بهینه سازی سرور مجازی با ۹ راهکار جادویی

بهینه‌ سازی عملکرد VPS مثل یک قهوه اسپرسو دم‌کشیده وسط یک روز کاری عمل کرده و به سرور مجازی شما انرژی و جان تازه می‌بخشد. وقتی عملکرد سرور را بالا می‌برید، خیالتان از عملکرد بدون ایراد سایت یا اپلیکیشن‌ راحت است. در این مقاله از بلاگ ایران سرور، با ۹ راهکار کاربردی برای بهینه‌سازی همراهتان هستیم. قبل از اینکه با روش های بهینه سازی سرعت مجازی آشنا شوید، مقاله (VPS چیست؟) دید کامل و جامعی نسبت به سرور مجازی به شما میدهد و به درک درست‌تر برای بهینه سازی آن به شما کمک میکند.

چه عواملی روی عملکرد سرور مجازی (VPS) تاثیر می‌گذارد؟

بهینه سازی عملکرد VPS یعنی سرور شما بهترین بازدهی را داشته باشد و به‌راحتی از پس نیازهای سایت یا اپلیکیشن‌ شما برآید. عملکرد سرور مجازی شما ممکن است به دلایل مختلف بالا و پایین شود. در ادامه، با هم چند مورد از مهم‌ترین دلایل را بررسی می‌کنیم:

تقسیم منابع (CPU، رم و حافظه)

تصور کنید سرورتان مثل یک آپارتمان است. هر برنامه‌ای که روی آن اجرا شود، مثل یک مستاجر خواهد بود. اگر تعداد مستاجرها (برنامه‌ها) زیاد شود، منابع (CPU، رم و حافظه) بین آن‌ها تقسیم شده و ممکن است با کمبود فضا و کندی عملکرد مواجه شود.

پیشنهاد مطالعه: VPS من به چقدر RAM احتیاج دارد؟

تنظیمات وب سرور

وب سرور مثل درب ورودی سرور شماست. اگر این درب به‌خوبی تنظیم نشده باشد، ممکن است وب‌سرور شما خیلی دیر به درخواست‌های بازدیدکنندگان سایت‌ پاسخ دهد. پس لازم است آن را طوری تنظیم کنید که با تعداد زیادی از بازدیدکننده به‌طور همزمان کار کند.

عملکرد پایگاه داده

اگر سایت یا اپلیکیشن شما از یک پایگاه داده استفاده می‌کند، عملکرد آن پایگاه داده هم روی سرعت کل سرور تاثیر دارد. درخواست‌های پیچیده و زیاد به پایگاه داده ممکن است سرعت سایت یا اپلیکیشن شما را پایین آورد.

ترافیک شبکه

ترافیک شبکه مثل حجم ماشین‌هایی است که قصد ورود به خیابانی را دارند. اگر ترافیک سرور خیلی زیاد شود، باعث کندی یا حتی قطعیِ سرور خواهد شد. اگر انتظار ترافیک سنگینی را دارید، لازم است مقدمات آن را پیش از وقوع ترافیک بالا با تهیه وی‌پی‌اس با پهنای باند مناسب تهیه کنید.

نحوه بهینه سازی VPS

در ادامه، به ۹ راهکار کاربردی برای بهینه‌ سازی عملکرد VPS می‌پردازیم:

۱. آپدیت نرم‌افزار سرور مجازی؛ اولین گام بهینه‌ سازی عملکرد VPS

اولین قدم برای بالا نگه داشتن سرعت سرور مجازی، بررسی آپدیت بودن نرم‌افزارهای سیستم‌عامل، کرنل و بقیه برنامه‌ها است. اکثر سیستم‌عامل‌ها آپدیت‌ها را به‌صورت خودکار انجام می‌دهند ولی یک چک دستی هم لازم است تا مطمئن شوید همه برنامه‌ها به‌روز است. این کار را می‌توانید ازطریق پنل مدیریت یا تنظیمات سرور انجام دهید. اگر از لینوکس استفاده می‌کنید، با استفاده از مدیر بسته (مثل apt, yum و غیره) می‌توانید آپدیت‌ها را اجرا کنید. کافی‌است با SSH  به عنوان کاربر root وارد VPS لینوکس خود شوید و دستور مناسب را اجرا کنید:

• برای CentOS/RedHat: دستور yum update
• برای Debian/Ubuntu: دستور apt-get update && apt-get upgrade

با یک آپدیت ساده، شاید سرور مجازی‌تان دوباره مثل روز اول کار کند. 

در VPS ایران سرور این اقدامات به‌طور خودکار توسط متخصصان انجام می‌شود. برای اطلاعات بیشتر، خواندن مقاله زیر دید بهتری از VPS ایران سرور به شما خواهد داد:

پیشنهاد مطالعه: تفاوت سرور مجازی و سرور ابری چیست؟

۲. بهینه‌سازی دیتابیس؛ کاربردی‌ترین گام

گاهی اوقات، اطلاعات قدیمی در سرور مجازی شما تلنبار می‌شود. همین قضیه باعث کندتر شدن VPS شده و فضای اضافی اشغال می‌کند. دراین‌صورت، برای بهینه سازی عملکرد VPS فقط کافی‌است دیتابیس را پاکسازی کرده و سرعت سرور را بالا ببریم. برای این کار، سراغ تنظیمات دیتابیس رفته و یک‌سری Index تعریف کنید. سپس اطلاعات قدیمی را پاک کرده تا فضای بیشتری آزاد شود. فراموش نکنید خود نرم‌افزار دیتابیس هم باید آپدیت باشد. برای مثال، نسخه‌های ۴.۰ و ۴.۱  MYSQL دیگر آپدیت امنیتی ارایه نمی‌دهند. اگر از این نسخه‌ها استفاده می‌کنید، حتما باید MySQL را به‌روزرسانی کرده تا هم امنیتت بالاتر رود و هم سرعت کار VPS بهتر شود.

برای بررسی نسخه MySQL در خط فرمان این دستور زیر را وارد کنید:

پیشنهاد مطالعه: چطور با بهینه سازی دیتابیس سرعت سایت را بهینه کنیم؟

۳. استفاده از شبکه توزیع محتوا (CDN)؛ گام مهم برای بهینه سازی عملکرد VPS

تا به حال برایتان پیش آمده سایتی را باز کنید و آنقدر سرعت لود آن پایین باشد که کلا قیدش را بزنید و آن را ببندید؟ شبکه توزیع محتوا برای همین قضیه به میدان آمده است. CDN شبکه‌ای از سرورهاست که در سراسر جهان توزیع شدند. این سرورها نسخه‌هایی از محتوای وب‌سایت شما را ذخیره می‌کنند. هنگامی که شخصی از وب‌سایتتان بازدید کند، CDN به نزدیک‌ترین سرور به کاربر متصل شده و محتوای وب‌سایت را از آنجا تحویلش می‌دهد. این قضیه باعث می‌شود وب‌سایت شما صرف‌نظر از موقعیت مکانی‌اش، بسیار سریع‌تر بارگذاری شود. برای کسب اطلاعات بیشتر و بهتر درباره شبکه توزیع محتوا به مقاله (cdn چیست ؟) مراجعه کنید.

البته مزایای CDN فراتر از سرعت است. CDNها همچنین در دسترس بودن و امنیت وب‌سایت شما را بهبود می‌بخشند. اگر یک سرور از کار بیفتد، سرور دیگر جایگزین آن شده و وب‌سایت شما را همچنان آنلاین نگه می‌دارد. شبکه توزیع محتوا همچنین از ویژگی‌های امنیتی مانند محافظت در برابر حملات DDoS و اسکن بدافزار برخوردار است؛ بنابراین، اگر می‌خواهید وب‌سایتی با عملکرد بالا، قابل اعتماد و ایمن داشته باشید، استفاده از CDN یک راهکار عالی خواهد بود.

۴. استفاده از سیستم کشینگ؛ راهکار کاربردی برای بهینه سازی عملکرد VPS

تا به حال شده وب‌سایت یا اپلیکیشن‌ شما با هجوم بازدیدکننده کند شود؟ در چنین مواقعی راهکار موثر این است که از «کش» (Cache) برای محتویات ثابت وبسایت‌تان مثل فایل‌، کد و تصاویر استفاده کنید. با این کار، این اطلاعات در حافظه‌ رم که سرعت دسترسی بالایی دارد، ذخیره می‌شوند. با این اقدام، شاهد کاهش چشمگیر تاخیر خواهید بود و سرور شما خیلی سریع‌تر به اطلاعات موردنیاز دسترسی پیدا می‌کند. 

سیستم کش، کپی‌هایی از اطلاعاتی را که زیاد استفاده می‌شوند در یک محل موقت و قابل دسترسی، از قبل ذخیره می‌کند. وقتی کاربری به وب‌سایت شما برمی‌گردد، این فایل‌ها و کدهای کش‌شده به‌صورت آنی بارگذاری می‌شوند؛ در نتیجه، درخواست‌های داده به حداقل رسیده و فشار روی سرور شما کم می‌شود. ابزارهایی مثل Varnish، Memcached و Redis به کمک شما می‌آیند. این ابزارها را می‌توانید برای کش کردن انواع خاصی از محتوا مانند صفحات HTML، تصاویر یا پاسخ‌های API تنظیم کنید. 

پیشنهاد مطالعه: سرور چیست و انواع آن کدام است؟

۵. استفاده از پروکسی معکوس: قفل امنیتی VPS شما

پروکسی معکوس (Reverse Proxy) یک قهرمان سایبری است که مانند یک واسطه قدرتمند بین سرور مجازی شما و دنیای بیرون عمل می‌کند. این قهرمان جلوی سیل درخواست‌های سنگین را می‌گیرد. با پروکسی معکوس:

• سرعت و عملکرد سایت شما چندین برابر می‌شود

پروکسی معکوس مثل یک نگهبان مقابل ورود شبکه می‌ایستد. درخواست‌های شبکه را مدیریت کرده و اجازه نمی‌دهد بار کاری زیاد روی سرور اصلی منتقل شود. 

• دیگر لازم نیست همه چیز را دوباره دانلود کنید

پروکسی معکوس محتواهایی مثل عکس و اسکریپت را کش می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود کاربر در هربار ورود نیازی به دانلود مجدد محتوا نداشته باشد. همین قضیه سرعت لود صفحه بالا برده و VPS شما هم نفس راحتی می‌کشد.

• امنیت‌ سرور مجازی چند لایه می‌شود

پروکسی معکوس رمزگشایی ترافیک را خودش انجام می‌دهد (SSL Termination). به‌علاوه، آدرس IP سرور را پنهان می‌کند. به‌این‌ترتیب، مهاجمان نمی‌توانند به‌راحتی به سرور شما حمله کنند.

پیشنهاد مطالعه: گواهی SSL چیست؟ انواع SSL کدامند؟

۶. استفاده از لود بالانسر: راهکار رایج بهینه سازی عملکرد VPS

اگز سایتی دارید که تحت هر شرایطی می‌خواهید سریع و روان بالا بیاید، از سیستم توزیع هوشمندانه بار (load balancer) استفاده کنید. لود بالانسر مثل یک دربان نامرئی عمل کرده که بین کاربران و گروه سرورها قرار می‌گیرد. این ابزار باهوش، ترافیک ورودی بین چند سرور مختلف پخش می‌کند تا هم عملکرد سایت را بالا ببرد و هم احتمال قطعی آن را کم کند. خبر خوب این که ابزارهای رایج و کارآمدی مثل Keepalived یا HAProxy وجود دارند که به توزیع ترافیک در سرور مجازی شما کمک می‌کنند. یعنی حتی زمان‌هایی که تعداد بازدیدکنندگان به‌شدت زیاد است، سایت شما همچنان با دسترسی بالا و سرعت عالی کار می‌کند.

پیشنهاد مطالعه: HAproxy چیست؟ چه کمکی به بهبود عملکرد وب‌سایت شما می‌کند؟

۷. استفاده از ابزارهای مانیتورینگ هوشمند؛ ضروری‌ترین راهکار

ابزارهای مانیتورینگ VPS به شما کمک می‌کنند تا استفاده از منابع، آپتایم و عملکرد کلی، VPS خودتان را زیرنظر داشته باشید و مشکلات احتمالی را برطرف کنید. ابزارهای رایگانی مثل Nagios و Zabbix برای مانیتورینگ وجود دارد. همچنین هشدارهایی را نیز برای شما ارسال می‌کنند تا درصورت مصرف منابع بیش‌ازحد یا هر عامل دیگر، بتوانید به‌موقع وارد عمل شوید و جلوی مشکلات احتمالی را بگیرید.

۸. بهینه‌سازی حجم کد سایت: راهکار پنهان و موثر

یکی از روش‌های موثر برای بهینه سازی عملکرد VPS، کم کردن حجم کدهای هر صفحه‌ است. منظور از کم کردن حجم کدهایی مثل HTML، CSS و جاوااسکریپت، حذف کردن قسمت‌های غیرضروری مثل کامنت‌ها و فضاهای اضافی است که حذف آن‌ها به عملکرد کلی آسیبی نزد. خوشبختانه ابزارهای بسیاری برای کم کردن حجم کدها وجود دارد. کافی‌است کدهای خودتان را کپی و در سایت‌هایی مثل minifycode.com، HMTLMinifier، CSSNano و UglifyJS پیست کنید. این ابزارها به‌سادگی کدها را خلاصه و حجم‌ آن‌ها را کم می‌کند. با این کار، وب‌سایت شما سریع‌تر از همیشه عمل خواهد کرد.

۹. بهبود تنظیمات وب‌سرور آپاچی یا Nginx؛  آخرین راهکار کاربردی

تنظیماتی مثل افزایش تعداد فرایندهایی کاری (worker processes)، پیکربندی زمان‌های انتظار مناسب (timeouts)، فعال کردن قابلیت حفظ ارتباط (keep-alive) و فعال کردن فشرده‌سازی Gzip، به‌طور قابل توجهی سرعت سرور مجازی شما را بهبود می‌بخشد. به‌خاطر داشته باشید قبل از اعمال هر تغییری در تنظیمات وب‌سرور، حتما آن را در یک محیط تست ایزوله امتحان کنید تا از بروز مشکلات احتمالی در وبسایت اصلی جلوگیری کنید.

با ایران سرور، خیالتان از بهینه سازی عملکرد vps راحت است

آزاردهنده‌ترین مورد این است که ساعت‌ها وقت و انرژی‌تان را صرف بهینه‌ سازی عملکرد VPS کنید و درنهایت، ببینید عملکرد آن تفاوتی نکرده است. در VPS ایران سرور تمام اقدامات بررسی سرعت، بهینه‌سازی، بهبود عملکرد و مدیریت VPS را می‌توانید به کارشناسان ایران سرور بسپارید و خیال خودتان را راحت کنید. برای استفاده از این VPS نیازی نیست به لینوکس و برنامه‌نویسی مسلط باشید. بدون نگرانی می‌توانید تمرکزتان را بر کارهای اصلی بگذارید.

کلام پایانی: با بهینه‌ سازی عملکرد VPS آن را به یک موشک تبدیل کنید

بهینه‌سازی عملکرد VPS برای سایت یا اپلیکیشن مثل یک معاینه فنی جانانه برای ماشین عمل می‌کند. در این مقاله، ۹ روش از مهمترین راهکارهای بهینه‌ سازی سرور مجازی را بررسی کردیم:

• بهینه‌سازی دیتابیس
• استفاده از سیستم CDN 
• فعال‌سازی سیستم کشینگ
• به‌روزرسانی نرم افزار VPS
• بهره‌مندی از توزیع کننده بار
• استفاده از ابزار مانیتورینگ
• استفاده از پروکسی معکوس
• بهینه‌سازی کدهای وب‌سایت
• بهبود تنظیمات وب‌سرور آپاچی یا Nginx 

با اعمال این راهکارها می‌توانید سرعت VPS را به‌طور چشمگیری افزایش داده و تجربه کاربری خود را به‌طور قابل توجهی بهبود ببخشید. اگر نیاز به راهنمایی بیشتر دارید، کارشناسان ایران سرور مشتاق راهنمایی شما هستند. سوالاتتان را می‌توانید در انتهای همین مقاله بنویسید تا در سریع‌ترین زمان راهنمایی‌تان کنیم.

سوالات متداول

۱. چه تفاوتی بین بهینه‌سازی عملکرد VPS و ارتقای آن وجود دارد؟

بهینه‌سازی عملکرد VPS روی بهبود کارایی سرور با استفاده از منابع موجود تمرکز دارد. ارتقای VPS شامل افزایش منابع سخت‌افزاری مانند CPU، RAM یا فضای ذخیره‌سازی است.

۲. چه ابزارهایی برای بهینه‌سازی عملکرد VPS وجود دارد؟

• Webmin: یک رابط وب قدرتمند که به شما امکان می‌دهد تا وظایف مختلف سرور را از جمله مدیریت کاربران، تنظیم نرم‌افزار Apache و PHP و نظارت بر عملکرد سرور را مدیریت کنید.
• MySQL Tuner: ابزاری است که به شما امکان می‌دهد تا عملکرد پایگاه داده MySQL خود را بهینه‌سازی کنید.
• Nginx: یک وب سرور سبک، سریع و جایگزینی مناسب برای Apache است.

منابع 

• medium.com
• linkedin
• vodien
• leaseweb