولیه میان systemd و OpenRC
• پشتیبانی از Virtual Packages و انتخاب میان حالت‌های پیاده‌سازی مختلف پکیج
• دارای قابلیت Granular Dependency Management برای مدیریت وابستگی‌های نرم‌افزار و استفاده بهینه از فضای دیسک
• امکان بهینه‌سازی عملکرد سیستم با استفاده از -march=native Flags و کامپایل نرم‌افزار روی معماری‌های خاص سخت‌افزاری
• ساخت و مدیریت پروفایل‌های کاربری
• حاوی مخزن عظیم با بیش‌از 19000 نرم‌افزار

ویژگی‌های Kali Linux

• بیش‌از 600 ابزار تست نفوذ و امنیت از پیش نصب‌شده مانند Nmap, Metasploit Framework, Wireshark و John the Ripper
• دارای قابلیت Live USB Boot و نصب کالی لینوکس به‌شکل مستقیم از USB
• دارای ISO Images با امکان سفارش‌سازی و بهینه‌سازی برای نیازهای خاص
• به‌روزرسانی مداوم سیستم‌عامل براساس Rolling Release Model و دسترسی همیشگی کاربران به آخرین ابزارها و Patchهای امنیتی
• پشتیبانی از Raspberry Pi و سیستم‌های تک‌برد
• پشتیبانی از چند زبان دنیا 
• GPG Signed Packages برای امضا کردن پکیج‌های کالی لینوکس توسط توسعه‌دهنده و اطمینان از صحت نصب نرم‌افزار
• دارای هسته ایمن برای شناسایی و مقابله با حملات تزریق بی‌سیم (Wireless Injection Attacks)
• ابزارهای تخصصی برای تجزیه‌وتحلیل بدافزار، آنالیز Forensic و انجام تحقیقات جامع در زمینه آسیب‌پذیری‌های شبکه

ویژگی‌های CloudLinux

• جداسازی منابع سخت‌افزاری با فناوری Lightweight Virtual Environment (LVE) و امکان استفاده از CPU و RAM توسط هر کاربر در محیطی جداگانه 
• کپسول کردن حساب کاربران توسط سیستم فایل مجازی CageFS و جلوگیری از مشاهده فایل‌ها و فرآیندها توسط دیگر کاربران
• پیاده‌سازی خودکار CageFS بدون نیاز به تغییر اسکریپت‌ها و تنظیمات قبلی
• دارای MySQL Governor برای نظارت و محدود کردن استفاده از MySQL توسط کاربران مختلف به‌صورت Real-time
• امکان انتخاب نسخه‌های مختلف PHP با استفاده از قابلیت PHP Selector
• افزایش امنیت هسته و سایر اجزای سیستم‌‌عامل و منعطف در هاست‌های اشتراکی
• قابلیت Granular Control با هدف تعیین محدودیت در پردازش و استفاده از CPU، RAM و دستگاه‌های ورودی و خروجی
• پشتیبانی از کنترل‌پنل‌های مختلف و محبوب مانند cPanel، Plesk و DirectAdmin
• مقیاس‌پذیر و سازگار با پیکربندی‌های مختلف سرور و تنظیمات متفاوت در سرورها و VPSها

بهترین توزیع لینوکس برای افراد مختلف

در این بخش از مقاله، به موضوع مهم بهترین توزیع لینوکس برای افراد و متخصصان مختلف خواهیم پرداخت.

بهترین توزیع لینوکس برای حرفه‌ای‌ها

• Arch Linux
• Gentoo

بهترین توزیع لینوکس برای متخصصان شبکه

• Kali Linux
• Gentoo
• Debian

بهترین توزیع لینوکس برای برنامه‌نویسان

• Debian
• Ubuntu
• Arch Linux
• Gentoo

بهترین توزیع لینوکس برای هاست و سرور

• RedHat
• Debian
• Ubuntu
• OpenSUSE
• CloudLinux

بهترین توزیع لینوکس برای گیمرها

• Manjaro 

بهترین توزیع لینوکس برای کاربران خانگی

• Fedora
• Debian
• Ubuntu
• OpenSUSE
• Manjaro
• Mint

آنچه در بهترین توزیع لینوکس خواندیم

ورود به دنیای بزرگ لینوکس با حضور چند توزیع، کمی چالش‌برانگیز است. بهترین راه برای تشخیص بهترین توزیع لینوکس، بررسی ویژگی‌های هرکدام به‌همراه کاربری آن و تطبیق‌با نیازهای خودتان است. علاوه‌براین فاکتورها، باید محیط و سیستم را هم درنظر بگیرید. برای مثال، CloudLinux بهترین توزیع برای سرورها و پلتفرم‌های ابری است؛ اما برای کاربران خانگی یا متخصصان شبکه، نسخه خوبی نیست. 

درصورتی‌که توزیع دیگری را می‌شناسید، در بخش نظرات همین مقاله نام آن را بنویسید. ما در کنار خواندن تجربه و دیدگاه شما، مشتاق راهنمایی در زمینه خرید هاست و سرور لینوکس به شما هستیم. پس می‌توانید در هر ساعت از شبانه روز، با شماره‌های ایران سرور تماس بگیرید و نسخه شخصی‌سازی خودتان را دریافت کنید.

سوالات متداولی که شما می‌پرسید

1. توزیع لینوکس چیست؟

توزیع لینوکس سیستم‌عاملی برپایه هسته لینوکس است که ابزارها و امکانات خاص خود را دارد.

2. بهترین توزیع لینوکس برای کاربران مبتدی کدام است؟

Ubuntu، Fedora و Mint را بهترین توزیع‌های لینوکس برای این کاربران می‌دانیم.

3. آیا امکان سفارشی‌سازی توزیع‌های لینوکس وجود دارد؟

بله. لینوکس یک سیستم‌عامل Open-source است که در صورت آشنایی و تسلط بر کدنویسی و اسکریپت‌نویسی، می‌توانید هر بخش آن را مطابق‌با نیازتان تغییر دهید.

منابع:

CNET

Digital Ocean

GeeksforGeeks