تفاوت داکر با ماشین مجازی، دوئل پرگردوخاک دو غول فناوری است که هرکدام طرفداران دوآتشه خودش را دارد. داکر (docker چیست؟) قهرمان اجرای تمام و کمال برنامه در هر محیطی بوده و ماشین مجازی (VM)، نسخه قدرتمند و مجازی از سرورهایی با سیستمعامل مستقل است. اینکه کدام یک پیروز میدان و گزینه منتخب شما خواهد بود، سوالی است که پاسخ را با خواندن این مقاله خواهید گرفت.
تفاوت داکر با ماشین مجازی چیست؟ مقایسه در یک نگاه
در بررسی تفاوت داکر و ماشین مجازی میتوان گفت داکر برای توسعه و استقرار سریع و کارآمد برنامهها، بهخصوص در محیطهای ابری و میکروسرویسها، بسیار مناسب است. ماشینهای مجازی برای انعطافپذیری و کنترل کامل بر محیط اجرای برنامهها، بهخصوص در محیطهای سنتی و با نیازهای خاص، کاربرد دارد. انتخاب بین Docker و ماشینهای مجازی به نیازهای خاص پروژه شما بستگی دارد. برای درک بهتر تفاوت داکر و ماشین مجازی، کافیاست به جدول زیر نگاه کنید.
ویژگی | داکر (Docker) | ماشین مجازی (VM) |
مدل عملیاتی | کانتینرها به عنوان بستههای نرمافزاری برای اجرای برنامهها روی هر سیستمعاملی استفاده میشوند. | نیاز به بارگذاری سیستمعامل کامل دارد و از فضای کاربر و هسته OS استفاده میکند. |
سیستمعامل | اشتراک گذاری هسته سیستمعامل میزبان | هر VM دارای هسته و سیستمعامل مستقل است. |
عملکرد | عملکرد بالایی دارد و زمان راهاندازی سریع (چند میلیثانیه). | زمان راهاندازی طولانی (چند دقیقه) و مصرف بیشتر منابع. |
قابلیت حمل | کانتینرها سبکتر هستند و بهراحتی بین محیطها منتقل میشوند. | محدودیت در قابلیت حمل و نیاز به منابع بیشتر دارد. |
سرعت | برنامهها بدون تأخیر شروع میشوند و زمان استقرار سریع دارند. | نیاز به راهاندازی کامل OS برای هر برنامه، که زمانبر است. |
زمان راهاندازی | در چند ثانیه بالا میآید. | چند دقیقه طول میکشد تا بالا بیاید. |
کارایی حافظه | نیاز به فضای مجازیسازی ندارد، بنابراین حافظه کمتری مصرف میکند. | نیاز به بارگذاری کامل OS قبل از شروع، بنابراین کمتر کارآمد است. |
ایزولاسیون | ایزولاسیون کمتری دارد و ممکن است در برابر تهدیدات آسیبپذیر باشد. | ایزولاسیون مؤثری دارد و احتمال تداخل حداقل است. |
استقرار | استقرار آسان با استفاده از یک تصویر واحد که در همه پلتفرمها قابل استفاده است. | استقرار نسبتاً طولانی با نیاز به نمونههای جداگانه برای هر اجرا. |
استفاده | مکانیزم پیچیدهای دارد که شامل ابزارهای مدیریت شده توسط Docker و شخص ثالث است. | ابزارها سادهتر و کاربرپسند |
۱۰ تفاوت مهم داکر با ماشین مجازی چیست؟
داکر و ماشینهای مجازی (VM) دو فناوری مهم در زمینه استقرار برنامهها هستند که هر کدام ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند. در ادامه، نگاهی ریزبینانهتر به نبرد این دو غول فناوری خواهیم داشت.
بیشتر بخوانید: آموزش نصب داکر روی اوبونتو 2024 با چند قدم ساده
۱. مجازیسازی: اولین تفاوت داکر با ماشین مجازی
ماشین مجازی، شبیهسازهای کامل سرور است. هر VM سختافزارهای یک ماشین فیزیکی را شبیهسازی میکند؛ از جمله CPU، حافظه و کارت شبکه. شما میتوانید سیستمعامل مهمان و چندین برنامه را در این محیط مجازی اجرا کنید و از سختافزار موجود حداکثر استفاده را ببرید.
داکر به شما امکان میدهد که برنامهها را روی هر سیستمعاملی اجرا کنید. این فناوری از نمونههای ایزولهشدهای به نام کانتینر استفاده میکند. هر کانتینر شامل سیستم فایل، ساختار وابستگی و قابلیتهای شبکهای خاص خود است و در هر محیطی اجرا میشود.
۲. سیستم عامل: کاربردیترین فرق داکر و ماشین مجازی
ماشینهای مجازی یک سیستم عامل کامل دارد، که ممکن است با سیستم عامل میزبان متفاوت باشد. این امر به شما امکان میدهد برنامههایی را اجرا کنید که نیاز به سیستم عامل خاصی دارند.
Docker از یک سیستم عامل میزبان مشترک استفاده میکند. همین قضیه باعث میشود کانتینرهای Docker سبکتر و سریعتر باشند، اما ممکن است برای برنامههایی که نیاز به سیستم عامل خاصی دارند، مناسب نباشند.
۳. معماری: واضحترین تفاوت داکر با ماشین مجازی
در ماشینهای مجازی یک هایپروایزر منابع سختافزاری را به ماشینهای مجازی اختصاص میدهد. چندین ماشین مجازی میتواند روی یک سرور (سرور چیست) قدرتمند پیاده سازی شده و توسط هایپروایزر مدیریت شود. ماشینهای مجازی از قبل مقدار مشخصی از منابع را از سختافزار درخواست میکنند و تا زمانی که ماشین مجازی در حال اجرا است، بهطور مداوم آن مقدار را اشغال میکنند.
کانتینرهای Docker، درصورت نیاز از منابع استفاده میکنند. آنها به جای درخواست مقدار مشخصی از منابع سختافزاری فیزیکی فقط آنچه را که نیاز دارند، از هسته سیستم عامل واحد درخواست میکنند. نرمافزار داکر انجین مسئول هماهنگی بین کانتینرها و سیستم عامل میزبان است.
۴. امنیت: مهمترین تفاوت داکر با ماشین مجازی
ماشینهای مجازی از نظر امنیتی جدا هستند، زیرا هر کدام سیستم عامل و هسته خود را دارند؛ درنتیجه برای برنامههایی که در آن امنیت حرف اول را میزند، مناسبتر خواهند بود.
Docker از سیستم عامل میزبان مشترک استفاده میکند، بنابراین اگر یک کانتینر آلوده شود، ممکن است کل سیستم را به خطر بیندازد. به همین دلیل، باید با دقت بیشتری به امنیت در محیطهای Docker توجه کنید.
۵. قابلیت حمل: اساسیترین تفاوت داکر با ماشین مجازی
ماشینهای مجازی ممکن است در انتقال بین سیستمهای مختلف با مشکلات سازگاری روبرو شوند.
Docker بسیار قابل حمل است، زیرا کانتینرهای داکر خودکفا هستند و در هر محیطی قابل اجرا خواهند بود؛ بنابراین Docker برای توسعه و استقرار برنامهها در محیطهای مختلف مناسب است.
بیشتر بخوانید: مجازی سازی سرور چیست؟ معرفی مزایا، معایب و کاربردها
۶. عملکرد: اصلیترین تفاوت داکر با ماشین مجازی
ماشینهای مجازی به منابع بیشتری نیاز دارند، زیرا هر کدام یک سیستم عامل کامل را اجرا میکنند.
Docker بسیار سبکتر و کارآمدتر است، زیرا از سیستم عامل میزبان مشترک استفاده میکند؛ درنتیجه برای برنامههایی که نیاز به عملکرد بالا دارند، مناسبتر هستند.
۷. سازگاری: سادهترین تفاوت داکر با ماشین مجازی
ماشینهای مجازی انعطافپذیرتر هستند و تقریباً هر برنامه یا سیستم عاملی را میتوان در آنها اجرا کرد. آنها محیطی شبیه به سختافزار فیزیکی را فراهم میکنند.
داکر برای برنامههای مدرنتر مناسب است و با برنامههای لینوکس (لینوکس چیست) کاملاً سازگار است. ممکن است در اجرای Docker روی ویندوز یا نسخههای قدیمی مک با مشکل سازگاری مواجه شوید.
۸. تکرارپذیری: برگ برنده داکر در مقابل ماشین مجازی
کانتینرهای Docker بهراحتی قابل تکثیر و تطبیق با محیطهای مختلف هستند.
کپی کردن ماشینهای مجازی ممکن است پیچیدهتر و زمانبر باشد، زیرا اندازه آنها بزرگتر است و تنظیمات پیچیدهتری دارند.
۹. اندازه: بزرگترین تفاوت داکر با ماشین مجازی
کانتینرهای Docker سبک هستند و به فضای ذخیرهسازی کمی نیاز دارند، زیرا فقط شامل برنامه و پارامترهای آن هستند، نه کل سیستم عامل. آنها برای محیطهایی با فضای محدود بسیار مناسب هستند.
ماشینهای مجازی حاوی یک سیستم عامل کامل هستند و به فضای دیسک بیشتری نیاز دارند. آنها ممکن است برای سناریوهای با فضای ذخیرهسازی محدود مناسب نباشند.
۱۰. کاربرد: آخرین تفاوت داکر با ماشین مجازی
داکر بهترین گزینه برای سناریوهای سبک و سریع است. اگر در حال توسعه معماریهای میکروسرویس یا به دنبال پیادهسازی پروژههای یکپارچهسازی مداوم (CI/CD) هستید، داکر به شما کمک میکند تا برنامهها را بهسرعت مستقر کنید.
ماشینهای مجازی برای اجرای محیطهای مختلف سیستمعامل روی یک سختافزار واحد بسیار مناسب هستند. اگر به ایزولاسیون قوی و امنیت بالا نیاز دارید یا با برنامههای قدیمی کار میکنید که نیاز به یک سیستمعامل کامل دارند، ماشینهای مجازی بهترین انتخاب برای شما خواهند بود.
نگاهی سریع بر تعریف داکر
داکر یک پلتفرم متنباز است که به توسعهدهندگان امکان میدهد تا نرمافزارها را در واحدهای استانداردی به نام کانتینر بستهبندی کنند. کانتینر مثل یک جعبه جادویی تمام اطلاعات مثل کد برنامه و محیط آن، از جمله کتابخانهها و ابزارهای سیستم را در خود جای داده است. با استفاده از داکر، میتوانید برنامهها را روی هر ماشینی مستقر کرده و خیالتان از مقیاسپذیری آنها راحت است.
مزایا و معایب داکر در یک نگاه
مزایا | ویژگی | معایب | ویژگی |
قابلیت حمل و نقل | قابلیت انتقال راحت برنامه از یک محیط به محیط دیگر | پیچیدگی | نیاز به دانش فنی |
مقیاسپذیری | قابلیت تنظیم منابع کانتینرها براساس ترافیک یا بار کاری | امنیت محدود | احتمال پیکربندی نادرست کانتینر و خطرات امنیتی |
باثبات | عملکرد یکنواخت و باثبات کانتینرها در تمام مراحل تست و توسعه | عملکرد محدود | ایجاد محدودیت برای برنامههایی با منابع بالا |
کارایی بالا | سبک، کمحجم و سریع | فقط سازگار با لینوکس | نامناسب برای برنامههای قدیمی یا خاص |
نگاهی بر بیوگرافی ماشین مجازی
در مقابل، ماشین مجازی کپی دیجیتالی از یک ماشین فیزیکی است. شما میتوانید چندین ماشین مجازی با سیستمعاملهای مستقل روی یک سیستم عامل میزبان اجرا کنید؛ دقیقا مانند اینکه چندین کامپیوتر را در یک کامپیوتر در اختیار دارید. توسعهدهندگان با پیکربندی ماشین مجازی، محیط لازم برای اجرای برنامه را ایجاد میکنند. همچنین، امکان اجرای کانتینرهای داکر روی ماشینهای مجازی وجود دارد.
مزایا و معایب ماشین مجازی در یک نگاه
مزایا | ویژگی | معایب | ویژگی |
انعطافپذیری | قابلیت اجرا چندین سیستمعامل بهطور همزمان روی یک سختافزار فیزیکی | قدرت پردازش محدود | وابسته به قدرت پردازش سختافزار پایه |
کاهش هزینهها | صرفهجویی در هزینه تجهیزات و نگهداری | احتمال بروز مسائل پایداری | به دلیل استفاده از منابع مشترک سیستمعامل مهمان |
امنیت بالا | عملکرد مجزا و امنیت جداگانه هر ماشین مجازی | سرعت محدود | عملکرد کندتر برنامهها نسبت به اجرا روی یک سیستمعامل میزبان |
مقیاسپذیری | امکان تغییر زیرساخت براساس نیاز کاری | وابستگی به سختافزار میزبان | تاثیر خرابی سختافزار بر عملکرد ماشین مجازی |
چه زمانی از کدام یک استفاده کنیم؟
Docker برای توسعه و استقرار سریع و کارآمد برنامههای مدرن و مبتنی بر میکروسرویس، به خصوص در محیطهای ابری و توزیعشده، بسیار مناسب است. ماشینهای مجازی برای انعطافپذیری و کنترل کامل بر محیط اجرای برنامهها، به خصوص در محیطهای سنتی و با نیازهای خاص، مناسب هستند. انتخاب بین Docker و ماشینهای مجازی به نیازهای خاص پروژه شما بستگی دارد.
چه زمانی از ماشینهای مجازی استفاده کنیم
- برنامههایی با وابستگیهای خاص سیستم عامل
- برنامههایی با نیازهای منابع سختافزاری قابل توجه
- نیاز به تنظیم کنترلهای مختلف در سیستمهای عامل
- برنامههای قدیمی که دیگر روی سیستمهای عامل مدرن اجرا نمیشوند
- نیاز به سیستمهای عامل مختلف با یک زیرساخت فیزیکی واحد در دسترس
چه زمانی از Docker استفاده کنیم
- برنامههایی با نیازهای منابع سبک یا معماری میکروسرویس
- محیط زیرساخت فیزیکی توزیعشده، از جمله سرورهای مبتنی بر ابر
- چرخههای استقرار سریع (زیرا فایلهای Dockerfile راحتتر از تنظیمات ماشینهای مجازی مدیریت میشوند)
- نیاز به مقیاسپذیری سریع
بیشتر بخوانید: devopsچیست و به چه کسی مهندس دواپس میگویند؟
جمع بندی
تفاوت داکر با ماشین مجازی بیشتر شبیه مقایسه چاقوی سوئیسی و چکش است؛ هر کدام ابزار قدرتمندی هستند، اما برای کارهای متفاوتی طراحی شدند. Docker، با سه ویژگی پرقدرت سرعت، سبکی، و قابلیت حمل فوقالعادهاش، طوفانی برای توسعهدهندگان و سازمانهایی که دنبال چابکی و مقیاسپذیری هستند، بهپا کرده است. ماشینهای مجازی، با نمایش قدرت و انعطافپذیری، ظرفیتش را برای محیطهایی که به امنیت بالا، کنترل کامل و سازگاری با برنامههای قدیمی نیاز دارند، نشان داده است.
این دو فناوری لزوماً رقیب یکدیگر نیستند و در بسیاری از موارد میتوانید آنها را بهصورت ترکیبی استفاده کنید. برای مثال، میتوانید از Docker برای استقرار برنامههای کاربردی و از ماشینهای مجازی برای پایگاه دادهها بهره ببرید. بهترین انتخاب به نیازهای خاص پروژه شما بستگی دارد.
این مقاله تفاوتهای اصلی داکر و ماشینهای مجازی را بررسی میکند، از جمله تفاوت در معماری، سیستم عامل و امنیت. داکر به دلیل سبکی و عملکرد سریعتر برای اجرای اپلیکیشنها محبوب است، در حالی که ماشینهای مجازی پایداری و انعطاف بیشتری دارند.
💡 اگر نیاز به منابع اختصاصی و عملکرد پایدار دارید، سرور مجازی ایران سرور گزینهای مطمئن است.
سوالات متداولی که شما میپرسید
۱. اصلیترین تفاوت داکر با ماشین مجازی چیست؟
ماشین مجازی (VM) یک محیط محاسباتی شبیهسازی شده است که یک سیستمعامل کامل با تمام وابستگیها و منابع خود را شبیهسازی میکند. در مقابل، کانتینرها روی هسته سیستمعامل میزبان اجرا میشوند و به همین دلیل سبکتر و سریعتر هستند.
۲. آیا میتوان کانتینرها را روی ماشینهای مجازی اجرا کرد؟
بله، شما میتوانید کانتینرها را روی ماشینهای مجازی اجرا کنید. این امکان به شما اجازه میدهد تا از مزایای هر دو فناوری بهرهبرداری کنید.
منابع: