سرعت بالا برای سایت بسیار اهمیت دارد! در سال 2024، کاربران دوست ندارند برای بارگذاری کامل صفحات اینترنتی خیلی صبر کنند و اگر با چنین چیزی مواجه شوند، سایت را ترک و سراغ رقیب آن می‌روند.
مسلماً دوست ندارید چنین اتفاقی بیفتد! چون اگر قرار باشد کار به این روال پیش برود، در نهایت کسب‌وکارتان ضررده می‌شود. به همین خاطر، باید تمام تلاشتان را بکنید تا سرعت سایت به بالاترین حد ممکن برسد.
در این مقاله، می‌خواهیم راجع‌به سازوکاری صحبت کنیم که توانمندی خودش را در این زمینه به اثبات رسانده است. می‌خواهیم نگاهی بیندازیم به cdn و ببینیم چطور این تکنولوژی به یک ضرورت بدل شده است؛ مگر چه فایده‌ها و کاربردهایی دارد؟
بیایید اول ببینیم cdn چیست و بعد برویم سراغ باقی ماجرا.
نگاهی کوتاه به تعریف CDN
اجازه دهید کمی عقب‌تر برویم تا بتوانیم مفهوم CDN یا شبکه توزیع محتوا را بهتر منتقل کنیم.
محتویات سایت‌هایی که روی بستر اینترنت وجود دارند و در معرض دید کاربران دهکدۀ جهانی قرار می‌گیرند، روی سرورها واقع شده‌اند. وقتی آدرس یک سایت را در مرورگر خود می‌نویسید، در واقع درخواستی می‌فرستید به سرور حاوی فایل‌های سایت و سرور هم در پاسخ، آنچه قصد دیدنش را دارید روی صفحۀ نمایشگرتان می‌آورد.
جالب است که بدانید فاصلۀ موقعیت مکانی کاربر با نقطه‌ای که سرور در آن قرار دارد، روی سرعت بارگذاری سایت اثرگذاری مستقیم دارد! مثلاً وقتی کاربری در زاهدان باشد و سرور سایت در تبریز، مدت‌زمان نسبتاً زیادی طول می‌کشد تا صفحات سایت برای هموطن بلوچ ما بالا بیایند.
وقتی همان مثال چند خط بالاتر را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که سایت با کمک CDN، دیگر فقط به آن سرور واقع‌شده در تبریز، وابسته نخواهد بود. کاربری که در زاهدان زندگی می‌کند، اطلاعات را از سرور شیراز (یکی از سرورهای شبکه توزیع محتوا) دریافت می‌کند و به‌خاطر فاصلۀ نسبتاً کوتاه بین شیراز و زاهدان، در سریع‌ترین زمان ممکن، آنچه دنبالش بوده را در اختیار خواهد داشت.
اگر دوست دارید اطلاعات کامل‌تری از این تکنولوژی بسیار به‌دردبخور داشته باشید، حتماً مقالۀ “CDN چیست؟ چه کمکی به سایت ما می‌کند؟” را بخوانید.
CDN انواع‌واقسام مختلفی دارد. اصلی‌ترین دسته‌بندی که انواع این شبکه‌ها را از هم تفکیک می‌کند، مسئلۀ داخلی یا خارجی بودن آن‌ها است.
تفاوت cdn ایرانی و خارجی در چیست؟ هرکدام برای چه سایت‌هایی مفید هستند؟
واضح است و مثل روز روشن! به شبکۀ توزیع محتوایی که سرورهایش در داخل خاک کشور زیبای خودمان قرار گرفته است، CDN داخلی می‌گویند.
در نقطۀ مقابل، منظور از CDN خارجی، شبکه‌ای است که پا را فراتر از این جغرافیا می‌گذارد و ردپای سرورهایش را در گرداگرد این سیاره می‌توان دید.
قبل از اینکه سردرگم شوید، اجازه دهید بگوییم هرکدام از این نوع شبکه‌های توزیع محتوا، مناسب چه سایت‌هایی هستند.
اگر حوزۀ فعالیتتان به‌گونه‌ای است که اکثریت قاطع بازدیدکنندگان داخل کشور هستند، قطعاً بهتر است سراغ شبکۀ توزیع محتوایی بروید که سرورهایش را در جای‌جای ایران بالا آورده است و یک cdn داخلی ساخته.
از آنجایی که همۀ بازدیدکننده‌ها از داخل هستند، این شبکه نه‌تنها به‌خوبی نیازهایتان را برطرف می‌کند، بلکه می‌تواند عملکردی خیلی بهتر از cdn خارجی نشان دهد و باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها شود.
با این اوصاف، آیا cdn خارجی بد است و نباید سراغ آن برویم؟ اصلاً چنین منظوری نداشتیم.
دستۀ دوم از شبکه‌های توزیع محتوا (cdn خارجی) هم مناسب طیف خاصی از سایت‌ها هستند. به‌طور مشخص، اگر فعالیت برون‌مرزی دارید یا اگر به هر دلیلی بازدیدکنندگان زیادی خارج از مرزهای ایران وارد سایتتان می‌شوند، بدون هیچ فکر اضافه‌ای بروید سراغ این نوع از انواع شبکه‌های توزیع محتوا.
Cdn داخلی در چنین شرایطی خیلی کارآمد نیست. کاربردی که از میلان قصد ورود به سایتتان را دارد، خیلی به حالش فرق نمی‌کند که سرور قرارگرفته در مشهد برای او دیتا بفرستد یا سروری که در دیتاسنترهای اهواز است. در هر دو صورت، فاصلۀ خیلی زیاد به کندی سایت و تجربۀ بد کاربری منجر می‌شود.
ولی وقتی سرور در پاریس قرار گرفته باشد، اوضاع کاملاً فرق خواهد کرد؛ به همین خاطر است که می‌گوییم چنین سایت‌هایی بهتر است سراغ cdn خارجی بروند.
تأثیر CDN در سرعت سایت چقدر است؟ کم یا زیاد؟
زیاد! تأثیرگذاری CDN روی سرعت سایت خیلی زیاد است. گواه این ادعا، تحقیقات و بررسی‌هایی هستند که منابع معتبر جهانی انجام داده‌اند.
برای مثال، کلودفلر که معروف‌ترین CDN در سراسر دنیا را ارائه می‌کند، تحقیقات مفصلی را انجام داد که نتایج آن واقعاً جالب توجه بودند. طبق اطلاعات به‌دست‌آمده، شبکه توزیع محتوا می‌تواند زمان بارگذاری صفحات یک سایت را تا 50 درصد کاهش دهد؛ این یعنی سرعت دوبرابری!
نکته: البته که همۀ CDNها نمی‌توانند چنین دستاوردی را محقق کنند. اگر می‌خواهید از مزایای CDN بهره‌مند شوید، کیفیت خوب خدمات یک شرط مهم است،
علاوه‌بر تحقیقات این کمپانی صاحب‌نام، ابزار گوگل با نام PageSpeed Insights هم ادعای اولیه در این بخش را تأیید می‌کند. این ابزاری که داریم به داده‌های آن استناد می‌کنیم، وظیفه‌اش تجزیه‌وتحلیل صفحات اینترنتی از جوانب گوناگون و ارائۀ پیشنهاد برای برطرف کردن مشکلات احتمالی است.
یکی از فاکتورهایی که توسط این ابزار بین عوامل متعدد دیگر لحاظ می‌شود، برخورداری یا عدم برخورداری از CDN است. همین موضوع نشان می‌دهد که چقدر شبکه توزیع محتوا می‌تواند در افزایش سرعت تأثیرگذار باشد.
ضمناً، مطالعات موردی یا به‌قول انگلیسی‌زبان‌ها، Case Studyها را هم داریم که نشان می‌دهند CDN چقدر مفید و کارراه‌انداز است. جلوتر بررسی می‌کنیم که یک سایت با CDN و بدون آن، چه عملکردی را از خود نشان می‌دهد.
شاید برایتان سؤال شده باشد که چطور این تکنولوژی می‌تواند تا این حد مثمر ثمر واقع شود؟
اگر بخواهیم خیلی کلی بگوییم، CDN با کاهش مصرف پهنای باند و کش کردن محتواها از سرور اصلی، تأخیر در تحویل محتویات به بازدیدکننده را به اندازۀ قابل توجهی پایین می‌آورد.
اجازه دهید به همین کلی‌گویی اکتفا کنیم؛ چون اگر قرار باشد بیشتر به عمق ماجرا برویم، سررشتۀ کلام از دست می‌رود و از بحث خودمان دور می‌شویم.
اگر همچنان شک دارید که داشتن شبکه توزیع محتوا ضروری است، بخش بعدی را با دقت بخوانید.
بررسی تفاوت عملکرد سایت با و بودن CDN
اگر بخواهیم کوتاه بگوییم، تفاوت بین سایت‌های برخوردار از CDN و سایت‌های فاقد آن، بسیار است؛ ولی بیایید با عینکی موشکافانه تمام جوانب را زیر ذره‌بین ببریم تا در نهایت، مقالۀ کامل‌تری تقدیمتان کنیم.
همان‌طور که گفتیم، به‌لطف سازوکار این تکنولوژی، سایت‌هایی که از آن استفاده می‌کنند سرعت خیلی بیشتری دارند. در نتیجه، کاربرانی که از این سایت‌ها بازدید می‌کنند، تجربۀ خیلی بهتری خواهند داشت و این موضوع از جهات مختلفی به نفع سایت خواهد بود.
در آن طرف ماجرا، بازدیدکنندگان سایت‌هایی که CDN ندارند، با صفحاتی مواجه می‌شوند که بارگذاری آن‌ها زمان زیادی می‌برد و به‌دنبال این موضوع، ترکیبی از احساسات کلافگی و عصبانیت را تجربه خواهند کرد. این اصلاً خوب نیست و به ضرر آن سایت تمام می‌شود.
چون CDN بار ترافیکی را بین سرورهای مختلف تقسیم می‌کند، فشار از روی سرور اصلی کاسته می‌شود و همین موضوع هم در آخر به بهبود عملکرد منجر خواهد شد. ضمناً، اگر به هر دلیلی در یک بازۀ زمانی خاص، ترافیک ورودی از حد همیشگی بیشتر شود، تعدد سرورها خیال صاحب سایت را از مدیریت بهینۀ بازدیدکنندگان بیشتر راحت می‌کند؛ در حالی که اگر قرار باشد به یک سرور اتکا کنید، احتمالاً بعد از جاری شدن سیل غیرمنتظرۀ بازدیدکنندگان، آن سرور پایین می‌آید و سایت از دسترس خارج می‌شود.
در کنار همۀ این‌ها، برخی از ارائه‌دهندگان CDN، در کنار این تکنولوژی قابلیت‌های امنیتی تکمیلی را هم در اختیار صاحبان سایت قرار می‌دهند. برای مثال، قابلیت‌هایی که احتمال آسیب‌پذیری در برابر حملات DDoS را کاهش می‌دهند؛ یا ارائۀ گواهی‌های SSL که می‌دانید وضعیت ایمنی را چندین پله بهتر می‌کنند.
بد نیست تفاوت‌ها را در قالب یک جدول هم داشته باشیم:
| مورد مقایسه | سایت با CDN | سایت بی CDN |
| سرعت بارگذاری صفحات | بسیار سریع | غیرقابل قبول؛ مخصوصاً برای کاربرانی که فاصلۀ زیادی با موقعیت قرارگیری سرور دارند |
| تجربۀ کاربری بازدیدکنندگان | خیلی بهتر | به‌خاطر سرعت پایین‌تر بارگذاری صفحات، معمولاً نه‌چندان مطلوب |
| بار وارده روی سرور اصلی | کاهش پیدا می‌کند | احتمال پایین آمدن سرور در مواقع ورود غیرمنتظرۀ ترافیک |
| مقیاس‌پذیری | مقیاس‌پذیری بیشتری دارد | مقیاس‌پذیری کمتری دارد |
| امنیت | به‌طور کلی ایمنی بهتری دارد | به‌طور کلی در مقایسه با سایت‌های برخوردار از CDN، امنیت ضعیف‌تری دارد |
پس باز هم به این نتیجه می‌رسیم که مجهز کردن یک سایت به CDN، از هر دیدگاهی تصمیمی کاملاً عقلانی و حساب‌شده است.
مطلب مرتبط: برای کسب اطلاعات بیشتر درباره حمله دیداس و نحوه جلوگیری از آن به این مقاله مراجعه کنید.
با اینکه تا همین‌جای مقاله با کلی از نقاط قوت شبکه توزیع محتوا آشنا شدید، تصمیم داریم در بخشی جداگانه، مزایای آن را بررسی کنیم.
استفاده از cdn برای چه سایت‌هایی مناسب است؟
در واقع، این بخش با هدف پاسخ به پرسش اصلی مقاله نوشته شده است. می‌خواهیم ببینیم چرا استفاده از CDN ضروری است و کدام سایت‌ها بیشتر به این تکنولوژی نیاز دارند.
مزایایی که با استفاده از شبکه توزیع محتوا حاصل می‌شوند، صاحبان اغلب سایت‌ها را ترغیب به بهره‌گیری از آن می‌کنند. با اینکه تقریباً همۀ سایت‌هایی که بازدیدکنندگانشان از نقاط جغرافیایی پراکنده‌ای وارد سایت می‌شوند، می‌توانند از قابلیت‌ها و امکانات این تکنولوژی سود ببرند، انواع سایت‌هایی که می‌خواهیم در ادامه معرفی کنیم، بدون لحظه‌ای درنگ باید اقدامات لازم برای تهیۀ این تکنولوژی را انجام دهند.
- سایت‌هایی که مخاطب برون‌مرزی دارند: بالاتر هم گفتیم که اگر ترافیک ورودی سایت محدود به هموطنان داخل ایران نیست، باید به فکر تهیۀ یک CDN بین‌المللی مثل کلودفلر باشید تا سرعت بارگذاری صفحات سایت برای همۀ بازدیدکننده‌ها، فارغ از موقعیت مکانی، مطلوب باشد.
- سایت‌های فروشگاهی: اگر می‌خواهید میزان فروش سایتتان را بالا ببرید و نرخ تبدیل را بهتر کنید، باید تمام توان خود را برای بهبود تجربۀ کاربری به کار بگیرید. یکی از مؤثرترین فاکتورها در این راستا، همان‌طور که چندین باری در این مقاله گفتیم، بهینه‌سازی سرعت بارگذاری صفحات است. گفتیم که CDN کمک بسیار بزرگی در این راستا به شما خواهد کرد.
- وب‌سایت‌هایی که ترافیک ورودی زیادی دارند: با توجه به اینکه شبکه توزیع محتوا بار ورودی را بین سرورهای مختلف تقسیم می‌کند، سایت‌هایی که بازدیدکنندگان زیادی دارند، می‌توانند با استفاده از CDN، فشار روی سرور اصلی را کاهش دهند و خیالشان را از بابت عملکرد بهینه و تجربۀ عالی کاربری راحت کنند.
البته که به‌طور کلی، اگر مشکلی از بابت هزینۀ تهیۀ CDN ندارید و می‌توانید خوب به آن رسیدگی کنید، بهتر است تجهیز سایتتان به CDN را در برنامه‌های خود داشته باشید. فارغ از حوزۀ فعالیت و تعداد بازدیدکنندگانی که فعلاً از آن‌ها میزبانی می‌کنید.
