رمز عبور چیست؟ پسورد قوی چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

همه ما در شرایط مختلف با مشکلات مربوط به رمز عبور مواجه شده‌ایم. به عنوان مثال، هنگام ثبت‌نام در یک وب‌سایت با قوانین پیچیده و سختگیرانه‌ای روبرو شده‌ایم که ادامه فرآیند را غیرممکن کرده است. یا این که پسوردی قوی انتخاب کرده‌ایم ولی پس از مدتی آن را فراموش کرده و دیگر نتوانسته‌ایم وارد حساب کاربری خود شویم.این مقاله با هدف کاهش این مشکلات و ارائه راهکارهای کاربردی گردآوری شده است. در این مطلب خواهید آموخت رمز عبور چیست و با نحوه انتخاب یک رمز عبور قدرتمند و ایمن آشنا شده و با رعایت استانداردهای بیان شده در این مطلب می‌توانید امنیت اکانت‌ها و حساب‌های کاربری خود را دو چندان کنید.

رمز عبور چیست؟

رمز عبور (Password) یک مکانیزم امنیتی پایه‌ای است که به عنوان نخستین خط دفاعی در برابر دسترسی غیرمجاز به سیستم‌ها، شبکه‌ها و اطلاعات شخصی عمل می‌کند. رمز عبور معمولا به شکل یک رشته کاراکتری شامل حروف، اعداد و نمادها تعریف می‌شود که کاربر به منظور احراز هویت و تایید دسترسی خود از آن استفاده می‌کند. اهمیت انتخاب یک رمز عبور قوی و پیچیده در جلوگیری از حملات مختلف، از جمله حملات جستجوی فراگیر (Brute-force) و دیکشنری (Dictionary attack)، بسیار حائز اهمیت است. یک رمز عبور قوی باید طولانی، غیرقابل پیش‌بینی و منحصربه‌فرد باشد و از الگوهای رایج مانند استفاده از اطلاعات شخصی یا توالی‌های ساده جلوگیری کند. 

برای ارتقای امنیت، توصیه می‌شود که رمزهای عبور به صورت دوره‌ای تغییر داده شوند و برای هر سرویس، از رمز عبور متفاوتی استفاده شود. بهره‌گیری از ابزارهای مدیریت رمز عبور نیز به منظور حفظ و سازماندهی بهتر آن‌ها، یکی از راهکارهای رایج در امنیت اطلاعات است.

کانفرم پسورد چیست؟

“کانفرم پسورد” (Confirm Password) به معنای تایید رمز عبور است و معمولا در فرآیند ثبت‌نام یا تغییر رمز عبور استفاده می‌شود. در این مرحله، کاربر باید رمز عبوری که در فیلد اصلی وارد کرده است را دوباره در یک فیلد مجزا وارد کند تا سیستم مطمئن شود که رمز عبور به‌ درستی و بدون اشتباه تایپی ثبت شده است. هدف از این مرحله، اطمینان از این است که کاربر همان رمز عبور دلخواه را وارد کرده و از مشکلات احتمالی مانند اشتباه در تایپ یا فراموشی فوری جلوگیری شود.

دلیل دقت در انتخاب رمز عبور چیست؟

در دنیای دیجیتال امروزی هکرها به طور مداوم در حال توسعه روش‌های مخرب هستند تا با استفاده از آن‌ها پسوردها را شکسته و به داخل حساب‌ها نفوذ کنند. حملات جست‌وجوی فراگیر که با نام Brute Fore شناخته می‌شوند یکی از رایج‌ترین روش‌هایی هستند که هکرها و مجرمان اینترنتی از آن استفاده می‌کنند. دلیل اهمیت پسوردهای قوی در جلوگیری از چنین حملاتی است و در صورت انتخاب یک رمز قدرتمند می‌توان احتمال یافت شدن آن را تا حدود زیادی کاهش داد.  

برای کسب‌وکارها، این مسئله اهمیت بیشتری پیدا می‌کند؛ چرا که اطلاعات حیاتی مشتریان، تراکنش‌ها و داده‌های تجاری در صورت عدم استفاده از رمزهای عبور قوی، به راحتی در معرض سرقت قرار می‌گیرد. آشنایی با حملات بروت فورس و دیگر تهدیدات امنیتی برای مدیران و متخصصان فناوری اطلاعات ضروری است تا با اتخاذ تدابیر مناسب از قبیل سیاست‌های قوی احراز هویت و استفاده از سیستم‌های مدیریت رمز عبور، از وقوع این حملات جلوگیری کنند.

پسوردها و حملات بروت فورس (Brute Force)

در بیشتر موارد، رمزهای عبور تنها سد محافظتی در برابر حملات هکرها هستند. یکی از نمونه‌های رایج این تهدیدات، زمانی است که شما گزارش چندین تلاش ناموفق برای ورود به سیستم را دریافت می‌کنید. در این مواقع است که باید به وقوع حملاتی مانند بروت فورس شک کنید و به سرعت اقدامات امنیتی مورد نیاز را انجام دهید. 

هرچه رمز عبور شما پیچیده‌تر و قوی‌تر باشد، احتمال دسترسی هکرها به حساب‌های شخصی‌تان کاهش پیدا خواهد کرد. در صورت نفوذ هکرها به سرور از طریق پنل مدیریت یا FTP، نتایج این کار می‌تواند فاجعه‌بار باشد. در چنین حالتی، شهرت سایت و رتبه‌بندی SEO که با زحمت به دست آورده‌اید، به سرعت از بین می‌رود. سرور شما به واسطه تزریق بدافزار آلوده می‌شود و به محض آن، سایت شما به محلی برای ارسال اسپم به بازدیدکنندگان تبدیل می‌شود.

این سناریو یکی از اصلی‌ترین تهدیداتی است که با انتخاب رمزهای عبور قوی و ایمن باید از آن جلوگیری کرد. رمزهای عبور ضعیف، در برابر ربات‌هایی که به طور مداوم در تلاش برای نفوذ به سیستم‌ها هستند، تاب نمی‌آورند.

روش حمله بروت فورس خیلی جالب است؛ پیشنهاد ما این است که برای آشنایی بیشتر با این شیوه هک، مقاله brute force چیست؟ را مطالعه کنید.

ملاک و معیار امن بودن رمز عبور چیست؟

اگر به دنبال جواب این سوال هستید که رمز عبور چی بزنم، در این بخش با تمامی نکات آن آشنا خواهید شد. همچنین، در نهایت یک نمونه گذرواژه امن در اختیار شما قرار خواهیم داد تا برای انتخاب پسوردهای خود با دید بهتری قدم بردارید. البته، بهتر است عینا از این نمونه استفاده نکنید چرا که این رمز عبور دیگر امن نیست! 

قابل پیش بینی نبودن

انتخاب رمزهای عبور ساده و متداول مانند “Password123” یا “123456” یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات امنیتی است که کاربران مرتکب می‌شوند. این نوع رمزهای عبور، به دلیل سادگی و قابل پیش‌بینی بودن، خطرآفرین و مشکل‌زا هستند. این نوع رمزهای عبور سریعا توسط ابزارهای بروت فورس کشف می‌شوند و بعد از آن هکرها امکان پیاده‌سازی عملیات مخرب مد نظر خود را خواهند داشت. 

علاوه بر این، استفاده از اطلاعات شخصی مانند نام، تاریخ تولد، یا شماره تلفن در رمز عبور، انتخاب هوشمندانه‌ای نیست. این اطلاعات به راحتی از طریق شبکه‌های اجتماعی یا منابع آنلاین قابل دسترسی هستند و می‌توانند به سادگی توسط هکرها مورد استفاده قرار گیرند. برای مثال، اگر هکر اطلاعات تولد و نام شما را در اختیار داشته باشد و شما ترکیبی از این اطلاعات را به عنوان رمز عبور انتخاب کرده باشید، دسترسی به آن کار سختی نخواهد بود. 

طول پسورد

هرچه رمز عبور طولانی‌تر باشد، امنیت آن بیشتر خواهد بود. از نظر ریاضی، طول بیشتر رمز عبور به طور مستقیم با افزایش مقاومت آن در برابر حملات سایبری ارتباط دارد. البته، طولانی کردن رمز عبور تنها با یک کاراکتر یا یک عدد خاص امن نیست و باید ترکیبی از چند عدد، کاراکتر و حرف را مد نظر داشته باشید. یک رمز عبور طولانی که شامل ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها باشد، به طور قابل توجهی تعداد ترکیب‌های ممکن را افزایش می‌دهد و در نتیجه شانس کشف آن را کاهش می‌دهد. برای مثال، یک رمز عبور هشت کاراکتری می‌تواند شامل ٢٦ حرف الفبا، ١٠ رقم و ١٠ نماد باشد که به طور تقریبی ٢١٤ میلیارد ترکیب ممکن ایجاد می‌کند. در حالی که یک رمز عبور ١٢ کاراکتری با استفاده از همان مجموعه کاراکترها، به بیش از ١٠ تریلیون ترکیب می‌رسد.

پیچیدگی پسورد

اضافه کردن کاراکترهای خاص و اعداد به پسورد شما، آن را به طور قابل توجهی قوی‌تر و متفاوت‌تر می‌کند. برای مثال، بسیاری از افراد معمولا از اسم حیوان خانگی خود در پسورد هایشان استفاده می‌کنند، مانند “Rexi”. با این حال، برای افزایش امنیت، می‌توانیم این کلمه را با افزودن اعداد و کاراکترهای خاص تغییر دهیم. به عنوان مثال، ترکیب “Rexi” را می‌توان به “&ReX4i)*7” تبدیل کرد که حدس زدن آن را برای هکرها بسیار دشوارتر می‌کند.

علاوه بر این، می‌توان با استفاده از الگوهای غیرقابل پیش‌بینی و ترکیب حروف بزرگ و کوچک، پسوردها را ایمن‌تر کرد. به عنوان مثال، پسوردی مانند “MyD000gIsGr333at!” به وضوح نسبت به “mydogisgreat” قوی‌تر است.

منحصر به فرد بودن کلمه عبور

از پسوردهای منحصر به فردی که ایجاد کرده‌اید، دوباره استفاده نکنید. اگر یکی از اکانت‌های شما در معرض خطر قرار بگیرد به راحتی می‌توانید آن اکانت را جدا کنید. اما اگر از یک پسورد برای چند سایت استفاده کنید، همه آن اکانت‌ها در معرض خطر قرار می‌گیرند که نه تنها برای وب‌سایت شما ویران‌گر است بلکه به زندگی شخصی شما هم آسیب خواهد زد.

چطور پسوردها را به خاطر بسپارم؟

اگر به فکر به خاطر سپردن رمزهای عبور متعدد هستید، باید بگوییم جای نگرانی وجود ندارد. روش‌های بسیاری وجود دارد تا از این رمزهای عبور به راحتی و با امنیت بالا محافظت کنید. از جمله آسان‌ترین راه حل‌ها استفاده از نرم افزارهای مدیریت پسورد مانند LastPass یا KeePass است. 

نرم‌ افزارهای مدیریت پسورد علاوه بر ذخیره‌سازی امن، معمولا قابلیت تولید پسوردهای قوی و پیچیده را نیز دارند. به عنوان مثال، با استفاده از LastPass می‌توانید یک پسورد با طول و ترکیب دلخواه ایجاد کنید که امنیت حساب‌های شما را افزایش می‌دهد. همچنین، امکان استفاده از افزونه‌های مرورگر نیز وجود دارد که به راحتی قابلیت ذخیره‌سازی رمزهای عبور شما را فراهم خواهند کرد. در صورتی که در وب سایت‌های زیادی اکانت دارید، مطمئنا باید یکی از این نرم افزارها را برای مدیریت پسورد هایتان روی سیستم محلی نصب کنید. 

راهنمای استفاده از KeePass

ابزار Keepass یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای مدیریت پسوردهای متعدد است. اگر هدف شما مدیریت بهینه رمزهای عبورتان است، حتما باید این ابزار را روی سیستم خود داشته باشید. 

در این بخش با نحوه نصب و استفاده از این ابزار بیشتر آشنا خواهیم شد. 

دانلود و نصب Keepass 

برای دریافت آخرین نسخه از نرم‌ افزار Keepass می‌توانید به آدرس اینترنتی آن در این لینک مراجعه کنید. دقت داشته باشید که این ابزار به صورت رایگان از طرف توسعه‌دهندگان در اختیار کاربران قرار گرفته است. 

با دانلود Keepass، یک فایل 4 مگابایتی به صورت زیر در اختیار شما است:

زبان نرم‌افزار را انتخاب کرده و روی کلید Ok کلیک کنید:

در این مرحله گزینه تایید قوانین را انتخاب کرده و روی کلید Next بزنید:

مسیر نصب برنامه در این مرحله باید انتخاب شود که ما آن را به صورت پیش‌فرض به حال خود رها کردیم:

در این مرحله امکان انتخاب ابزارهای جانبی برای نصب روی نرم‌افزار وجود دارد:

در مرحله بعدی می‌توانید گزینه‌های مربوط به Shortcut دسکتاپ و گزینه پسوند فایل‌های مرتبط را تیک بزنید: 

با کلیک روی گزینه Install مرحله نصب شروع خواهد شد:

نصب این نرم‌افزار چند ثانیه زمان خواهد برد و پس از این کار می‌توانید صفحه زیر را مشاهده کنید:

صفحه نخست ابزار مدیریتی Keepass به صورت زیر خواهد بود:

مدیریت رمز عبورها با Keepass 

برای مدیریت بهتر رمز عبورها، نیاز است تا یک دیتابیس برای خود بسازید. این کار در چند ثانیه امکان‌پذیر است. به صورت زیر روی آیکون دیتابیس کلیک کنید تا به صفحه جدید هدایت شوید:

روی کلید Ok کلیک کنید:

نیاز است تا یک مسیر برای ذخیره کردن دیتابیس انتخاب شود:

با انتخاب مسیر مورد نظر، به صفحه زیر هدایت می‌شوید. یک پسورد اصلی برای دیتابیس انتخاب کنید که به عنوان Master Key عمل خواهد کرد. به هیچ عنوان نباید این پسورد را گم کنید:

برای این دیتابیس نام دلخواه انتخاب کنید و روی کلید Ok کلیک کنید:

اکنون، می‌توانید در تب Entry روی گزینه Add Entry کلیک کنید تا یک نمونه گذرواژه در دیتابیس مورد نظر ذخیره کنیم:

در این بخش می‌توانید نام وب‌سایت مورد نظر، نام کاربری و کلیدواژه را وارد کنید:

در نهایت با کلیک روی Ok اطلاعات مورد نظر ذخیره می‌شوند. با راست کلیک کردن روی داده ذخیره شده می‌توانید گذرواژه و نام کاربری را کپی کنید:

حرف آخر

در این مطلب سعی کردیم تا به سوال رمز عبور چیست پاسخ دهیم. یک وب‌سایت امن و قابل اطمینان، استفاده از رمزهای عبور قوی را الزامی می‌کند. افزودن کاراکترهای بیشتر از جمله حروف و اعداد، رمز عبور را طولانی‌تر کرده و از سادگی در حدس زدن آن جلوگیری می‌کند. مهاجمان سایبری ابزارهای متعددی برای نفوذ به سیستم‌های شما در اختیار دارند، اما با ایجاد رمزهای پیچیده می‌توان روند کار آن‌ها را دشوار ساخت. همچنین، با بهره‌گیری از فایروال‌های تحت وب ما، تمامی IP های مشکوک مسدود شده و از دسترسی غیرمجاز و حملات بروت فورس به‌طور کامل جلوگیری می‌شود. در صورت وجود هرگونه پرسش، می‌توانید با ما در ارتباط باشید تا در اسرع وقت پاسخگو باشیم.

سوالات متداولی که شما می‌پرسید؟

1. پسورد قوی چه ویژگی‌هایی دارد؟

یک رمز عبور قوی باید شامل ترکیبی از اعداد، حروف لاتین (یا انگلیسی) و نمادهای خاص باشد. همچنین استفاده از حروف بزرگ و کوچک در آن ضروری است. به عنوان مثال: (lsFhksuh88$$%GLljb). برای ایجاد چنین رمزهای پیچیده‌ای، می‌توانید از برنامه‌های تولید رمز عبور استفاده کنید.

2. چگونه پسوردها را به یاد بسپاریم؟

بهترین روش برای مدیریت و ذخیره‌سازی رمزهای عبور، استفاده از نرم‌ افزارهای مدیریت پسورد مانند Keepass است. این برنامه‌ها به شما کمک می‌کنند تا بدون نیاز به حفظ کردن تمامی رمزها، آن‌ها را به شکلی امن نگهداری و مدیریت کنید.

منابع:

techtarget