امروزه، فناوری اطلاعات به‌عنوان ستون فقرات بسیاری از کسب‌وکارها عمل می‌کند. انتخاب بین زیرساخت ابری و زیرساخت سنتی یکی از تصمیمات استراتژیک است که می‌تواند تأثیر بسزایی بر عملکرد، هزینه‌ها و امنیت سازمان داشته باشد. در زیرساخت ابری، سازمان‌ها به‌جای خرید و نگهداری سرورها و تجهیزات فیزیکی، از فضای ابری استفاده می‌کنند که توسط ارائه‌دهندگان ابری مدیریت و بهینه‌سازی می‌شود. در این مقاله، با تمرکز بر تفاوت زیرساخت ابری و زیرساخت سنتی، به بررسی دقیق‌تر این موضوع می‌پردازیم.
منظور از زیرساخت سنتی چیست؟
زیرساخت سنتی یا On-Premises به مدلی از فناوری اطلاعات اشاره دارد که در آن تمامی تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در محل سازمان نصب و مدیریت می‌شوند. در این رویکرد، سازمان مالکیت کامل بر سرورها، ذخیره‌سازها و شبکه‌های خود دارد و تیم فناوری اطلاعات داخلی مسئولیت نگهداری، به‌روزرسانی و امنیت آن‌ها را بر عهده دارد.
ویژگی‌های کلیدی زیرساخت سنتی
- مالکیت و کنترل کامل: سازمان‌ها با استفاده از زیرساخت‌های On-Premises، کنترل کاملی بر روی سخت‌افزار، نرم‌افزار و داده‌های خود دارند. این امر به آن‌ها امکان می‌دهد تا سیاست‌ها و پروتکل‌های امنیتی را بر اساس نیازهای خاص خود پیاده‌سازی کنند.
- امنیت و حریم خصوصی: با میزبانی داده‌ها در سرورهای داخلی، سازمان‌ها می‌توانند از امنیت بالاتر و حریم خصوصی بهتر برخوردار شوند. این موضوع به‌ویژه برای سازمان‌هایی که با داده‌های حساس سروکار دارند، اهمیت ویژه‌ای دارد.
- سفارشی‌سازی و انعطاف‌پذیری: زیرساخت‌های سنتی امکان سفارشی‌سازی بالایی را فراهم می‌کنند. سازمان‌ها می‌توانند سیستم‌ها و نرم‌افزارهای خود را بر اساس نیازهای خاص کسب‌وکار تنظیم و پیکربندی کنند.
معایب زیرساخت سنتی
- هزینه‌های اولیه و جاری بالا: خرید، نصب و نگهداری تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری نیازمند سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی است. علاوه بر این، هزینه‌های مربوط به انرژی، خنک‌کننده‌ها و فضای فیزیکی نیز باید در نظر گرفته شوند.
- مقیاس‌پذیری محدود: افزایش ظرفیت زیرساخت‌های سنتی نیازمند خرید و نصب تجهیزات جدید است که می‌تواند زمان‌بر و پرهزینه باشد.
- نیاز به تیم تخصصی داخلی: مدیریت و نگهداری زیرساخت‌های On-Premises مستلزم داشتن تیمی از متخصصان فناوری اطلاعات است که می‌تواند هزینه‌های نیروی انسانی را افزایش دهد.
- ریسک‌های مرتبط با بلایای طبیعی: در صورت وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله یا سیل، تجهیزات فیزیکی ممکن است آسیب ببینند و منجر به از دست رفتن داده‌ها شوند.
در ادامه، به بررسی دقیق زیرساخت ابری و مقایسه جامع بین این دو مدل خواهیم پرداخت.
منظور از زیرساخت ابری چیست؟
زیرساخت ابری یا Cloud مجموعه‌ای از سخت‌افزارها، نرم‌افزارها، شبکه‌ها و سرویس‌هایی است که به‌صورت مجازی و از طریق اینترنت ارائه می‌شوند. در این مدل، اگر می خواهید زیرساخت ابری چیست؟ چه مزایایی دارد و شامل چه اجزایی است مقاله زیرساخت ابری چیست را در وبلاگ ایران‌سرور بخوانید:
زیرساخت ابری جز اساسی رایانش ابری (کلود کامپیوتینگ) است که منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم را برای ارائه خدمات ابری دربرمی‌گیرد. این زیرساخت شامل اجزای مختلفی است که با هم کار می‌کنند.
ویژگی‌های کلیدی زیرساخت ابری
- مقیاس‌پذیری بالا: در زیرساخت‌های ابری، سازمان‌ها می‌توانند منابع خود را بسته به نیاز افزایش یا کاهش دهند. این انعطاف‌پذیری باعث می‌شود که هزینه‌ها بهینه‌تر شده و ظرفیت پردازش همواره متناسب با نیاز کسب‌وکار باشد.
- دسترسی از راه دور: کاربران می‌توانند از هر نقطه جغرافیایی و از طریق اینترنت به داده‌ها و سرویس‌های ابری خود دسترسی داشته باشند، بدون نیاز به حضور فیزیکی در محل سرورها.
- پرداخت بر اساس مصرف: در مدل ابری، سازمان‌ها فقط به‌اندازه‌ای که منابع را مصرف می‌کنند، هزینه پرداخت می‌کنند. این مدل هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه را کاهش داده و از هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌کند.
- امنیت و پشتیبان‌گیری خودکار: ارائه‌دهندگان ابری از پروتکل‌های امنیتی پیشرفته، رمزگذاری داده‌ها و سیستم‌های پشتیبان‌گیری خودکار استفاده می‌کنند تا اطلاعات کاربران را در برابر حملات سایبری و خرابی‌های سخت‌افزاری محافظت کنند.
- ادغام آسان با سایر سرویس‌ها: اکثر زیرساخت‌های ابری از APIها و پلتفرم‌های سازگار با سایر نرم‌افزارها پشتیبانی می‌کنند که به سازمان‌ها امکان می‌دهد سرویس‌های خود را به‌راحتی گسترش دهند.
معایب زیرساخت ابری
- وابستگی به اینترنت: برای دسترسی به داده‌ها و اجرای برنامه‌ها، اتصال پایدار به اینترنت ضروری است. در صورت قطعی اینترنت، ممکن است سازمان‌ها با مشکل مواجه شوند.
- کنترل کمتر بر روی داده‌ها: در مقایسه با زیرساخت‌های سنتی، سازمان‌ها کنترل کمتری بر روی سرورها و داده‌های خود دارند، زیرا این اطلاعات در اختیار ارائه‌دهندگان ابری قرار دارد.
- نگرانی‌های امنیتی: علی‌رغم سطح بالای امنیت ارائه‌شده توسط ارائه‌دهندگان ابری، همچنان امکان وقوع نشت داده‌ها و حملات سایبری وجود دارد.
- هزینه‌های طولانی‌مدت: در حالی که هزینه‌های اولیه زیرساخت ابری کمتر است، در بلندمدت ممکن است پرداخت مداوم برای منابع ابری از هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه در زیرساخت‌های سنتی بیشتر شود.
یکی از اجزای کلیدی زیرساخت ابری، سرورهای ابری هستند که پردازش و ذخیره‌سازی داده‌ها را به شکل بهینه مدیریت می‌کنند. اگر می‌خواهید بدانید مقاله “سرور ابری چیست” را مطالعه کنید.
یکی از تفاوت‌های اصلی زیرساخت سنتی و زیرساخت ابری، امکان مدیریت پیشرفته‌تر منابع در بستر شبکه‌های خصوصی است. VPC چیست؟ و چگونه به سازمان‌ها کمک می‌کند تا یک محیط ابری سفارشی و ایزوله برای ذخیره‌سازی و پردازش داده‌های حساس داشته باشند؟ با استفاده از فضای ابر خصوصی مجازی، کسب‌وکارها می‌توانند امنیت و عملکرد بهتری را در مقایسه با مدل‌های ابری عمومی تجربه کنند.
تفاوت زیرساخت ابری و زیرساخت سنتی
هر دو زیرساخت ابری و سنتی دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و بسته به نیازهای کسب‌وکار، بودجه و میزان کنترل موردنظر بر روی داده‌ها، یکی از این دو گزینه انتخاب می‌شود. در جدول زیر، تفاوت‌های کلیدی این دو زیرساخت را مشاهده می‌کنید:
| جنبه | زیرساخت سنتی | زیرساخت ابری |
| هزینه‌ها | سرمایه‌گذاری اولیه بالا برای خرید تجهیزات و هزینه‌های نگهداری مداوم. | پرداخت بر اساس میزان استفاده بدون نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه. |
| مقیاس‌پذیری | افزایش ظرفیت نیازمند زمان و هزینه برای خرید و نصب تجهیزات جدید. | مقیاس‌پذیری سریع و انعطاف‌پذیر با تنظیم منابع به‌صورت آنی. |
| کنترل و امنیت | کنترل کامل بر تجهیزات و داده‌ها با امکان پیاده‌سازی پروتکل‌های امنیتی داخلی. | وابستگی به ارائه‌دهنده خدمات با پروتکل‌های امنیتی استاندارد؛ نیاز به اطمینان از اعتبار ارائه‌دهنده. |
| دسترسی و انعطاف‌پذیری | محدود به مکان فیزیکی سازمان؛ دسترسی از راه دور نیازمند تنظیمات اضافی است. | دسترسی از هر مکان با اتصال به اینترنت؛ مناسب برای تیم‌های پراکنده و دورکار. |
| نگهداری و پشتیبانی | نیاز به تیم داخلی برای مدیریت، نگهداری و به‌روزرسانی تجهیزات و نرم‌افزارها. | مسئولیت نگهداری و به‌روزرسانی بر عهده ارائه‌دهنده خدمات؛ کاهش بار کاری تیم داخلی. |
با توجه به جدول بررسی تفاوت زیرساخت ابری و زیرساخت سنتی انتخاب بین این دو بستگی به نیازهای خاص هر کسب‌وکار دارد. بررسی دقیق نیازهای سازمان و ارزیابی هزینه‌ها و مزایا می‌تواند به تصمیم‌گیری بهینه در این زمینه کمک کند.
جمع بندی
انتخاب بین زیرساخت ابری و زیرساخت سنتی فقط یک تصمیم فنی نیست؛ بلکه مسیری است که می‌تواند آینده رشد و پایداری کسب‌وکار شما را تعیین کند. اگر کنترل کامل روی داده‌ها، امنیت بالا و استقلال از ارائه‌دهندگان شخص ثالث برای شما اولویت دارد، زیرساخت سنتی گزینه‌ای مطمئن است. اما اگر به انعطاف‌پذیری، کاهش هزینه‌های اولیه و مقیاس‌پذیری سریع نیاز دارید، زیرساخت ابری می‌تواند سازمان شما را یک گام جلوتر ببرد.
فراموش نکنید که فناوری دائماً در حال تغییر است و مدل‌های ترکیبی مثل ابر هیبریدی (Hybrid Cloud) می‌توانند بهترین‌های هر دو دنیا را در اختیار شما بگذارند. با خواندن مقاله فضای ابری هیبریدی چیست می‌توانید با مزایای Hybrid Cloud آشنا شوید حالا نوبت شماست! آینده دیجیتالی کسب‌وکار شما به تصمیمی که امروز می‌گیرید وابسته است. کدام مسیر را انتخاب می‌کنید؟
سوالات متداولی که شما می‌پرسید؟
۱. آیا مهاجرت از زیرساخت سنتی به زیرساخت ابری همیشه بهترین گزینه است؟
مهاجرت به زیرساخت ابری برای بسیاری از کسب‌وکارها به دلیل مقیاس‌پذیری، کاهش هزینه‌های اولیه و افزایش انعطاف‌پذیری جذاب است. اما اگر سازمانی نیاز به کنترل کامل روی داده‌ها داشته باشد یا وابستگی به اینترنت یک چالش محسوب شود، زیرساخت سنتی (On-Premises) همچنان می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
۲. امنیت در زیرساخت ابری بیشتر است یا زیرساخت سنتی؟
هر دو مدل امنیت خاص خود را دارند. در زیرساخت سنتی، کنترل امنیت کاملاً در اختیار سازمان است، اما این به معنی نیاز به تیم‌های امنیتی حرفه‌ای و هزینه‌های بالا برای مدیریت تهدیدات سایبری است. در زیرساخت ابری، ارائه‌دهندگان ابری از رمزگذاری داده‌ها، احراز هویت چندعاملی (MFA) و سایر پروتکل‌های امنیتی پیشرفته استفاده می‌کنند.
۳. آیا استفاده از زیرساخت ابری همیشه ارزان‌تر از زیرساخت سنتی است؟
در نگاه اول، زیرساخت ابری به دلیل مدل پرداخت بر اساس مصرف (Pay-as-You-Go) هزینه‌های اولیه کمتری دارد. اما در بلندمدت، اگر سازمان به منابع پردازشی بالایی نیاز داشته باشد، هزینه‌های اشتراک ابری ممکن است بیشتر از خرید و نگهداری سرورهای فیزیکی شود.
۴. آیا می‌توان از هر دو زیرساخت به‌صورت هم‌زمان استفاده کرد؟
بله، ابر هیبریدی (Hybrid Cloud) یک راهکار محبوب است که ترکیبی از زیرساخت سنتی و ابری را ارائه می‌دهد. در این مدل، داده‌های حساس و حیاتی روی سرورهای داخلی نگهداری می‌شوند، درحالی‌که پردازش‌های سنگین و نیازهای مقیاس‌پذیر از طریق زیرساخت ابری انجام می‌شود. این روش می‌تواند امنیت، انعطاف‌پذیری و بهره‌وری را هم‌زمان افزایش دهد.
۵. چه زمانی استفاده از زیرساخت سنتی منطقی‌تر است؟
اگر یک سازمان نیاز به کنترل کامل بر داده‌ها، اجرای نرم‌افزارهای قدیمی که روی ابر قابل اجرا نیستند یا عدم وابستگی به اینترنت دارد، استفاده از زیرساخت سنتی (On-Premises) منطقی‌تر است. همچنین، شرکت‌هایی که نیاز به عملیات پردازشی پیوسته و بدون قطعی دارند (مانند مراکز داده حساس) معمولاً از سرورهای داخلی استفاده می‌کنند.
منابع:
